Author name: thesocialist

Al-Sisi

ඊජිප්තුවේ හමුදා කුමන්ත්‍රනයෙන් වසර 10 කට පසු

ජොහැන්නස් ස්ටර්න් විසිනි

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ජුලි 08 දින පල වූ ‘10 years since the military coup in Egypt’ යන ජොහැන්නස් ස්ටර්න් විසින් ලියන ලද ඉදිරිදර්ශන ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය කිත්රුවන් මොලදන්ඩ විසිනි.

මෙම සතිය ඊජිප්තුවේ හමුදා කුමන්ත්‍රනයේ දසවන සංවත්සරය සනිටුහන් කරයි. 2013 ජූලි 3 දා එවකට හමුදා ප්‍රධානියා වූ ජෙනරාල් අබ්දෙල් ෆාටා අල්-සිසි අධිරාජ්‍යවාදී බලවතුන්ගේ සහාය ඇතිව බලය පැමින මුලු ලෝකයේම වඩාත්ම ම්ලේච්ඡ හා ලේවැකි පාලන තන්ත්‍රයක් ස්ථාපිත කලේය.

Al-Sisi
හිටපු ජනරාල් අබ්දෙල්-ෆටා අල්-සිසි 2013 අප්‍රේල් 24 බදාදා [AP ඡායාරූපය/ජිම් වොට්සන්]

සිසිගේ කුමන්ත්‍රනය ලේ වැගිරීමකින් කුලු ගැන්වුනි . 2013 අගෝස්තු 14 දින, ඔහුගේ නායකත්වය යටතේ හමුදා සහ පොලිස් ඒකක, ඊජිප්තුවේ කයිරෝ අගනුවර කුමන්ත්‍රන විරෝධීන්ගේ විරෝධතා කඳවුරු දෙකක් විනාශ කල අතර, බොහෝ කාන්තාවන් සහ ලමුන් ඇතුලු 1,000 කට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය කලහ. හියුමන් රයිට්ස් වොච් එය හැඳින්වූයේ “සංහාරයක්” හා “ඊජිප්තුවේ නූතන ඉතිහාසයේ නීති විරෝධී සමූහ ඝාතනවලින්  නරකම සිදුවීමක්” ලෙසිනි.

එතැන් පටන් තවත් සිය ගනනක් විරෝධතාකරුවන් රෙජීමයේ හෙංචයියන් විසින් මරා දමා ඇත. දේශපාලන සිරකරුවන් දස දහස් ගනනින් රටේ වධකාගාරවල රදවනු ලැබ ඇත.  උද්ඝෝෂන හා වැඩ වර්ජන තහනම් කර ඇත. පාලන තන්ත්‍රය  හුදු විවේචනයට ලක්  කරන පක්ෂ සහ සංවිධාන පවා මෙන්ම, ස්වාධීන මාධ්‍යය වාරනයට හා තහනමට ලක් කර ඇත. සිසිගේ ඊජිප්තුවේ මරන දන්ඩනය භාවිතා කිරීම නිරන්තරයෙන් ඉහල යයි. 2020 දී, මරන දන්ඩනය – බොහෝ විට එල්ලා මැරීම – නිල එකතුව 107 දක්වා තුන් ගුනයකින් වැඩි විය.

සිසිගේ කුමන්ත්‍රනය හුදෙක් එවකට ජනාධිපති, ඉස්ලාම්වාදී මොහොමඩ් මුර්සිට සහ ඔහු සාමාජිකත්වය දැරූ මුස්ලිම් සහෝදරත්වයට එරෙහිව එල්ල වූවක් නොවීය. ඔහු ඉලක්ක කලේ ඊජිප්තු විප්ලවය තලා දැමීමයි. 2011 මුල් භාගයේදී, මිලියන සංඛ්‍යාත කම්කරුවන් හා තරුනයන්, ඊජිප්තු ධනවාදය සහ කලාපය මත අධිරාජ්‍යවාදයේ ආධිපත්‍යය , එහි පදනම දක්වා සොලවමින්, මහජන වැඩ වර්ජන හා විරෝධතා හරහා බටහිර පිටුබලය ලත් දිගුකාලීන ආඥාදායක හොස්නි මුබාරක් බිම හෙලනු ලැබීය.

attack
ඊජිප්තු හමුදාව 2011 අප්‍රේල් 12 වන දින කයිරෝවේ මධ්‍යම තහ්රීර් චතුරශ්‍රයට පහර දීම

සිසිගේ කුමන්ත‍්‍රනයත් සමග මිලිටරිය උත්සාහ කලේ, මුර්සි යටතේවත් නොනැවතුනු මහජන ව්‍යාපාරය සදහටම නැවත්වීමට ය. 2013 මුල් භාගයේදී කම්කරුවන් ඉස්ලාමීය ආන්ඩුවට එරෙහිව වැඩ වර්ජන සහ සමාජ විරෝධතා 4,500 කට වඩා සංවිධානය කලහ. 2013 ජූනි මස අවසානයේ මහජන විරෝධතා කැඳවූ විට, මුර්සිගේ ධනේශ්වර ගැති පිලිවෙත්වලට, ගාසා තීරයේ ඊශ්‍රායල් ප්‍රහාරයට සහ සිරියාවේ  පාලන තන්ත්‍රය වෙනස් කිරීමේ අධිරාජ්‍යවාදී යුද්ධයට දෙන ඔහුගේ සහයෝගයට එරෙහිව විරෝධතා දැක්වීමට රට පුරා මිලියන ගනනක් සහභාගී වූහ.

2011 දී මුබාරක් පෙරලා දැමීමේ දී මෙන්, විරෝධතා , කම්කරු පන්තියේ දැවැන්ත බලය පෙන්නුම් කලේ ය. ඒ අතරම, කුමන්ත‍්‍රනය යලිත් වරක් ඊජිප්තු විප්ලවයේ මූලික ගැටලූව තියුනු අවධානයට යොමු කලේය: එනම් , දේශපාලන ඉදිරිදර්ශනයක් සහ නායකත්වයක් නොමැති වීමයි. ජාත්‍යන්තර සමාජවාදී වැඩපිලිවෙලක පදනම මත බලය සඳහා අරගලය කිරීම සඳහා කම්කරු පන්තිය බලමුලු ගැන්වීමට විප්ලවවාදී පක්ෂයක් නොමැති තතු තුල, අවසානයේ දී ආධිපත්‍යය දැරීමට මිලිටරිය සමත් විය.

මහජන ව්‍යාපාරය අවමංගත කර අවසානයේ එය සිසිගේ කුරිරු පාලනය යටතට ලබා දීමේ කේන්ද්‍රීය භූමිකාවක් ඉටු කලේ ඊජිප්තු ව්‍යාජ වම විසිනි. බ්‍රිතාන්‍යයේ සමාජවාදී කම්කරු පක්ෂය (එස්ඩබ්ලිව්පී) සහ ජර්මනියේ වාම පක්ෂය සමග සමීප සම්බන්ධතා පවත්වන විප්ලවවාදී සමාජවාදීන් (ආර්එස්) වැනි බලවේග, කම්කරු පන්තියට ස්වාධීන භූමිකාවක් ඉටු කල නොහැකි බැවින් ධනේශ්වරයේ එක් හෝ තවත් අංශයකට එය යටත් විය යුතු බව ප්‍රකාශ කලහ. 

2011 පෙබරවාරි 11 දින මුබාරක්ගේ වැටීමෙන් පසු, RS විසින් මුබාරක්ගේ හිටපු ආරක්ෂක ඇමති මුහම්මද් ටන්ටාවිගේ නායකත්වය යටතේ බලය ලබා ගත් සන්නද්ධ හමුදාවන්ගේ උත්තරීතර කවුන්සිලය (SCAF) පිලිබඳ මිත්‍යාවන් පතුරුවා හැරියේය. බ්‍රිතාන්‍යයේ ගාඩියන් හි, ආර්එස් ක්‍රියාකාරිකයෙකු සහ බ්ලොග්කරුවෙකු වන හොසාම් එල්-හමාලවි “තරුන නිලධාරීන් සහ සොල්දාදුවන්” “අපගේ සහචරයින්” ලෙස සමරන අතර හමුදාව “අවසානයේ ‘සිවිල්’ ආන්ඩුවකට සංක්‍රමනයවීම  සිදු කරනු ඇති “බව ප්‍රකාශ කලේය.

මිලිටරිය එහි සැබෑ ස්වභාවය හෙලිකරමින්, වැඩ වර්ජන සහ විරෝධතා ප්‍රචන්ඩ ලෙස යටපත් කරද්දී, “දෙවන විප්ලවයක්” සඳහා වූ ඉල්ලීම් කම්කරුවන් හා තරුනයින් අතර මතු විය. ආර්එස් මෙය පැහැදිලිවම ප්‍රතික්ෂේප කල අතර ඒ වෙනුවට “විප්ලවයේ දක්ෂිනාංශය” ලෙස මුස්ලිම් සහෝදරත්වය ප්‍රවර්ධනය කලේය. ඔවුන් 2012 ජනාධිපතිවරනයේ දෙවන වටයේ දී මුර්සිට සහාය දුන් අතර, පසුව “විප්ලවයේ ජයග්‍රහනයක්” සහ “ප්‍රතිවිප්ලවය පසුපසට තල්ලු කිරීමේ විශිෂ්ට ජයග්‍රහනයක්” ලෙස ඉස්ලාම්වාදියාගේ ජයග්‍රහනය සැමරූහ.

හමුදා කුමන්ත‍්‍රනයේ දී ආර්එස් භූමිකාව ඉන් පසුව එහි ප‍්‍රතිවිප්ලවවාදී ස්වභාවය මුලුමනින්ම හෙලිදරව් කලේය. ආර්එස් එය “දෙවන විප්ලවයක්” ලෙස හැඳින්වූ අතර නැවතත් මිලිටරි නායකත්වය පිලිබඳ මිත්‍යාවන් අවුලුවාලීය . ජූලි 11දා ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින්, එය “මිලියන ගනන් දුප්පත් ඊජිප්තුවරුන්ගේ ප්‍රයෝජනය සඳහා සමාජ සාධාරනත්වය සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා වහා පියවර ගන්නා ලෙස” කුමන්ත්‍රන පාලන තන්ත්‍රය මත පීඩනය යෙදිය යුතු බව ඉල්ලා සිටියේය.

කුමන්ත‍්‍රනය සඳහා ආර්එස් සහාය වචනවලට සීමා වූයේ නැත.  එය ඒ සඳහා ක්‍රියාකාරීව මාර්ගය සකස් කර තිබුනි. ව්‍යාජ වම්මු, “ලිබරල්වාදීන්” (මොහොමඩ් එල්-බරාදෙයි), ඊජිප්තු බිලියනපතියන් (නගුයිබ් සවිරිස්) සහ මුබාරක් තන්ත‍්‍රයේ හිටපු නියෝජිතයන් (අහමඩ් ෂෆීක්) ආදීන්ගෙන් සමන්විත  අච්චාරුවක් වූ තමරොද් සන්ධානයේ වඩාත් ක‍්‍රියාකාරී ආධාරකරුවන් අතර ආර්එස් ද විය.මහජන ප්‍රතිරෝධය මිලිටරියේ මෝල් සඳහා ධාන්‍ය බවට පත් කිරීම එහි මෙහෙවර විය

ජුලි 3දා සිසි රාජ්‍ය රූපවාහිනියෙන් බලය පවරා ගැනීම නිවේදනය කරන විට, තමරොද් නායක මහමුද් බද්ර් සහ මොහොමඩ් අබ්දෙල් අසීස් ඔහුගේ පසෙක විය. යන්තම් සති කිහිපයකට පෙර, 2013 මැයි 28 වන දින, ඔවුන් දෙදෙනා ගීසා හි ආර්එස් මූලස්ථානයේදී පිලිගෙන සමරනු ලැබීය. මීට පෙර, ආර්එස් , තමරොඩ් “විප්ලවය සම්පූර්න කිරීමේ මාර්ගයක්” ලෙස හඳුන්වමින් ප්‍රකාශයක් නිකුත් කල අතර “මෙම ව්‍යාපාරයට සම්පුර්නයෙන්ම සහභාගී වීමේ අභිප්‍රාය” ප්‍රකාශ කලේය.

වසර දහයකට පසුව, ආර්එස් එහි අතීත පිය සටහන් මකා දැමීමට හැකි වෙර දරමින් සිටී. “ඊජිප්තුව: ප්‍රතිවිප්ලවයේ දශකයක්” යන මාතෘකාවෙන් යුත් කුමන්ත්‍රනයේ සංවත්සරය පිලිබඳ ඔහුගේ ලිපියේ හමාලවි සඳහන් කරන්නේ, “මොර්සිගේ පාලනය සම්බන්ධයෙන් ඊජිප්තු කම්කරුවන්ගේ කලකිරීම අවසානයේ ප්‍රතිගාමී තත්වයකට යොමු කෙරුනේ විවිධ කඳවුරුවල කම්කරු ව්‍යාපාර නායකයින්ගේ බලපෑමට ස්තුති විමට” බවයි. හමාලවි මෙම “නායකයන්” සහ “කඳවුරු” අතර තමන් සහ ආර්එස් ද සිටි බව මග හැර යයි.

Cabinet minister
සිසිගේ කුමන්ත්‍රනකාරී කැබිනට් මන්ඩලයේ පසුව පලමු කම්කරු ඇමති වූ කමල් අබු ඊටා ගීසා හි විප්ලවවාදී සමාජවාදී මධ්‍යස්ථානයේදී කතා කරයි. [ඡායාරූපය Hossam el-Hamalawy / CC BY 2.0]

හමාලවි නම් කරන එක් පුද්ගලයෙක් වන්නේ   “ස්වාධීන” වෘත්තීය සමිති නායකයා සහ සිසිගේ කුමන්ත්‍රන කැබිනට් මන්ඩලයේ මිනිස්බලය පිලිබඳ පලමු ඇමති කමල් අබු එයිටා ය. අමාත්‍යවරයා ලෙස ඔහු “ (කම්කරුවන්ගේ වැඩවර්ජන ආදී) කාර්මික ක්‍රියා නිෂ්ක්‍රීය කිරීමේ කේන්ද්‍රීය කාර්යභාරයක්” ඉටු කර ඇත. ඔහුගේ පාලනය යටතේ “කාර්මික සංවිධායකයින්  නෙරපා හැරිම්,ගොදුරු කර ගැනිම්  හෝ අලුයම වැටලීම් මගින් අත්අඩංගුවට ගැනීම් වලට බදුන් කෙරින. ස්වාධීන වෘත්තීය සමිති වල  ගෙල සිරකර, වැඩ වර්ජන තහනම් කර ඇත.” නැවතත්, නසාර්වාදී  අබු ඊටා වසර ගනනාවක් ආර්එස් හි සමීපතම සගයෙකු බව සඳහන් කිරීමට හමාලවි අසමත් වේ.

හමාලවි, ආර්එස් සහ ඔවුන්ගේ ජාත්‍යන්තර සහචරයින් තම දේශපාලන පථය  ව්‍යසනයට තුඩු දී ඇති බව පිලිගැනීමට අකමැති වීම එක් නිගමනයකට පමනක් ඉඩ සලසයි: ව්‍යාජ-වම— ධනවත් මධ්‍යම පන්තික ස්ථරයන්ගේ අවශ්‍යතා ප්‍රකාශ කරන ධනේශ්වර ගැති ප්‍රවාහ — මොනතරම් ලේ වැකි ඕනෑම ප්‍රතිවිප්ලවයකට වඩා කම්කරු පන්තික ස්වාධීන විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරයකට බිය වේ.

කම්කරුවන් හා තරුනයන් මෙම අත්දැකීමෙන් අවශ්‍ය දේශපාලන නිගමන උකහා ගත යුතුය. ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී සහ සමාජ අයිතීන් සඳහා වන ඔවුන්ගේ අරගලය සාර්ථක කර ගැනීම සඳහා ඔවුන්ට ඔවුන්ගේම ස්වාධීන විප්ලවවාදී නායකත්වයක් සහ ජාත්‍යන්තර සමාජවාදී ඉදිරිදර්ශනයක් අවශ්‍ය වේ. ලියොන් ට්‍රොට්ස්කිගේ නොනවතින විප්ලවය පිලිබඳ ඉදිරිදර්ශනය මත පදනම් වූ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය සහ හතරවන ජාත්‍යන්තරයේ ජාත්‍යන්තර කමිටුව, විප්ලවයේ සෑම අදියරකදීම මෙම දිශානතිය සඳහා සටන් කර ඇත.

2011 පෙබරවාරි 10 දින කම්කරු පන්තිය විසින් මුබාරක් පෙරලා දැමීමට පෙර දින, ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ ජාත්‍යන්තර කර්තෘ මන්ඩලයේ සභාපති ඩේවිඩ් නෝර්ත් මෙසේ ලිවීය:

විප්ලවවාදී මාක්ස්වාදීන්ගේ වගකීම වන්නේ කම්කරුවන් දැවැන්ත දේශපාලන අත්දැකීම් හරහා ගමන් කරන විට, බලය සඳහා ස්වාධීන අරගලයක අවශ්‍යතාවය පිලිබඳ අවබෝධයක් ඔවුන් අතර වර්ධනය කිරීමයි. විප්ලවවාදී මාක්ස්වාදීන් කම්කරුවන්ට සිය ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී අභිලාෂයන් ධනේශ්වර පක්ෂවල අනුග‍්‍රහය යටතේ සාක්ෂාත් කරගත හැකිය යන සියලු මිත්‍යාවන්ට එරෙහිව උපදෙස් දිය යුතුය. ඔවුන් ධනේශ්වර පන්තියේ දේශපාලන නියෝජිතයින්ගේ බොරු පොරොන්දු නිර්දය ලෙස හෙලිදරව් කල යුතුය. දේශපාලන අරගලය උත්සන්න වන විට කම්කරු පන්තියට බලය පැවරීමේ පදනම බවට පත් විය හැකි කම්කරුවන්ගේ බලයේ ස්වාධීන අවයව නිර්මානය කිරීම සදහා ඔවුන් දිරිමත් කල යුතුය. කම්කරුවන්ගේ අත්‍යවශ්‍ය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ඉල්ලීම් සාක්ෂාත් කර ගැනීම සමාජවාදී ප්‍රතිපත්ති ක්‍රියාවට නැංවීමෙන් වෙන් කල නොහැකි බව ඔවුන් පැහැදිලි කල යුතුය.

සියල්ලටත් වඩා, විප්ලවවාදී මාක්ස්වාදීන් තමන්ගේ රටේ දේශසීමාවෙන් ඔබ්බට ඊජිප්තු කම්කරුවන්ගේ දේශපාලන නිම්වලලු එසවිය යුතුය. ඊජිප්තුවේ දැන් දිගහැරෙමින් පවතින අරගල, ලෝක සමාජවාදී විප්ලවයේ නැගී එන ගෝලීය ක්‍රියාවලියකට අවියෝජනීය ලෙස සම්බන්ධ වී ඇති බවත් ඊජිප්තුවේ විප්ලවයේ ජයග්‍රහනය සඳහා ජාතික නොව ජාත්‍යන්තර මූලෝපායක් අවශ්‍ය බවත් ඔවුන් පැහැදිලි කල යුතුය.

පන්ති අරගලය ලොව පුරා උත්සන්න වෙමින් පවතින සහ කම්කරුවන් ඔවුන්ගේ ආන්ඩුවල යුද ගැති සහ කප්පාදු පිලිවෙත්වලට එරෙහිව කැරලි ගසමින් සිටින තතු යටතේ, මෙම මාක්ස්වාදී ප්‍රහාරය ශක්තිමත් කිරීම අවශ්‍ය වේ. ඊජිප්තුවේ විප්ලවය  අතිශය වෛෂයිකව කොන්දේසි යටතේ වර්ධනය විය. නොතිබුනේ ආත්මීය සාධකයයි: එනම්, ජනතාව තුල මුල් බැසගත් ජාත්‍යන්තර සමාජවාදයේ ඉදිරිදර්ශනය සඳහා සටන් කරන විප්ලවවාදී පක්ෂයකි. ඊජිප්තුවේ විප්ලවයේ සහ ප්‍රතිවිප්ලවයේ තීරනාත්මක පාඩම නම්, කල් ඇතිව එවන් විප්ලවවාදී නායකත්වයක් ගොඩනැගීමේ අවශ්‍යතාවයයි.

ඊජිප්තුවේ හමුදා කුමන්ත්‍රනයෙන් වසර 10 කට පසු Read More »

Seedevi

“ලයත්තු කෝලිගල්” (වතු කිකිලියෝ) කම්කරුවන්ගේ ජීවිතය ප්‍රතිනිර්මානය කරන කලා කෘතියක්

නන්දන නන්නෙත්ති විසිනි 

රචනය, අධ්‍යක්ෂනය හා සංගීතය: ආර් ලෝගනන්දන් 

රංග වස්ත්‍රාභරන හා අංග රචනය: සෙල්වරාජ් ලීලාවතී 

රංග භාන්ඩ නිර්මානය:  එම්. නවනීදන්  

නිශ්පාදනය: Theatre Mates Culture Association  

Kotiyagala
ලයත්තු කෝලිගල් නාට්‍යය නරඹන කොටියාගල් වතු කම්කරුවෝ

වීදියේ හෝ වේදිකාවේ රඟ  දක්වනු පිනිස නිර්මානය කල “ලයත්තු කෝලිගල්” වතු කම්කරුවන්ගේ ජීවිතය හා අරගලය මූර්තිමත් කරන නාට්‍යයකි. එහි මංගල දැක්ම ජුලි 9දා හමුදාව, පොලිසිය, වතු පාලකයන් හා ඇතැම් වෘත්තීය සමිති නායකයන්ගේ තර්ජන නො තකා බගවන්තලාව කොටියාගල වත්තේ ප්‍රදර්ශනය කෙරුනි. නාට්‍යය පසුව ජුලි 16 හා 18 දිනවල කර්නර්ස්වොල්ඩ් මැද කොටස හා කැම්පියන් (Champion) ඉහල කොටස යන වතුවල ප්‍රදර්ශනය කල අතර ඉදිරි කාලයේ දිවයිනේ විවිධ ප්‍රදේශවල දී වේදිකාගත කිරීමට නියමිත ය.    

නාට්‍යයක් වතු කම්කරුවන් අතර රඟ දැක්වීම සිය ඔත්තු ජාලා හරහා දැනගත් ප්‍රදේශය භාර හමුදා ඛන්ඩයේ නිලධාරියෙක් තමන්ගේ අඩවියේ කුමන කටයුත්තක්වත් තමන් දැනුවත් නො කර නො කල යුතු යයි අධ්‍යක්ෂකවරයාට දුරකතනයෙන් කල දැනුම් දීමත්, වෘත්තීය සමිති නායකයෙක් මේවා කිරිමෙන් තමන්ට හිරිහැර විය හැකි නිසා නාට්‍යය ප්‍රදර්ශනයට ඉඩ දිය නො හැකි ය යි තර්ජනය කිරීමත් ඇතුලු බාධක රැසකට නාට්‍ය කන්ඩායම මුහුන දී තිබිනි.

නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂක ලෝගනන්දන් තමා මුහුන දුන් අසීරු තත්වය පැහැදිලි කරමින්, “මගේ ජීවිතය අර්ථවත් කල ජුලි 9” යන හිසින් fb සටහනක් තබමින් මෙසේ විස්තර කර ඇත.      

“මෙදින මම ඉපදී, හැදුනු වැඩුනු මගේම වත්තේ නාට්‍යයක් රඟ දැක්වීමි. කොටියාගල ඉහල කොටස මගේ වත්ත ය. බගවන්තලාව අපේ ආසන්න නගරය යි. මගේ ජීවිතය නාට්‍ය කලාවයි. මා ඒ සදහා යොමු කල මගේ මුල, මගේ කොටියාගල වත්ත යි. 

“ඉතා සරලව ආරම්භ වූ අපේ නාට්‍ය නිර්මානය අවසානයේ දැවැන්ත මතභේද මධ්‍යයේ සමාජ නැගිටීමක් සමග ජනප්‍රියත්වය ද ලබා ගත්තේ ය. “ලයත්තු කෝලිගල්” ‌ඓතිහාසික සිදු වීමක් වූයේ ය. 

“මේ සටහන… අපේ මිනිසුන්ගේ ධෛර්ය ගැන ය. අපේ නාට්‍ය කන්ඩායමේ කැපවීම හා බලාපොරොත්තු බිඳ වැටෙද්දී ඒ ආශ්චර්යය සිදු විය. මගේ දයාබර දනාස් අයියා නාට්‍ය කරන්න එපා යි සැරපරුෂ ලෙස තර්ජනය කල අය ඉතා සරලව හසුරුවා ගත්තේ ය. ඔහු අප වත්තේ හිටපු විරෝධතාකරු මරියසුසෙයි මාමාගේ පුතා වීම විශේෂයකි. මේ අවස්ථාවේ දී මා සමග උරෙනුර ගැටී නැගී සිටි මගේ ආදරනීය සහෝදරයන් වන ප්‍රකාශ් සහ විමල්කාන්ත්ගේ උත්සාහය හරහා ප්‍රදර්ශනය වූ ඔවුන්ගේ ආත්මාභිමානය මා ස්පර්ශ කලේ ය. ඔවුන්ගේ ක්‍රියාව බොහෝ දෙනෙකුට ආදර්ශයකි. මෙවක් පටන් අඩම්බන්කොඩි (කම්කරුවන් දර මිටි බැඳීම වැනි කටයුතු වලට යොදා ගන්නා එකට තබා අඹරා ගත් කල ශක්තිමත් වැල් වර්ගයක්) ලෙල දෙන බව මගේ දුරකථනය මට තවමත් සහතික කරයි. අනාගත‌යේ බුද්ධිමය වෙනසක සලකුනු පහල වී ඇත. එදා නාට්‍යය පෙන්වීමට ඉඩ නොදෙන බව කී අය නොතකා එය ප්‍රදර්ශනය කිරීමට ලැබීම මට ආවේශයකි.  

“නාට්‍යය රංගගත කිරීමෙන් පසු කී දෙනෙක් මා සිප වැලඳ ගත්තාහු ද? ඔවුන්ගේ නෙත්වල සතුට උතුරා යමින් තිබිනි. දරුවන්ගෙ මුහුනුවල දිස් වූ ප්‍රීතිය! එය විස්තර කල නො හැකි සේ ය. ඔවුන් වෙනුවෙන් අපි නාට්‍යය කල යුතු ය. අපගේ ගමන දිගටම පවතිනු ඇත. අපි මහත් සමූහයක් ලෙස ගර්ජනා කරන්නෙමු.” 

Loganathan
උනුසුම් ප්‍රේක්ෂක ප්‍රතිචාර සමග අධ්‍යක්ෂක එස්. ලෝගනන්දන්

මෙහි ඉහතින් මතු කර දැක් වූ පරිසරය ගැන පමනක් සිතා බැලුවත් ලයත්තු කෝලිගල් වනාහී නො වැලැක් විය හැකි ලෙස ‌ඓතිහාසික වෙනසක් ඉල්ලා සිටින අරගලයක සංකේතයකි. නාට්‍යයේ අපූර්ව ආකෘතියමත් එබඳු සමාජ අවශ්‍යතාවකින් පැන නඟින්නකි. 

එය කුකුලු හොරකමක් පිලිබද කතාවෙකි. මුරුගන් ආන්ඩි (එම්. අජන්තන්) හා ආන්ඩි මුරුගන් (ඒ. නවනීදන්) කුකුලු හොරු දෙදෙනෙකි. ඔවුන් දෙදෙනා තරගයට සොරකමේ යති. රට පුරා කුකුලන් සොරකම සිදුවන අතර මිනිස්සු සොර දෙටුවන්ට එරෙහිව කුකුලන් ආරක්ෂා කර ගැනීමට සටන් වැද සිටිති. මේ සටන නිරුපනය වන්නේ දුගී කත (එස්. සීදේවී), ඇගේ තරුන පුත් (එස්. වසීකරන්) සහ ඔවුන්ට සහාය වන තවත් කාන්තාවක් (කලෙයි දුරසි) යන චරිත ත්‍රිත්වයෙනි. නාට්‍යයේ සොරුන් සහ කාන්තාව අතර ගැටුම ඉහල තලයකට නංවමින්, දුගී කත තම කුකුලා රැක බලා ගැනීම සිය යෞවන පුත්‍රයාට පවර යි. හොරු නේකාකාර කෙලි බඩු දී ඔහු රවටා කුකුලා ලබා ගැනීමට පොර වැදී අසාර්ථක ව අවසානයේ ගිනි අවියක් පෙන්වා තර්ජනය කර කුකුලා පැහැර ගනී. චෞරයන් දෙදෙන කුකුලා සතුකර ගැනීමට කරගෙන යන අරගලයේ බේරුම්කරු බවට පත් වන යැංකි අධිරාජ්‍යවාදය සිහිගැන්වෙන වස්ත්‍රාභරනවලින් සැරසුනු ඉන්ද්‍රජාලිකයෙක් (එස්. ලීලාවතී) කුකුලාගේ උදරයෙන් මුදල් නෝට්ටු ඇදගෙන ඒවා තම සාක්කුවේ ලා ගනී. කාසි කීපයක් සොර දෙටුවන්ට අහුලා ගැනීම සඳහා බිම හලයි. හොරු ඊට ගිජු වන අතර ඉන්ද්‍රජාලිකයා පන්දම් දෙකක් ඒ දෙදෙනා අතට දී කුකුලා රැගෙන යයි. 

thieves
කුකුලු හොරු (එම්. නවනීදන් සහ එම්. අජන්තන්)

එවිට දුගී කත “මුලු ජීවිත කාලයම අපි හොයන්නෙ කුකුලෙක්. ඒත් අපිට ඇත්තටම අහිමි වුනේ මොකක් ද? ඒ තමයි අපේ ජීවිතේ.” යනුවෙන් දැඩි සිතින් නිවේදනය කරයි. නැතිවන්නට ජීවිතය හැර කිසිත් නැති ඇය ඇතුලු කම්කරු පන්තියට සටන් කිරිම හැර මාවතක් නැති බව පෙනී යයි. “අපිට නැති වී ඇත්තේ අපේ ජීවිතයමයි” නාට්‍යය නැරඹූ පසු කර්කර්ස්වෝල්ඩ් වත්තේ කම්කරුවෙකු අප ඉදිරියේ පුනරුච්චාරනය කලේය. මෙම වචන පොදුවේ වතු කම්කරුවන් අතර රාව ප්‍රතිරාව නංවනු ඇත.

estate workers
කම්කරු කාන්තාවන්, එස්. සීදේවි සහ එස්. කලෙයි අරසි

සොරු දෙදෙන එකිනෙකාට හොරෙන් එක ම කුකුලා සොරකම් කිරීමට දරන තැත, කාන්තාව ඒ හැම අවස්ථාවක ම අවසන් මොහොතේ මෙම ක්‍රියාවට මැදිහත් වී සොර දෙටුවන්ගේ අරමුන පරාජය කිරීම, මෙය නැවත නැවත සිදු වීම, කාන්තාව තම යෞවන පුතුට කුකුලාගේ ආරක්ෂාව පැවරීමෙන් පසු සොර දෙටුවන් අතර තරගය, ඔවුන් එම යෞවනයා රැවටීමට නානාප්‍රකාර උප්පරවැට්ටි යොදා ගැනීම, ඉන්ද්‍රජාලිකයා ප්‍රාදූර්භූත වී කුකුලාගේ අයිතිය පිලිබද සොරුන්ගේ පැමිනිල්ල විභාග කිරීම යන නාට්‍යමය අවස්ථා තෝරා බේරා ගැනීමෙහි දී අධ්‍යක්ෂක ලෝගනන්දන් සිය නිර්මානශීලීත්වය මොනවට  සනාථ කර ඇතිවා පමනක් නො ව, එය ම නාට්‍යයේ ආරම්භයේ සිට අවසානය දක්වා ප්‍රේක්ෂකයා ඇද බැඳ තබා ගැනීමට සමත් වුයේ ය.

සොරුන් දෙදෙනාගේ චරිතයට පන පොවන ප්‍රධාන නලුවන් දෙදෙනාගේ රංග විලාශය එම චරිත කෙරේ ප්‍රේක්ෂකයා තුල හාස්‍යය හා විරෝධය ඉස්මත්තට ගෙන එන අතර යථා ජිවිතයේ තමන්ට නිතර මුන ගැසෙන හා සිය ලේ දහඩිය උරා බී යැපෙන වෘත්තීය සමිති ඇතුලු දුෂ්ඨ පාලක පන්ති ප්‍රවනතාවන් ඉන් ප්‍රති නිර්මානය කර දැක්වේ. අධ්‍යක්ෂ ලෝගනන්දන් මෙම නලුවන්ගේ ඇඳුම් පැලඳුම්, අංග රචනා, ගමන් විලාස යනාදිය සඳහා දෙමල කූත්තු නාට්‍ය සම්ප්‍රදාය යොදා ගැනීම මගින් එම චරිත කම්කරුවන්ගේ ජීවිතවලින් ඈත් කර දැක ගැනීමට සලස්වා ඇත. එමෙන් ම කම්කරුවන්ගේ කුකුලාගෙන් ලබාගත් වස්තුව තමන් හිමි කරගෙන සොච්චමක් සොරුන්ට දෙන විනිසකරු වන ඉන්ද්‍රජාලිකයාගේ වස්ත්‍රාභරන හා රංගනය බටහිර අධිරාජ්‍යවාදය සිහිගන්වන පරිදි නිර්මානය කර කිරීම විශේෂ ය. කම්කරු චරිත තාත්වික සහ ශෛලීගත රංගන සම්ප්‍රදායයන් අතරතුර තාත්වික ශෛලියට මදක් සමිප වන ආකාරයෙන් මෙහෙයවීම නිසා ප්‍රේක්ෂකයාට තමන් ම දැක ගැනීමට අවස්ථාවක් සැලසේ. 

Magician
ඉන්ද්‍රජාලිකයා, එස්. ලීලාවතී

වතුකරයේ කූත්තු නාට්‍යවලට භාවිත වන තප්පු වාදනය අනුව යමින් අවනද්ධ භාන්ඩවලින් වැයෙන තාල නිර්මානශීලීව යොදා ගැනීම මඟින් රංගනයට ජවය හා රිද්මය සම්පාදනය කරනු ලැබීම පමනක් නො ව, වතු කම්කරු පරිසරය හා ඔවුන්ගේ ජීවිතය නැවත නැවතත් පිලිබිඹු කරන සබදතා වෙත අප යොමු කිරීම ද සිදු කෙරෙන බව හැඟේ. තප්පු වාදනය මීට වසර දෙසීයකට පෙර දකුනු ඉන්දීයානු කම්කරුවන් මහ මුහුද තරනය කර ලංකාවේ මහ වනාන්තර මැදින් කඳුකරය වෙත ගෙන ආ දුෂ්කර ගමනේ දී සතා සීපාවාගෙන් ආරක්ෂාව සදහා යොදාගත් අතර, එය අද දක්වා වතු කම්කරුවන්ගේ මගුල් අවමගුල් හා සියලු උත්සව කටයුතුවල දී යොදා ගැනේ.

නාට්‍යය, සොර දෙටුවන් දෙදෙනාගෙන් නියෝජනය වන වෘත්තීය සමිති හා නේකාකාර දක්ෂිනාංශික ව්‍යාජ වාම පෙරමුනුවලින් ආවරනය කෙරෙන ධනවාදී සමාජ ක්‍රමයට අභියෝගයක් වන අතර, එය විසින් අහිමි තරනු ලැබ ඇති වතු කම්කරුවන්ගේ ජිවිතය ධනවාදය තුල කවර කලෙක හෝ දිනාගැනීමට නුපුලුවන් වන නිසා කම්කරු පන්තිය තම ඉරනම විසඳා ගැනීම තමන්ගේ අතට ගත යුතු බව එයින් ඉස්මත්තට ගනී. මේ නිසා පිඩිත මිනිසුන්ගේ ජීවන අපේක්ෂා දල්වන ලයත්තු කෝලිගල් යථාර්ථවාදී කලා කෘතියක් ලෙස අගැයිය හැකි ය.

නාට්‍යය මුල සිට අගට ම සම්ප්‍රේෂනය කරන හැඟීම් පන්ති ස්වභාවයක් ගැනීමත් එය කම්කරු පන්තියේ  භාවයන් අවදි කිරීමත් හේතුවෙන්, එය සමාජ සංවර්ධනයේ වත්මන් අවධියේ ‌ඓතිහාසික අවශ්‍යතාව නියෝජනය කරන නිර්මානයක් වන අතර නිර්මානකරු ඒ සදහා අවදි කලේ කුමන සමාජ තතු විසින් ද යන්න සලකා බැලීම වටී.

අප දැනටමත් උපුටා දක්වා ඇති කලාකරුවාගේ ප්‍රකාශය ඊට සෑහෙන පිලිතුරු ලබා දෙන බව නිසැක ය. ශ්‍රී ලංකාවේ දෙසිය වසක වතු කම්කරු ජීවිතය පිලිබඳ සමරු සටහන් ලියවෙමින් පවති. සංවත්සරය විසින් කම්කරුවෝ තමන් ගැන ම සිතීමට පොලඹවනු ලබති. කොවිඩ් වසංගතයෙන් ඉක්බිති ගෙවී ගිය සිව් වසරක⁣ට ආසන්න කාලය තුල පන්ති සමාජයේ අර්බුදය යටපත් කල නො හැකි ලෙසින් ඉස්මතු වී දිග්ගැසෙමින් පැවතීම, එකී සංවත්සරයට සමගාමීව ක්‍රියාත්මක වෙමින් වතු ජනයාගේ චිත්ත වේගයන් අවුලුවයි. මේ අතර ගෘහ සේවයට යොමු කල හැටන්, ඩයගම ඉෂාලිනී නම් පාසැල් වියේ වතු තරුනිය ගිනි තබාගෙන මිය ගිය 2021 ජුලි සිද්ධිය මේ මොහොතේත් වතු කම්කරු ජනයාගේ හදවත් දවමින් ඇති බව ඔවුන් සමග කල සාකච්චාවලදී අපට පෙනී ගියේ ය. ඉශාලිනී වතුකරයේ ජීවිතවල ඉරනම පිලිබඳ සංකේතයකි. අධ්‍යාපන, රැකියා, නිවාස වැනි මූලික අවශ්‍යතාවයන් යාන්තමින් ලබමින් සිටින වතුකරයේ දෙමල ජනයාට තම දරුවන් මත් ද්‍රව්‍යවලට යොමු කිරීම වැනි ප්‍රශ්නවලට ද  මුහුන දීමට සිදුව ඇත. වෘත්තීය සමිති හා ධනපති දේශපාලනය ඇති කරන බේදභින්න කිරීම් හා එම ව්‍යාපාර මගින් කම්කරු ජනයාගේ අරගල මැඩගෙන සිටීම යන මේ සියල්ල ප්‍රශ්නයට බඳුන් වී ඇත. මේ අතර අස්ථාවර ධනපති ආන්ඩු කුමන හෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රිය අයිතියකට ඉඩ නො තබා පහර දීමට අදිටන් කරගෙන ක්‍රියාත්මක වී සිටිති. ජීවන තත්වයන් රුදුරු ලෙස කඩා වැටීම ඉවසිය නො හැකි තැන වතු තරුනයෝ ප්‍රථම වතාවට තම දෙමාපියන්ට අවම වසයෙන් රුපියල් දහසකවත් වැටුපක් ලැබිය යුතු යයි උද්ඝෝෂනයකට පෙරට ආහ. වෘත්තීය සමිති විසින් එම අරගලය පාවා දෙන ලදී. වතුකරයෙන් බිහි වී වතුකරයේ හැදී වැඩුනු අව්‍යාජ කලාකරුවාට මේවා නො තකා සිටිය හැකි නොවේ.      

Seedevi
ලයත්තු කෝලිගල් . එස්. සීදේවී සහ එස්. වසීකරන්

මෙම තිත්ත ඇත්ත සාර්ථක ලෙස ප්‍රති නිර්මානය කිරීමේ දී වතු කම්කරු පවුලක සාමාජිකාවක වන ප්‍රවීන රංගන ශිල්පිනී එස්. ලීලාවතීගේ කෙටි, නමුත් විශිෂ්ට රංගනය, දුෂ්ට සහ කෛරාටික පාලක පන්තියේ නියෝජනය වන ඉනද්‍රජාලිකයාගේ චරිතය තුලින් නාට්‍යයේ උච්ඡතම අවස්ථාව වර්නවත් කරයි. විශේෂයෙන් ඇය රංගන කලාවේ තාක්ෂනය ප්‍රගුන කර ඇති නිලියක් බව සනාථ කලා පමනක් නො ව, නාට්‍යයෙන් ප්‍රකාශයට පත් වන සමාජ අවශ්‍යතාව වටහාගෙන සංකල්පීය ලෙස ප්‍රති නිර්මනය කිරීම නිසා එම රංගනය කැපී පෙනුනි. දුගී කාන්තාවගේ චරිතය රග පෑ එස්. සීදේවීගේ රංග කුසලතාව ප්‍රේක්ෂක මතකය තුල රැඳුනු බවට සැක නැත. සොරුන් ලෙස රග පෑ එම්. අජන්තන්ට සහ එම්. නවනීදන්ට, ලීලාවතී පෑ කුසලතාව ලඟා කර ගත හැකි බව පැහැදිලි වන අතර, චරිතවල සමාජයීය තතු පිලිබඳ වැටහීම හා ශිල්පීය හැකියාව ප්‍රගුන කිරීම තුලින් නාට්‍යයට දැනට වඩා ආලෝකයක් වීමට ඔවුන්ට හැකි වනු ඇත. ආධුනිකයෙකු වන යෞවනයා එස්. වසීකරන් දෙබස් උච්චාරනයේ දී පෙන්වූ කුසලතාව සෙසු අභිනයන් සම්බන්ධයෙන් ද වැඩි දියුනු කර ගනු ඇතැයි අපේක්ෂා කල හැකි ය. 

නවනීදන්ගේ රංග භාන්ඩ නිර්මානය විශිෂ්ට ය. කුකුලා, කුකුල් කූඩුව සහ කෙලි බඩු, විශේෂයෙන් ගිනි අවියත් සෙල්ලම් බඩුවක් ලෙස පැහැදිලිව පෙනෙන ආකාරයෙන්  නිර්මානය කිරීමෙන් නාට්‍යයේ මුඛ්‍යාර්ථය ප්‍රබල ලෙස ඉස්මතු කිරීමට ඔහු දායක වෙයි.

මෙවන් නිර්මාන මැඩලීමට පාලක පන්තිය ගත් මෑත පියවරකි හිටිවන ප්‍රහසන ශිල්පිනී නතාශා එදිරිසූරිය කලා නිර්මානයක් නිසා අත් අඩංගුවට ගැනීම. 1970 බලයට පත් සිරිමා බන්ඩාරනායකගේ සභාග ආන්ඩුව කලාවට එරෙහි දැඩි ප්‍රහාරයක් දියත් කලේ ය. එවක් පටන් මේ දක්වා දඩයමට ලක් වූ කලාකරුවෝ බොහෝ දෙනෙකි. වසර ගනනකට පෙර බගවන්තලාව සෙන්මේරිස් විද්‍යාලයේ සිසුන් හා ගුරුවරුන් විසින් නිර්මානය කරන ලද “වෙලිච්චම් වෙලියෙයි ඉල්ලෙයි” නාට්‍යය එවර ජාතික පාසල් නාට්‍ය තරගයෙන් අවසන් වටයට තේරී පත්වීමෙන් ද පසුව තහනම් කරමින්, සමාජ ප්‍රශ්න සාකච්චා කරන නාට්‍ය නිර්මානය කිරීමෙන් සිසුන් වැලැක්වීමට අධ්‍යාපන බලධාරීහු ක්‍රියා කර ඇත්තාහ. ඒ අනුව සිසුන්ට වලංගු වන්නේ පැරනි සම්ප්‍රදායික නිර්මාන හා ඒවාට නව අර්ථකථන දීම පමනක් වන අතර, ඒ් සඳහා පැරනි ලිඛිත භාෂාව ම යොදා ගත යුතු බව ඔවුහු කියා සිටිති. දැන් නාට්‍ය තරග විනිසකරුවන්ට ලබා දෙන උපදෙස්වලට අනුව, ‘දේශපාලනය තහනම් ය’, ‘ආගම්වලට අපහාස නො විය යුතු ය’, යනාදී වශයෙන් වන විවිධ සීමාවන්ට කලා නිර්මානවල විෂයය පරාසය යටත් කර ඇත.        

මේ ආකාරයෙන්ම, ලෝ පුරා ආන්ඩු කලාවේ හා ප්‍රකාශනයේ නිදහස නොඉවසති. කලාවේ නිදහස උදෙසා ධනවාදයෙන් නිදහස් විය යුතු බව වටහා ගන්නා කලාකරුවාට පමනක් කලාව භාෂනයේ නිදහස ආරක්ෂා  කිරීමේ අරගලයට පිවිස එය රැක ගත හැකි ය. සමාජ යථාර්තයට අසම්බන්ධිත ‘කලාවක්’ කෙසේවත් උසස් සංස්කෘතියක් සඳහා ඉදිරි ගමනට සේවය නොකරයි. එලෙසින් සමාජ සංවර්ධනයේ උපයෝගිතාව පිලිගත් සැබෑ කලාව රැක ගැනීමට මූලිකත්වය ගත හැකි වන්නේ “ලයත්තු කෝලිගල්” නාට්‍යයට එරෙහි ව්‍යාපාරය පරාජය කල කම්කරු පන්තික බලවේගයට ය. ඒ අනුව  කම්කරු ක්‍රියාකාරී කමිටු තුල සංවිධානය වී, සියලු භේදකාරීත්වයන් හා සීමා ඉක්මවා සහෝදරත්වයේ හස්තය දිගු කෙරෙන මහජන විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරයක් ගොඩ නැගීම අද දවසේ කලාකරුවාගේ ද ප්‍රමුඛ සමාජ වග කීම වන්නේ ය. ලෝගනන්දන් සටහන් කර ඇති පරිදි “අපි මහත් සමූහයක් ලෙස ගර්ජනා කරන්නෙමු.” 

“ලයත්තු කෝලිගල්” (වතු කිකිලියෝ) කම්කරුවන්ගේ ජීවිතය ප්‍රතිනිර්මානය කරන කලා කෘතියක් Read More »

Priyantha

සමෘද්ධිය හා අස්වැසුම අහිමි කරනු ලැබූවෝ  ‘ද සෝෂලස්ට්’ වෙබ් අඩවියට කතා කරති

අපේ වාර්තාකරුවන්

ජාත්‍යයන්තර මූල්‍ය අරමුදගේ නය ප්‍රතිවෘහගතකරනයට අදාල නියෝග ක්‍රියාත්මක කරමින් සිටින රනිල් වික්‍රමසිංහ ආන්ඩුව විසින් ක්‍රියාවට දමා ඇති සමාජ කප්පාදු වල කොටසක් ලෙස දුගී කම්කරු, ගොවි ඇතුලු පීඩිත මහජනතාව මතට හෙලන ලද දැවැන්ත කප්පාදු අතරින් සොච්චමක් වූ “සමෘද්ධි” සහනාධාරය ද කපා දැමීම මගින් එම ජනතාව අන්ත අසරනභාවයට ඇද දමා ඇත.

සමෘද්ධිය කපා දැමීමෙන් පසු ආන්ඩුව “අස්වැසුම”  නමින් ඉදිරිිපත් කර ඇති නව සීමිත සහන සැලැස්මේ ප්‍රතිලාභ ලැබීම සඳහා නුසුදුුසු බවට ⁣යෝජනා කිරීම නිසා කර කියා ගත නොහැකි වූ දුප්පත් ජනයා හෙට දින ජීවිතය ගටගසා ගන්නේ කෙසේද යන්න පිලිබඳ පසුවන්නේ මහත් අවිනිශ්චිතතාවයකිනි. 

අස්වැසුම ⁣ප්‍රතිලාභ නොලැබීම සම්බන්ධ අභියාචනා ගොනුකිරීම ජුලි 6 දින අවසන් විය. ඒ වන වට අභියාචනා ⁣968,000ක් ද, විරෝධතා 17, 500ක් ද ලැබී තිබුනු බව  කැබිනට් ප්‍රකාශක ඇමති බන්දුල ගුනවර්ධන ප්‍රකාශ කලේය.

මෙම නව ප්‍රතිලාභ ලැබීම ද අහිමි කරනු ලැබූ පවුල්වල සාමාජිකයෝ “ද සෝෂලිස්ට්” වෙබ් අඩවියට තම දුක් ගැනවිලි ප්‍රකාශ කලෝය. ඒ කිහිප දෙනෙකු මුහුන දී ඇති ජීවන අර්බුදය පිලිබඳ කෙටි වාර්තාවක් අපි පහත පල කරමු:

විමලජීව පවුල, බිංගිරිය ප්‍රාදේශීය  ලේකම් කොට්ටාශයේ, විලත්තව ප්‍රදේශයේ පදිංච්ව සිටිති. පියා, මව හා දුව සහිත පවුලේ සමාජිකයින් 3 කි. පියා වෘත්තියෙන් ත්‍රීවීල්  රියදුරෙක් වන අතර අපස්මාර රොගයෙන් පෙලේ. ත්‍රීවීලරය වෙනත් අයෙකුට  අයත් එකකි. ඒ සදහා  දිනකට රු 500ක් ඔහුට ගෙවිය යුතුය. මව කඩයක ඇදුම් මැසිම කරයි. දුව උසස් පෙල  හදාරන  ශිෂ්‍යාව කි. ප්‍රදේශයේ  දුගීම පවුලට නිවසක් ඉදිකිරීමට රජය විසින් ලබදෙන රුපියල් ලක්ෂ  6ක මුදල මේ පවුලට ලබා ගැනීමට හැකිව ඇත. මව මෙසේ පැවසීය:

“නිවස හැදීමට ලක්ෂ  10ක පමන මුදලක් වැය වෙන නිසා ඒ මුදල අපිට වෙනම හොයාන්න වුනා. ඒ නිසා, ඒ මුදල සමෘද්ධි බැංකුවෙන් නයක් විදියට ගත්තා. සමෘද්ධි  සහනාධාර  වශයෙන්  රැපියල් 3000ක මුදලක් අපට ලැබුනා. බැංකුවේ නය වාරිකය රුපියල්  6000ක්.  සහනාධාර  වශයෙන්  ලැබෙන රුපියල් 3000ට අමතරව තව රුපියල්  3000 ක මුදලක් අතින් පියවන්න ඕන. එම රුපියල් 3000 ත්‍රීවීල්  එකෙන්  උපයන මුදල් වලිනුයි මම ඇදුම්  මැසීමෙන් හොයන මුදලිනුයි තමයි ගෙවුවෙ. දූ පුලියන්කර විදුහලේ උසස් පෙල  පංතියේ ජනමාධ්‍ය  විශය ධාරවේ ඉගෙන ගන්නවා.  වසරක් යනතුරුත් මීඩියා  විෂයට ගුරුවරයකු නොලැබුනු නිසා මාදම්පේ  ජාතික  පාසලට දූව ඇතුල් කලා. ඒත්  නැවත වරක් එයාව ඇතුල් කලේ  12 වසරට. ඒ නිසා දූට වසරක කාලයක් අහිමිවී වුනා. උසස් පෙල  පංති සදහා මාසෙකට රුපියල්  12000ක් පමන වැය කිරීමට සිදු වෙනවා. මුදල් සොයා ගැනීමට  නොහැකි නිසා දූ පංති යාම නතර කලා. මේච්චර අසරන වෙලා ඉන්න අපේ සමෘද්ධි  සහනාධාර⁣යත් දැන් කපා දමලා. දැන් අපි නය ගවාගන්නෙත් කෙහොම ද?,” මව හඬූ කදුලින් ප්‍රකාශ කර සිටියා ය.  

සමෘද්ධිය කපා අස්වැසුම  සහනාධාර  සැලැස්මට හිමිකම් ලැබී නැති  කුමාරසිංහ පවුලේ තත්ත්වය  මෙසේ ය.  කුමාරසිංහගේ පදිංචිය-බිංගිරිය ප්‍රාදේශීය  ලේකම් කොට්ඨාශයේ,  නිතලව ප්‍රදේශයේ ය. ඔහු තම කතාව මෙ⁣සේ ප්‍රකාශ කලේය: 

“මම ත්‍රීවීල් රියදුරෙක්. ත්‍රීවීල් එක හයර් කරල තමයි ජීවත්  වෙන්නෙ. ඊට අමතරව සහල් පිටි කරල කෑම සකස් කරන කඩ වලට දෙනව. මාගේ පවුලේ  සාමාජිකයින් 6යි. මගේ වැඩි මහල් දරුවා විශේෂ  අව්‍යශ්‍යතා  සහිත දරුවෙක්.  දැන් වයස අවුරුදු 22 ක්. එක ගැහැනු දරුවෙක් උසස් පෙල අධ්‍යාපනය හදාරනව.  අනික් දරු දෙන්න නිවුන්නු, ඉගෙනගන්නෙ  6 වසරෙ. මගේ බිරිද රැකියාවක් කරන්නෙ නැහැ. අපිට සමෘද්ධි  සහනාධාරය  ලැබුන.  රුපියල්  3000ක් ලැබුනා.  දැන් ඒක කපල.  අපි සමෘද්ධි බැංකුවෙන් රුපියල්  ලක්ෂ  2ක නයක් අරන් තියෙනවා. සමෘද්ධි  රැපියල් 3000 යොදා ගත්තෙත් ඒක ගෙවන්න. වාරිකයෙ ඉතිරි ටික හම්බ කරල තමයි ගෙව්වෙ.                      

දැන්  රටේ ආර්ථික  ප්‍රශ්න  නිසා හයර් ලැබෙනව අඩුයි. පිටි වෙලදාම 25%කින් විතර අඩු වෙලා. වියදම්  දරාගන්න බෑ. ලමුන්ගේ  පංති  ගාස්තු  වලට මාසෙකට රුපියල්  9000ක් විතර යනව. බස් ගාස්තු දවසකට රුපියල් 400ක්.  කෑමට යන වියදම්  කියල වැඩක් නැහැ.  නොකනව කිව්වොත් නිවැරදියි. මෙහෙම තියෙද්දි  තමයි සමෘද්ධි  සහනාධාර  කපල තියෙන්නෙ.  හේතුව  මම ත්‍රීවීල්  එකක් එලවන එක.  ත්‍රීවීල්  එකේ ටයර් දෙක දාගන්න රුපියල්  26000ක් ඕනෙ. ඉදිරියෙ මොනවද කරන්නෙ කියල හිතා ගන්න බැහැ. හුගක් දවස්වල  රෑට  නින්ද යන්නෙ නැහැ.”

අස්වැසුමට අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කල මුත් ඒ පිලිබඳ විශ්වාසයක් නැතැයි ඔහු වැඩිදුරටත් කීවේය.

ප්‍රියන්‍ත, බිංගිරිය ප්‍රාදේශීය ලේකම්  කොට්ටාශයය්, නිතලව, දඹුවවත්ත ප්‍රදේශයේ වාසය කරයි. ඔහුගේ පවුලට සමෘද්ධිය ද, අස්වැසුම ද දෙකම අහිමි කරනු ලැබ ඇත.  ඔහු මෙසේ ප්‍රකාශ  කලේය:

priyantha
ප්‍රියන්‍තගේ නිවස

“මගේ රැකියාව වාහන අලුත් වැඩියා කරන එක. ගරාජ්  එක තියෙන්නෙ  ගෙදරමයි. තනියෙන් වැඩ කරන්නෙ. ගොලයො දාගෙන වැඩ කරන්න තරම් ආදායමක්  නැහැ. මට දරුවො තුන්  දෙනෙක් ඉන්නවා. එක් කෙනෙක් 4  වසරේ. තවත් එක්කෙනෙක් පෙර පාසල් යනව. බාලම දුවට අවුරුදු 2 යි. තුන් දෙනාම  ගැහැනු දරුවො. ඉන්න ඉඩම මට අයිති එකක් නෙවෙයි. මගේ ඥාතියෙකුගේ. බිරිඳ රැකියාවක් කරන්නේ නැහැ.  මට සමෘද්ධි සහනාධාර ලැබුනා රුපියල් 3500ක්.  ඒකෙන්  රුපියල්  500 ක්  රක්ෂණ  සහ සුභසාධන වලට කැපෙනව. මම ගේ හදන්න රු 100, 000ක් සමෘද්ධි  බැංකුවෙන්  නය අරගෙන තියෙනව. ඒ ණය වාරිකය ගෙව්වෙත්  සහනාධාර  3000න් තමයි. ගරාජ්  එකෙන් ලැබෙන ආදායම  හැර වෙනත් ආදායමක්  මට නැහැ. ගරාජ් එකෙනෙනුත් ලැබෙන ආදායම  හොදටම අඩුවෙලා. මේ සැරේ මට ලැබුනු සමෘද්ධි සහනාධාර  මුදලත් කපල. සමෘද්ධි බැංකුවෙන් ගත්තු නයත් දැන් අතින් ගෙවන්න වෙලා. ගමේ නය දෙන  සුභසාධන සමිතියෙනුත් නය අරන් තියෙනව. ගේ හදල ඉවරත් නැහැ. ලමයගෙ ශිෂ්‍යත්ව පංතියට මාසෙකට රුපියල් 6000ක්  විතර යනව. මෙහෙම තියෙද්දි තමයි මගේ සමෘද්ධි  සහනාධාර  කැපුවෙ. ජීවිතේ  අන්තිම දුෂ්කර තත්ත්වෙකට පත්වෙලා ඉන්නෙ. මොකද කරන්නෙ කියල හිතා ගන්නවත් බැහැ. ගරාජ්  එකක් කරන නිසා තමයි මගේ සහනාධාර  කැපුවෙ. බලන්න ආපු මිනිස්සුන්ට [අස්වැසුම සමීක්ෂකයන්ට] මම පත්වෙලා  ඉන්න තත්ත්වය කිවුව. ඒත් වැඩක් වෙලා නැහැ. අම්ම, තාත්තා  වෙනම ඉන්නෙ. ඒ අයටත් රැකියාවක් නැහැ. ඒ අයගෙත් සහනාධාර  කපල. අභියාචනයක්  දැම්මා ඒත් විශ්වාසය ක් නැහැ.”

බලපිටිය ප්‍රාදේශීයට අයත් පරගහතොට ගමේ ජීවත්වන ජයසේකර සමෘද්ධි සහනාධාරය ලැබු දුගී පෙදරේරුවෙකි. මෙවර අස්වැසුම වැඩසටහන යටතේ ඔහු ලැබු සහනාධාරය අහිමි කොට ඇත. රැකියාව නිරතව සිටි කාලයේ සමෘද්ධිය ලැබු ඔහුට මෙවර සහනාධාරය අහිමි වී ඇත්තේ අසනීප තත්ත්වය නිසා වසර 3ක සිට රැකියාවක් නොකරන තත්ත්වයේදී ය. ඔහුගේ දුක් ගැනවිල්ල මෙසේය: 

“දරුවන් විවාහ වෙලා අපෙන්  ඈත් වෙලා ඉන්නෙ. ඒ අයගෙ දරුවන්  නඩත්තු කරන කොට එයාලට අපට උදව්වක් කරන්න අමාරුයි. මගේ බිරිඳ ගොඩාක් කාලයක ඉඳල ආතරයිටීස් රෝගය හැදිල ඉන්නෙ. ඒ නිසා එයාට කුලි වැඩකටවත් යන්න බෑ.”

අත්‍යවශ්‍ය ආහාර ද්‍රව්‍ය, බෙහෙත්  දිනපතා මිල වැඩිවීම ගැන ජයසේකර පැවසුවේ, “අතට හම්බෙන සොච්චම් මුදලින්  මිල වැඩි වෙන විදියට දේවල් ගන්න තියා හිතන්නවත් බැහැ. අපි නොකා නොබී තමයි ජීවත් වෙන්නෙ.”

පරගහතොට ප්‍රදේශයේ ම 75හැවිරිදි සෝමාවතී ද  තමන් මුහුන දෙන දුෂ්කර ජීවන කොන්දේසි හෙලි කලාය: 

“මහත්තයා මගෙන් ඈත් වෙලා. මට දරුවො නැහැ. ගෙවල්වල කුලී වැඩක් කරලා තමයි ජීවත් වෙන්නෙ. අපි දැන් වයස නිසා එහෙම වැඩක් හොයා ගන්න අමාරුයි.”

කලින් ඇයට සමෘද්ධිය ලැබුනු නිසා යම් සහනයක් ලැබුනු බව සදහන් කල සෝමාවතී, එකී සහනය කපා හැරීයේ ඇයි ද කියා හිතාගන්න බැහැයි පැවසුවාය.

“අපි වගේ අයට සහනාධාර නැත්නම් කාටද දෙන්න ඕන ?”, ඇය ප්‍රශ්න කලාය.

සමෘද්ධිය හා අස්වැසුම අහිමි කරනු ලැබූවෝ  ‘ද සෝෂලස්ට්’ වෙබ් අඩවියට කතා කරති Read More »

Biden

බයිඩන් මූලධර්මය: “එය පවතින තාක්” හෝ “කොපමණ  මැරුණත් කමක් නැත”

ඇන්ඩෘ ඩැමන්, ඩේවිඩ් නෝර්ත් විසිනි

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ජුලි 14 දින පල වූ ‘The Biden doctrine: “As long as it takes,” or “No matter how many die”‘ යන ඇන්ඩෘ ඩැමන් සහ ඩේවි් නෝර්ත් විසින් ලියන ලද ඉදිරිදර්ශන ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය මිගාර මල්වත්ත විසිනි.

ගෝලීය යුද්ධයට සූදානම් වීමේ දී , මිලිටරි වියදම් දැවැන්ත ලෙස පුලුල් කිරීමට ප්‍රතිඥා දුන් නේටෝ සමුලුව අවසන් වීමෙන් පසු බදාදා, එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ජෝ බයිඩෙන් විල්නියස් හි වර්ගවාදී මැරවර ලිතුවේනියානු ජාතිකවාදීන්  පිරිසක් ඇමතීය.

බයිඩන් තම  කටුක වාග් ප්‍රහාරයෙන්, ඔහු පසුගිය වසරේ පෝලන්තයේ වෝර්සෝ හිදී පැවැත්වූ දේශනයට සමාන වූ තේමා ආමන්ත්‍රණය කළේය. එහිදී ඔහු “ පැමිනෙන ඉදිරි වසර සහ දශක ගනනාවක්” “සටන් කිරීමට” ප්‍රතිඥා දුන්නේය. නැවත 2022 දී, ජනාධිපතිරයාගේ  පිටපතක් නැති  තර්ජනාත්මක ප්‍රකාශ නිසා, ඔහුගේ ධවල ​​මන්දිර නිලධාරීන්ට  ජනාධිපතිගේ ඒවා ඉල්ලා අස්කර ගැනීමට බල කෙරුණි. නමුත් දැන් ඔහුගේ උපදේශකයින් බයිඩන්ගේ සටන්කාමී ප්‍රකාශ නැවත අර්ථකථනය කිරීමේ සහ වෙනස් කිරීමේ අවශ්‍යතාවය තවදුරටත් නොදකිති. එක්සත් ජනපද යුද අරමුනු ගැන ඔහු පවසන දේ , ඩිමෙන්ශියාව [ අමතක වීමේ මානසික රෝගය] නිසා ඇති වූ වැරදි නොව, අද ඔහුගේ පරිපාලනයේ ප්‍රතිපත්ති පිලිබඳ සැබෑ ප්‍රකාශයන් ය.

Biden
ජනාධිපති ජෝ බයිඩන් නේටෝ සමුළුවට සහභාගී වීමෙන් පසු 2023 ජූලි 12 වන බදාදා ලිතුවේනියාවේ විල්නියස් හි විල්නියස් විශ්ව විද්‍යාලයේදී කතා කරයි. [AP Photo/Susan Walsh]

විල්නියස් හි කතා කරමින් බිඩෙන් ප්‍රකාශ කලේ, “යුක්රේනය සඳහා අපගේ කැපවීම දුර්වල නොවනු ඇත. අපි විමුක්තිය සහ නිදහස වෙනුවෙන් අද, හෙට, සහ එයට ගතවන තාක් කල් පෙනී සිටිමු.”. 

යුද්ධයක කාලසීමාව මිනිස් ජීවිතයට සිදුවන හානියට නොවරදවාම සම්බන්ධ වේ. යුද්ධයක් දිග්ගැස්සෙන තරමට, සොල්දාදුවන් සහ සිවිල් වැසියන් යන දෙඅංශයේම ජීවිත හානි සහ මරණ සංඛ්‍යාව වැඩි වේ.

එමනිසා, රුසියාවේ පරාජය ගෙන ඒම සඳහා “ගත වන තාක්” ඔහුගේ පරිපාලනය සහ නේටෝව මුදල් හා ආයුධ සපයන බව බයිඩන් නැවත වරක් ප්‍රකාශ කරන විට, ඔහු ඇත්ත වශයෙන්ම පවසන්නේ මිනිස් ජීවිතවල වටිනාකම  නොතකා යුද්ධය දිගටම පවත්වනු ඇති බවයි. 

බයිඩන් මූලධර්මය ලෙස හැඳින්විය හැකි දෙයෙහි ම්ලේච්ඡ හරය මෙයයි: 

“කොපමණ කාලයක් ගත වුවද, කොපමණ සංඛ්‍යාවක් මිය ගියද කම් නැත “

බයිඩන් ගේ කථාව, එහි ප්‍රකාශනය සහ අන්තර්ගතය යන දෙකම මෙම මිනිසාට ආවේණික විය: එහි නොසැලකිලිමත්, වැරදි තොරතුරු, වැරදි වචන  සහ වැරදි ව්‍යාකරණ පිරී තිබුණි. එය පහළම බුද්ධිමය මට්ටමට සහ පහළම හැඟීම්වලට ආමන්ත්‍රනය කරන්නක් විය.

දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේ අවසානයෙන් පසු අඛණ්ඩව බෝම්බ හෙලා රටවල් අස්ථාවර කර, අනෙකුත් රටවල් ආක්‍රමණය කර ඇති එක්සත් ජනපදය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ සාමය සඳහා බලවේගයක් බව පවසමින්  බොරුවෙන් බොරුවක්, විකාරයෙන් විකාරයක් ඉදිරිපත් කළේය.

සදාචාරාත්මක මූලධර්ම කෙරෙහි එක්සත් ජනපද අධිරාජ්‍යවාදයේ සැබෑ ආකල්පය වරක් තම විශේෂිත නරුමවාදයෙන්, “නීති විරෝධී දේ අපි වහාම කරන්නෙමු,” සහ”ව්‍යවස්ථා විරෝධී ක්‍රියාවලියට තව ටිකක් කල් ගත වෙයි” යනුවෙන් සාරාංශ ගත කළේ ජීවත්ව සිටින වයස්ගතම ඇමරිකානු යුද අපරාධකරුවා වන හෙන්රි කිසිංගර් මිස අන් කිසිවකු නොවේ.

පසුගිය අර්ධ ශතවර්ෂයේ එක්සත් ජනපද අධිරාජ්‍යවාදය විසින් සිදු කරන ලද සෑම අපරාධයකදීම තමන්ගේම ඇඟිලි සලකුණු සොයාගත හැකි බයිඩන්, ප්‍රකාශ කලේ “අපි සියල්ලෝම අත්සන් කළ එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රඥප්තිය: ස්වෛරීභාවය, භෞමික අඛණ්ඩතාව තහවරු කරයි.. මේවා ජාතීන් අතර සාමකාමී සබඳතාවල කුළුණු දෙකකි. එක් රටකට තම අසල්වැසියාගේ භූමිය බලහත්කාරයෙන් අල්ලා ගැනීමට ඉඩ දිය නොහැක,” යන්නයි 

මොනතරම් නින්දිත කුහකකමක්ද! එක්සත් ජනපදය “බලය භාවිතා කිරීම” පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ ප්‍රඥප්තිවල තහනම, එක්සත් ජනපදය තරම් නිර්ලජ්ජිතව සහ නැවත නැවතත් උල්ලංඝනය කළ කිසිම රටක් නැත. එහි 

හිටපු රාජ්‍ය ලේකම් කොලින් පවෙල් වරක් ප්‍රකාශ කළේ, එක්සත් ජනපදය “කණ්ඩායමේ විශාලතම හිරිහැර කරන්නා” බවට පත් කිරීම ඔහුගේ ඉලක්කය බවයි.

ඔහු සෙනෙට් සභාවේ සහ පසුව උප ජනාධිපති ලෙස කටයුතු කරන කාලය තුළ, බයිඩන් 1991 දී එක්සත් ජනපදයේ ඉරාකය ආක්‍රමණය කිරීමේ ප්‍රමුඛ උපදේශකයෙකු සහ ආධාරකරුවෙකු වූ අතර ඉන්  වසර හයකට පසු 1997 දී යුගෝස්ලාවියාවට බෝම්බ හෙලීමට, 2001 දී ඇෆ්ගනිස්ථානය ආක්‍රමණය කිරීමට, සහ 2003 දී ඉරාකයේ තවත් ආක්‍රමණයක් සඳහා සහාය ලබා දුන්නේය. ලිබියාවේ සහ සිරියාවේ පාලන තන්ත්‍ර වෙනසක් කිරීම සඳහා උසිගැන්වීමේ ඇමරිකානු බෝම්බ ප්‍රහාර ව්‍යාපාර සහ ප්‍රයත්නයන් වෙනුවෙන් බිඩෙන් පෙනී සිටියේය.

මෙම ක්‍රියාවන් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය සහ ජාත්‍යන්තර නීතිය විවෘතව හා පැහැදිලිවම නොසලකා හරිමින් සිදු කරන ලදී. 2002 දී, එක්සත් ජනපදය ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණය පිහිටුවන ලද රෝම ප්‍රඥප්තියෙන් ඉවත් වූ අතර, එක්සත් ජනපද නිලධාරීන් විසින්  නිතිපතා සිදු කරන යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් නඩු විභාග කිරීමට කිසිදු ජාත්‍යන්තර ආයතනයක නීත්‍යානුකූල භාවය එය පිලි නොගනී.

පසුගිය සතියේ පමණ, බයිඩන් ප්‍රකාශ කළේ තමන් යුක්‍රේනයට පොකුරු බෝම්බ යවන බවයි. ගැටුම් අවසන් වීමෙන් පසු දශක ගනනාවක් තිස්සේ සිවිල් වැසියන් මරා දැමීම සහ ආබාධිත කිරීම කරන නිසා රටවල් 100 කට අධික සංඛ්‍යාවක් විසින් එය තහනම් කර ඇත.

කෲරත්වයට එරෙහි අරගලය පිළිබඳ ලිතුවේනියාවේ මිථ්‍යාව මත පදනම් වූ ආඛ්‍යානය ගැන බයිඩෙන් අවලස්සන සඳහනක් කළ අතර ඔහු එහි නිදහස සඳහා එක්සත් ජනපදයේ කැපවීම ගැන පුරසාරම් දෙඩුවේ ය. එහෙත් බිඩෙන් ඔහුගේ වංචාකාරී ඉතිහාස දේශනයෙන් ඉවත් කරනු ලැබූයේ, නාසි ජර්මනිය සමඟ ලිතුවේනියානු ජාතිකවාදීන්ගේ දැඩි සහභාගීත්වය හා රටේ සමස්ත යුදෙව් ජනතාවම පාහේ සමූල ඝාතනය කරනු ලැබීම සඳහා එහි සෘජු සහභාගීත්වය යි.

ලිතුවේනියාවේ තුන් අවුරුදු නාසි වාඩි ලා ගැනීම තුළ, රටේ සමස්ත යුදෙව් ජනගහනයෙන් සියයට 95 ක් සමූලඝාතනය කරන ලදී – පිරිමින්, කාන්තාවන් සහ ළමුන් 195,000 ක්‍රමානුකූලව මරා දමන ලදී.

මෙම යථාර්ථය බිඩෙන්ගේ ප්‍රකාශයට රුදුරු ස්වරයක් ලබා දුන්නේය. එක්සත් ජනපදයට සංචාරය කළ ලිතුවේනියානු පිටුවහල්කරුවන්ට ප්‍රශංසා කරමින්  “ලිතුවේනියානු සහ ඇමරිකානු ජනතාව අතර බැඳීම් කිසි විටෙකත් නොනැසී පවතී” යන්න සදහන් කලේය. 

කෙසේ වෙතත්, බයිඩන් සඳහන් නොකළ දෙය නම්, එක්සත් ජනපදය විසින් පිළිගත් ලිතුවේනියානු සංක්‍රමණිකයන් දෙදෙනෙකු , එම රටේ  සමූලඝාතනයට (Holocaust) වඩාත්ම වගකිව යුතු පුද්ගලයින් බව ය.

ලිතුවේනියාවේ නාසි ආක්‍රමණයේ දී විල්නියස් හි ලිතුවේනියානු ආරක්ෂක පොලිසියේ ප්‍රධානියා සහ සමූලඝාතන අපරාධකරුවෙකු වූ ඇලෙක්සැන්ඩ්‍රාස් ලිලීකිස් එක්සත් ජනපදයට ආරක්ෂිතව ගමන් කර මධ්‍යම බුද්ධි ඒජන්සියට [සීඅයිඒ] සේවය කළේය. ඔහුගේ නියෝජ්‍ය, කසීස් ගිම්සාස්කස් (Kazys Gimžauskas) ද එක්සත් ජනපදයට සංක්‍රමණය වූ අතර, එසේම එයට ඔහුගේ යටත් නිලධාරීන් තිදෙනෙකු ද ඇතුළත් විය.

සමූලඝාතනයට සහභාගී වීම නිසා ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් කිසිවෙකු සිරගතව සිටින දිනයක් දුටුවේ නැත.

ගැටුමේ කිසිදු “රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික විසඳුමක්” ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔහු රුසියාව හෙලා දකින අතරම, බයිඩන් නේටෝව ප්‍රසාරනය කිරීමේදී තමාගේම භූමිකාව ගැන පුරසාරම් දෙසා බෑවේ ය. ඔහු ප්‍රකාශ කළේ, “2004 දී නේටෝවට බැඳීමට ලිතුවේනියාව සහ අනෙකුත් බෝල්ටික් රාජ්‍යයන් දිනා ගැනීම සඳහා එක්සත් ජනපද සෙනෙට් සභිකයෙකු ලෙස කටයුතු  කිරීමේ වරම මට හිමි විය.  මම එය දක්ෂ ලෙස කළා නොවේද?’

1998 දී නේටෝවේ ව්‍යාප්තිය සඳහා ඡන්දය දීමේදී බයිඩන් “තවත් වසර 50ක සාමයේ ආරම්භය” ප්‍රකාශ කළේය. යථාර්ථය නම්, එක්සත් ජනපදය හිතාමතාම යුක්රේනය තුල පිපිරී ඇති ආකාරයේ භාතෘඝාතක යුද්ධයකට වේදිකාව සකසමින් සිටියේ, රුසියාව සිය දේශසීමාවල යුද්ධවලට ඇද දමා  එය දුර්වල කිරීමේ අරමුන ඇතිව ය.

බිඩෙන්ගේ වඩාත්ම අභූත බොරු අතර, යුක්රේනයේ යුද්ධයේ “රාජ්‍යතාන්ත්‍රික ප්‍රතිඵලයක” යෝජකයෙකු ලෙස පෙනී සිටීමට ඔහු දැරූ උත්සාහය විය. “අවාසනාවකට මෙන්, රුසියාව මෙතෙක් රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ප්‍රතිඵල කෙරෙහි උනන්දුවක් දක්වා නැත,” බයිඩන් පැවසීය.

“රුසියාවට හෙට යුක්රේනයෙන් තම හමුදා ඉවත් කර ගැනීමෙන් මෙම යුද්ධය අවසන් කළ හැකිය, මෙම ජාත්‍යන්තර දේශසීමා හඳුනා ගන්න.” එහෙත් ඔහු මෙම “රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ප්‍රතිඵලය” නිර්වචනය කළේ රුසියාවේ සම්පූර්ණ යටත්වීම සහ නේටෝවේ සියලු යුද අරමුනු සාක්ෂාත් කර ගැනීම ලෙසය. බයිඩන්ගේ ගේ “රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික විසඳුම” මිලිටරි ජයග්‍රහණයයි.

රුසියාව සහ චීනය යටත් කර ගැනීමේ එහි තීරනාත්මක සංරචකයක් ලෙස එක්සත් ජනපද අධිරාජ්‍යවාදය දකින ගැටුමේ ඕනෑම සාකච්ඡාමය විසඳුමක් වැලැක්වීම ජනාධිපතිගේ ප්‍රකෝපකාරී ප්‍රකාශයන් අරමුනු කර ඇත.

බයිඩන්ගේ  “කොපමණ මැරුණත් කමක් නැත” මූලධර්මයෙන් අදහස් වන්නේ යුද්ධය උත්සන්න වනු ඇති බවත්, තවත් ගණන් කළ නොහැකි දහස් ගණනක් මිය යනු ඇති බවත්, ලෝකය න්‍යෂ්ටික ගින්නක අද්දරට ගෙන යනු ඇති බවත්ය. කම්කරු පන්තිය මත පදනම් වූ ජාත්‍යන්තර යුද විරෝධී ව්‍යාපාරයක් වර්ධනය කිරීම හැර අන් කිසිවකට මෙය නැවැත්විය නොහැක.

බයිඩන් මූලධර්මය: “එය පවතින තාක්” හෝ “කොපමණ  මැරුණත් කමක් නැත” Read More »

supreme Court

Contempt of court law: Sri Lanka Government wages war against people’s freedom of expression

By Sanjaya Jayasekera

supreme Court
The Supreme Court Complex, Hulftsdorp, Colombo

As part of a larger onslaught on democratic rights, Sri Lanka government of President Ranil Wickremasinghe is waging a war against free expression of the masses, specifically targeting print and digital media and online platforms. The latest of this attack is prepared by another piece of proposed legislation to reinvigorate the archaic legal mechanism of  contempt of court law, long used by governments around the world to witch-hunt political opponents and stifle dissent and criticism. 

The proposed law titled, “Contempt of Court, Tribunal and Institution Bill,” was published in the government gazette on June 27, on the order of the Minister of Justice, Prison Affairs and Constitutional Reforms, Wijedasa Rajapaksha. On the same date last year, cabinet of then prime minister Wickremasinghe approved the proposal to codify the law to specify the offences, the punishments for the same and to provide for the procedure in punishing for contempt. 

The bill proposes its objectives to be to:

  • uphold the “dignity” and authority of a court, tribunal and institution,
  • protect the due administration of justice,
  • safeguard public order, public health and morals,
  • strike a balance between the right of expression, “fair comment” and compliance with judicial directives;
  • set out with precision the ambit of contempt of a court.

It provides that a person who commits an act or omission with intent to (a) bring the authority of a court, tribunal and institution and administration of justice into disrespect or disregard; or (b) interfere with, or cause prejudice to the judicial process in relation to any ongoing litigation, commits the offence of  contempt of a court. 

Further, as per Section 3(c) of the Bill, expressing, pronouncing or publishing any matter that is “not substantially true” which, or doing any other act which, (i) “scandalizes” or lowers the judicial authority or dignity of a court, tribunal or institution; (ii) prejudices, or interferes with, the due course of any judicial proceeding; or (iii) interferes with, or obstructs the administration of justice, commits contempt. 

According to Section 3(e) thereof, “scandalizing a court, tribunal or institution, or a judge or judicial officer with intent to (i) interfere with the due administration of justice; (ii) excite dissatisfaction in the minds of the public in regard to a court, tribunal or institution; or (iii) cast public suspicion on the administration of justice is an offence. (Emphasis added)

However, it is given that any publication or expression (a) of “true and accurate facts” of any case or proceedings before a court, tribunal or institution made without malice or intention to impair the administration of justice; or (b) of “fair comments” on merits of any action or application which has been heard and decided, shall not be deemed to be contempt. 

None of the words and phrases, ‘dignity’, ‘fair comment’, ‘disrespect’, ‘causing prejudice to the judicial process’, ‘scandalizing’ have been defined in the bill and therefore would imply a broader scope covering any kind of speech or activity. The contempt proceedings could also be brought against a person in order to safeguard public order, health and morals, and against publication of something “not substantially true”. How to ‘strike a balance’ between ‘fair comment’ and ‘compliance’ once again would depend on the discretion of a judge. These terms would be easily interpreted against any dissent. 

Again, the judges themselves will find any free expression of opinion to amount to acts of contempt of court to excite dissatisfaction in the minds of the public in regard to a court, or to cast public suspicion on the administration of justice.

The bill encodes the associated reactionary law of sub judice, which is often used to ban or restrict any expression or discussion on an ongoing case, which could happen to be of larger public interest. 

After all, fundamentally, judges themselves deciding upon contempt of itself is a clear conflict of interest situation, and violates the rule that no one should hear his own case. 

Sri Lanka’s authoritarian constitution itself recognizes that fundamental rights, specifically the right to freedom of expression, could be restricted on the basis of contempt of court. It empowers the highest courts of the country, the Supreme Court and the Court of Appeal to punish as it wishes for contempt taken place before or outside itself or a lower court. 

Under the Penal Code of Sri Lanka, the colonial legislation that codifies principal criminal offences, “whoever by words, either spoken or intended to be read, excites or attempts to excite hatred or contempt of the administration of justice” commits the offences of contempt.  

Prosecutions for the aforesaid offences under the new law could be readily instituted against anybody by anyone, who could be the police, a government official or possibly any racist and religious group or individual who constitute far-right political forces hell-bent on crushing fighters against backward and reactionary social structures.   

The Supreme Court or the Court of Appeal can order detention of the person charged for contempt under the Act against themselves or a lower court, or grant bail. It is a well known fact that defending a respondent in the apex courts of the island is not affordable to many and this could mean deprivation of a strong defence and longer terms in detention. 

A person found guilty of contempt of court could be imposed a fine upto rupees half a million or to imprisonment for a period not exceeding one year, or both. On a second or subsequent conviction these thresholds would be doubled.

While the government of Sri Lanka wants to strengthen this draconian law, entrenching these constitutional restrictions, the common law jurisprudence, however  limited, has affirmed that freedom of expression should not be restricted by matters of contempt, as it cuts across the standards of modern democracy, and as judicial authority is not undermined by public criticism. In the United Kingdom, there is almost no conviction to be found  for scandalizing since the John Colsey case in 1931. Lord Diplock, in 1985, in Secretary of State for Defence v. Guardian Newspapers Ltd., considered the offence to be ‘virtually obsolescent’. In the United States, UK and Canada, the offence of criticizing judges and courts has been effectively a dead letter.

During the past two decades, Sri Lanka has developed a practice of increasingly using this law to prosecute and incarcerate political opponents. In mid 2018, the Supreme Court convicted  Ranjan Ramanayaka, whistleblower, popular actor and then a member of parliament from the United National Party (UNP), to rigorous imprisonment for an unprecedented term of four years, for contempt, in openly asserting a public perception that “Majority in Sri Lanka are corrupted judges, corrupted lawyers. They work for money.” The judgment of the court easily avoided referring to rich jurisprudence that discourages the use of contempt law to suppress criticism of the judiciary. 

In India, where contempt law is enacted, it has often been used to suppress dissent. The controversy surrounding its application to suppress expression came to limelight when, in 2020, the Supreme Court found famous activist advocate Prashant Bhushan guilty of contempt for tweeting to mean that the Indian supreme court and its past four chief justices were contributing to the destruction of the country’s democracy. 

Wijedasa’s  proposed legislation is intended to make this anti-democratic law a part of the country’s statute book and give otherwise a discouraged and discredited law a  new lease of life, making it easily accessible to reactionary forces in the assistance of the ruling class to suppress political opposition from the media, activists, youth and the working people. 

These reforms are the demand of the ruling class, not of the people. It is true to say that to enact is to always restrict some right. Whatever the ruling class may give from one hand, is taken from the other. The laws are shown to be placed to defend the good ones against bad ones, but, in fact these are rules guarding one class against the other. 

However, liberal circles, think tanks and a section of the upper middle class of Colombo have quite some time been lobbying for codification of a contempt of court law. The Law Commission of Sri Lanka even proposed a draft bill in 2008. The observable silence of these groups in respect of the current bill shows their tacit approval of the law. Shown as the ultimate guardian of ‘justice’, the court’s ‘independence’ is regarded by them in high esteem, and they want it to  be immune from public criticism.

Recently, a number of similar anti-democratic law reforms were temporarily retracted or receded to the backdrop amidst larger public opposition. One of such was the law proposed to institute a broadcasting regulatory commission to regulate media licensing and introduce a number of media related offences to intimidate and punish journalists and media institutions. Earlier, a harsher law was proposed to replace the draconian Prevention of Terrorism Act, which has been widely used against ethnic minorities. 

During and following the last year mass protests, a number of times the government used court orders to block mass protests, attack protesters with batton charges, water cannon and tear gas, and arrest and prosecute them. The public perception of the justice system including courts is nothing but its own make.  The more the class antagonisms deepens, the more precarious the crisis grows, and “all that is solid melts into air”and “all that is holy is profaned”.

Court is an instrument of class rule. In respect of matters relating to people at large, no court is independent from its bias towards the ruling class. Its unquestioned authority is therefore a critical element in securing the exploitative profit system, the capitalist property relations. Expressions that can spark and direct class struggles against social inequality, when directed against the authority of this class instrument, should therefore be suppressed. Principles of sub judice and contempt of court originate from this class necessity.

History testifies that governments, anywhere in the world, want people to believe a facade that their actions are democratically legitimate. Every dictatorship, even with all its machinery to arrest, detain, imprison and kill political opponents and working class leaders, still endeavors to make all repressive measures legal, having necessary laws passed by its legislatures, to attempt to preempt class struggles.  However, the more the crisis deepens, whether they have these laws in their arsenal or not, they stop at nothing to halt the working class marching toward their barracks.  

Wickremasinghe government is well aware that it is sitting on a social powder-keg. It is aware that aborting the people’s right to elections, blaming the economic crisis, carries far reaching consequences in the public perception of the government, in spite of all its subsequent false claims of economic recovery. Wickremasinghe is planning to hold a presidential election prior to another  social uprising that could dwarf last year’s popular struggles, in view of the severe austerity measures implemented at the behest of  the International Monetary Fund (IMF), which demands a strong authoritative regime to pay debts and impose its burden upon the working class. 

Such mass struggles are not only a matter of time, but most critically, a matter of leadership. An independent revolutionary leadership of the working class has to be built. In view of the fact that all bourgeois nationalist alternatives have rotten to the core, including the so-called petty bourgeois political movements, the space for fascistic elements to gather a momentum within disillusioned sections of the middle class is an acute danger. Unless the working class takes command of the deep-rooted social anger to direct progressive social forces against the ruling class, social counter-revolution will take rather  bloodier forms. This prospect should be defeated.

The essential first step in this perspective is for the working class to take matters of their lives into their own hands. Laws for the toiling masses have to be determined democratically by them through their own independent committees. They should convene a constituent assembly  of the working class to abolish all repressive and communal laws, and to draw up a new constitution for themselves. Such a constitution should be based on principles of social equality, in order to ensure genuine democracy and reorganize the society for the benefit of the  oppressed, not for the profit of a tiny layer of a parasitic class. 

Contempt of court law: Sri Lanka Government wages war against people’s freedom of expression Read More »

cluster bombs

යුක්රේනයට පොකුරු බෝම්බ යවමින් වොෂින්ටනය කිසිවකින් නතර නොවන බව පෙන්වයි

ඇන්ඩෘ ඩැමන් විසිනි

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ජුලි 08 දින පල වූ ‘Sending cluster bombs to Ukraine, Washington makes clear it will stop at nothing’ යන ඇන්ඩෘ ඩැමන් විසින් ලියන ලද ඉදිරිදර්ශන ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය මිගාර මල්වත්ත විසිනි.

cluster bombs
බිම් බෝම්බ උපදේශක කණ්ඩායම (Mines Advisory Group-MAG) හි තාක්ෂණික ක්ෂේත්‍ර කළමනාකරු නික් ගෙස්ට් ලෙබනන් නගරයක් වන Ouazaiyeh අසල 2006 නොවැම්බර් 9 වන දින ඊශ්‍රායලය විසින් හෙළන ලද පොකුරු බෝම්බයක් පරීක්ෂා කරයි. [AP ඡායාරූපය]

සිකුරාදා, බයිඩන් පරිපාලනය කියා සිටියේ- දශක ගනනාවක් තිස්සේ සිවිල් වැසියන් මරා දමන සහ ආබාධිත කරමින් පුලුල් ප්‍රදේශයක් පුරා නොපිපිරුණු කුඩා බෝම්බ විසුරුවා හරින-පොකුරු බෝම්බ  ආයුධ යුක්රේනයට යවන බවයි.

කියෙව් ගේ මිලිටරි ප්‍රහාරයේ අසාර්ථකත්වයට මුහුන දී සිටින එක්සත් ජනපදය, යුධ පිටියේ තම පසුබෑම් ආපස්සට හැරවීම සඳහා වෙන කවරදාටත් වඩා විනාශකාරී සහ වගවිභාගයක් නැතිව හානිකරන   ආයුධ සැපයීම භාවිතයට  යොදාගැනීමසදහා  මංමුලා සහගත ලෙස උත්සාහ කරයි.

තීරණාත්මකව, නිවේදනය පූර්වගමනය වන්නේ, ලබන සතියේ විල්නියස්හි පැවැත්වෙන නේටෝ සමුලුවේ දී , එක්සත් ජනපදය හා නේටෝව යුද්ධයට ඔවුන්ගේ මැදිහත්වීම දැවැන්ත ලෙස පුලුල් කිරීමට සැලසුම් කිරීම යි .  වැරදි ගනන් බැලීම් වලින් මුල්ලකට තල්ලු වී ඇති බයිඩන්  පරිපාලනයට ,  වෙන කවරදාටත් වඩා  දැඩි පියවර ගැනීමට බල කෙරෙයි.

පොකුරු බෝම්බ භාවිතා කිරීමේ තීරනයේ අරමුන – සිවිල් වැසියන්ට එහි දිගුකාලීන බලපෑම කුමක් වුවත් – හැකි තරම් රුසියානු සොල්දාදුවන් මරා දැමීමයි. අතීතයේ දී ඒජන්ට් ඔරේන්ජ් (Agent Orange )  සහ නපාම් (Napalm) භාවිතයට තුඩු දුන් තර්කනය –  ඉදිරියේදී උපායික න්‍යෂ්ටික අවි භාවිතය අනුමැතිය සදහා  යොදා ගනු ඇති – දැන් ක්‍රියාත්මකව ඇත.

එක්සත් ජනපදය, විල්නියස් සමුළුව  ආසන්නයේ, පැහැදිලිවම රුසියානු ජනාධිපති ව්ලැඩිමීර් පුටින් වෙත පණිවිඩයක් යවයි. නේටෝව කිසිවකින්  නතර නොවනු ඇත.

සිකුරාදා මෙම පියවර නිවේදනය කරමින් එක්සත් ජනපද ජාතික ආරක්ෂක උපදේශක ජේක් සලිවන් යුක්‍රේනයේ මිලිටරි ව්‍යසනය වැලැක්වීමේ මාධ්‍යයක් ලෙස පොකුරු බෝම්බ යැවීමේ තීරණය සාධාරණීකරණය කළේය.

“යුක්රේනය සතුව ප්‍රමාණවත් කාලතුවක්කු නොමැති නිසා රුසියානු හමුදා සහ යුද ටැංකි යුක්‍රේන ( හමුදා රැදී ඇති) ස්ථාන මතින් ගමන් කිරීමෙන්, තවත් යුක්‍රේනියානු භූමි ප්‍රදේශ අත්පත් කරගෙන තවත් යුක්රේන සිවිල් වැසියන් යටත් කර ගතහොත් සිවිල් වැසියන්ට හානි සිදුවීමේ විශාල අවදානමක් ද පවතී.”

විශ්‍රාමික ජෙනරල් ඩේවිඩ් පැට්‍රේයස්ගේ වචනවලින් කිවහොත්, “සැලකිය යුතු කඩා බිඳගෙන ඉදිරි ගමන්” කරා ගෙන යන  “යුක්‍රේනය සඳහා ක්‍රීඩා-අවසානය” ලෙස ඇමරිකානු පුවත්පත් ඔජ වැඩූ, යුක්රේනයේ  වසන්ත ප්‍රහාරය දියත් කර මාසයකට මඳක් වැඩි කාලයකට පසුව සලිවන් මෙම ප්‍රකාශය කළේය.

ඒ වෙනුවට, ප්‍රහාරය ලේ වැකි විනාශයක් ඇති කර ඇත. රුසියාවට දරුණු පරාජයක් ලබා දෙනවා වෙනුවට, යුක්රේන මිලිටරිය නඟා සිටුවීමේ උත්සාහය, බයිඩන් පරිපාලනය එකින් එක උත්සන්න කිරීමේ පියවර කරා  තල්ලු කර දමා ඇත.

“නො පිපිරුණු පොකුරු බෝම්බ සිවිල් වැසියන්ට හානි කිරීමේ අවදානමක් ඇති බව අපි හඳුනා ගෙන ඇත්තෙමු,” සුලිවන් පැවසීය. නමුත් යුක්රේනයට “ප්‍රමාණවත් කාලතුවක්කු පතොරම් නොතිබිය හැකි අවදානමට එරෙහිව අපට එය තුලිත කිරීමට සිදු විය.”

වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, බයිඩන් පරිපාලනය යුක්රේන සිවිල් වැසියන්ගේ පරම්පරා ගණනාවක් මරා දැමීමේ සහ ආබාධිත කිරීමේ පිරිවැය වැඩිපුර රුසියානු හමුදා මරා දැමීමේ ප්‍රතිලාභවලට එරෙහිව කිරා බැලුවේය. යුක්රේනියානු දරුවන් පුපුරා නොගිය බෝම්බ වලින් මිය යාම ඇමරිකාවේ කතිපයාධිකාරය කැමති කැප කිරීම බව එය තීරණය කළේය.

පරිපූර්ණ නිර්දයභාවයෙන්  තමාවම අභිබැවීමට සමත් වෙමින්,  යුක්රේනය “කෙසේ වෙතත් බිම්බෝම්බ හරනයට ලක් කල  යුතුය” බව සලිවන් වැඩිදුරටත් පැවසීය.

යුක්රේනයට මෙම ත්‍රස්තයේ  ආයුධ යැවීම යුක්ති සහගත කිරීමට ධවල මන්දිරය විසින් යොදා ගන්නා සෑම පාඨයක් ම ගැටුම තුල  උපායික න්‍යෂ්ටික අවි යෙදවීම හෝ භාවිතා කිරීම සාධාරණීකරණය කිරීමට යොදා ගත හැකිය. ඔව්, ධවල මන්දිරය තර්ක කරනු ඇත, න්‍යෂ්ටික අලු වර්ෂාව සිවිල් වැසියන්ට අවදානමක් මතු කරයි, නමුත් මෙම අවදානම රුසියානු මිලිටරි ප්‍රගතියේ අවදානමට එරෙහිව “තුලිත” කල යුතුය.

එක්සත් ජනපද උපායික න්‍යෂ්ටික අවි යුක්‍රේනයේ ස්ථානගත කිරීම දැනටමත් ඇමරිකානු චින්තන ටැංකියක් විසින් සෘජුවම මතුකර ඇත. එපමනක් නොව, ගැටුමේ දී න්‍යෂ්ටික අවි යෙදවීම සහ භාවිතා කිරීමේ හැකියාව විල්නියස් හි එළඹෙන සමුලුවේ දී න්‍යාය පත්‍රයේ ඇති බවට සැකයක් නැත.

එක්සත් ජනපදය යුද්ධයට සම්බන්ධ වීම පිලිබඳව කරන සෑම නිල ප්‍රකාශයක්ම යුක්ති සහගත කරන්නේ, එය  මිලිටරි ප්‍රචණ්ඩත්වය තුලින් නැවත වරක් රටක් – මෙවර යුක්‍රේනය – “ගලවා ගන්නේය” යන පදනම මත ය. එය ටයි. එහෙත් යුක්රේනයට පොකුරු බෝම්බ සහ ක්ෂය වූ යුරේනියම් ආයුධ යැවීමේදී එක්සත් ජනපදය පැහැදිලි කර ඇත්තේ, මෙය රුසියාව සහ චීනය සමග “මහා බල තරගයේ” දී තම අරමුන හඹා යාමේ හිස් කඩතුරාවක් මිස අන් කිසිවක් නොවන බවයි.

රුසියාව යුක්රේනයේ පොකුරු බෝම්බ භාවිතා කරන බවට   චෝදනා කිරීමේදී එය  හෙළා දැකීමට එක්සත් ජනපදය සහ එහි සහචරයින් විසින් භාවිතා කරන ලද වචනම දැන් මෙම ආයුධය යුක්රේනයට යැවීමට එක්සත් ජනපදය ගත් තීරණයට සම්පූර්ණයෙන්ම අදාළ වේ.

2022 පෙබරවාරියේදී, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ එක්සත් ජනපද නියෝජිත ලින්ඩා තෝමස්-ග්‍රීන්ෆීල්ඩ්, “ජිනීවා සම්මුතිය යටතේ තහනම් කර ඇති” සහ “යුධ පිටියේ තැනක් නැති.” “පොකුරු බෝම්බ” රුසියාව යුක්රේනයේ භාවිතා කරන බවට චෝදනා කළාය.

2022 මාර්තු මාසයේදී නේටෝ මහලේකම් ජෙන්ස් ස්ටෝල්ටන්බර්ග් පැවසුවේ, “පොකුරු බෝම්බ භාවිතා කිරීම අපි දුටුවෙමු… එය ජාත්‍යන්තර නීතිය උල්ලංඝනය කිරීමක් වනු ඇත.” ඔහු වැඩිදුරටත් පැවසුවේ, “ජාත්‍යන්තර අපරාධ අධිකරණය මේ පිළිබඳව හොඳින් සොයා බලන බවට අපි සහතික කරගත යුතුයි.”

ඇත්ත වශයෙන්ම, එක්සත් ජනපදයේ සහ නේටෝවේ රුසියානු ක්‍රියාවන් පිලිබඳ මෙම හෙලාදැකීම් සියල්ලම යුද්ධයට එක්සත් ජනපදයේ මැදිහත්වීම තීව්‍ර කිරීම සඳහා හුදෙක් කුහක කඩතුරාවන් වීය.

යුක්රේනයට පොකුරු බෝම්බ යැවීමට එක්සත් ජනපදය ගත් තීරණය, ‘එක්සත් ජනපද අධිරාජ්‍යවාදයට පූර්වගාමී සතුරුකම’ හෙළා දකින, ඇමරිකාවේ ඩිමොක්‍රටික් සමාජවාදීන් ඇතුළු යුක්‍රේනයේ යුද්ධයට එක්සත් ජනපද මැදිහත්වීමේ ව්‍යාජ වාම ආරක්ෂකයින් සියල්ලන්ම, එක්සත් ජනපද හමුදාවේ යුද අපරාධ වල නිර්ලජ්ජිත ක්ෂමාලාපකයින් ලෙස හෙලිදරව් කරයි. 

ඇත්ත වශයෙන්ම, යුක්රේනයේ රුසියාවට එරෙහිව එක්සත් ජනපදය විසින් මෙහෙයවන ලබන  යුද්ධය, යුක්රේනියානුවන්  එහි හුදෙක්  කාලතුවක්කු-බොජුන්  (උණ්ඩ) බවට පත්  වන, ඇමරිකානු ගෝලීය ආධිපත්‍යය සඳහා වන යුද්ධයකි. මෙය මුලුමනින්ම එක්සත් ජනපදය විසින් පසුගිය අර්ධ ශතවර්ෂය තුල දියත් කරන ලද සාපරාධී ආක්‍රමණික යුද්ධ මාලාවටම අනුකූල වේ.

වියට්නාම් යුද්ධය අතරතුර, එක්සත් ජනපදය කාම්බෝජය, ලාඕසය සහ වියට්නාමයට පොකුරු බෝම්බ ටොන් 413,130 ක් පමණ හෙළා ඇත.මෙම බොහෝ සබ්මියුනිෂන්ස් (කුඩා බෝම්බ- submunitions ) බිම වැටී පුපුරා යාමට අපොහොසත් වී යුද්ධය අවසන් වීමෙන් දශක ගණනාවකට පසු ගණන් කළ නොහැකි තුවාල හා මරණවලට තුඩු දුන් දෙමින්  සිවිල් ජනගහනයට සැලකිය යුතු තර්ජනයක් එල්ල කරයි.

2003 දී එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛව ඉරාකය ආක්‍රමණය කරන අතරතුර, එක්සත් ජනපදය, සිවිල් ප්‍රදේශවලට ප්‍රහාර එල්ල කිරීම සඳහා ඇම්නෙස්ටි ඉන්ටර්නැෂනල් විසින් ” වගවිභාගයක් නැති ප්‍රහාරයක් සහ ජාත්‍යන්තර මානුෂීය නීතිය බරපතල ලෙස උල්ලංඝනය කිරීමක්” ලෙස හැඳින්වූ   පොකුරු බෝම්බ, නිතිපතා භාවිතා කළේය.

ඉරාකයේ, පොකුරු බෝම්බවල විනාශය ක්ෂය වූ යුරේනියම් බෝම්බ භාවිතය මගින් උද්දීපනය කරන ලද අතර, එක් අධ්‍යයනයකට අනුව, ෆලූජාහි වැසියන්ට පිළිකා, ලියුකේමියාව, ළදරු මරණ සහ ලිංගික විකෘති කිරීම් , 1945 දී හිරෝෂිමා සහ නාගසාකි  ජපන් නගර එක්සත් ජනපද පරමාණු බෝම්බ මගින් පුළුස්සා දැමීමෙන් පසු වසර වලදී   දිවි ගලවා ගත් අය අතර වාර්තා වූවාට වඩා ඉහළ අනුපාත අත්විඳීමට හේතු වී ඇත. 

2001 ඇෆ්ගනිස්ථානය ආක්‍රමණය අතරතුර, පොකුරු බෝම්බ මගින් සිවිල් වැසියන් සිය ගණනක් මිය ගොස් තුවාල ලැබූ අතර, මාරාන්තික පුපුරා නොගිය බෝම්බ ගම්බද ප්‍රදේශ පුරා විහිදුනි. යේමන ගැටුමේදී සෞදි ප්‍රමුඛ හමුදාවන්ට සහය දැක්වීම හරහා පොකුරු බෝම්බ භාවිතය සම්බන්ධයෙන් එක්සත් ජනපදය සම්බන්ධ වී ඇත.

පොකුරු බෝම්බ භාවිතය, මාරු කිරීම සහ ගබඩා කිරීම තහනම් කරන පොකුරු බෝම්බ පිළිබඳ සම්මුතිය (Convention on Cluster Munitions-CCM) රටවල් 110කට අධික ප්‍රමාණයක් අනුමත කර ඇත. වෙනත් කිසිම රටකට වඩා පොකුරු බෝම්බවලින් මිනිසුන් මරා දැමූ එක්සත් ජනපදය එය අත්සන් කර නැත.

එක්සත් ජාතීන්ගේ 2008 වාර්තාවක් එක්සත් ජනපදය සහ එහි මිත්‍ර රටවල් විසින් ඒවා භාවිතා කිරීමෙන් ජනගහනය මත පොකුරු බෝම්බ ඇති කරන විනාශකාරී බලපෑම පැහැදිලි කරයි:

ලාඕසයේ සහ වියට්නාමයේ පොකුරු බෝම්බ භාවිතා කර දශක තුනකට වැඩි කාලයක් ගත වූ පසුවද , ඒවා අඛණ්ඩව මරණය හා තුවාල ඇති කරයි, සාමාන්‍ය මිනිසුන්ගේ ආර්ථික කටයුතු කඩාකප්පල් කරයි, සංවර්ධන ව්‍යාපෘති ක්‍රියාත්මක කිරීමට බාධා කරයි. කොසෝවෝ සහ ලෙබනනයේ ක්‍රියාවට නංවා ඇති ඒවා වැනි වේගවත් මහා පරිමාණ නිෂ්කාශන ප්‍රයත්නයන්ට පවා පොකුරු බෝම්බ දූෂණයෙන්  බලපෑමක් ඇති වීම වැළැක්විය නොහැක. කොසෝවෝ හි, පොකුරු බෝම්බ වලින් සිවිල් වැසියන්ට හානි සිදු වීම තවමත් වාර්තා වෙමින් පවතින අතර, ලෙබනනයේ, 2006 ගැටුමෙන් පසු වහාම නිෂ්කාශනය ආරම්භ වුවද, ඔවුන් තම නිවෙස්වලට සහ ජීවනෝපායන් වෙත ආපසු යන විට ජනගහනය අතර සිදුවන අනතුරු වළක්වා ගත නොහැකි විය.

වාර්තාව තවදුරටත් මෙසේ කියයි.

සබ්මියුනිෂන්ස් සරණාගතයින් සහ අභ්‍යන්තරව අවතැන් වූවන් (IDP) ආරක්ෂිතව ආපසු පැමිණීම වැලැක්වීම  හෝ බාධාවක් වන අතර මානුෂීය, සාමය ගොඩනැගීමේ සහ සංවර්ධන ප්‍රයත්නයන්ට බාධා කළ හැකිය. පුපුරා නොගිය පොකුරු බෝම්බ මානුෂීය ආධාර සේවකයින්ට සහ සාම සාධක භටයින්ට භෞතික තර්ජනයක් ද එල්ල කරයි.

ධවල මන්දිරය කියා සිටින්නේ මෙම පියවර ගැන ඉතා සැලකිල්ලෙන් දීර්ඝ ලෙස සාකච්ඡා කළ බවයි. පොකුරු බෝම්බවල මෙම දන්නා ප්‍රතිවිපාක පිළිබඳව තීරණ ගන්නන් සම්පූර්ණයෙන් දැනුවත් කලද  ඒවා නොසලකා ඉදිරියට ගෙන ගොස් ඇත.

එම  ආයුධ යැවීමට බයිඩන් ගත් තීරණය ගැන වාර්තා කරමින්, නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් ලිවීය, “ බයිඩන් මහතා  යුක්රේන ජනාධිපති වොලොදිමීර් සෙලෙනිස්කි ගේ  ස්ථාවර පීඩනයකට ලක්ව ඇත,  ඔහු ( සෙලෙන්ස්කි) තර්ක කරන්නේ  – කුඩා, මාරාන්තික බෝම්බ විසුරුවා හරින – මෙම අවි, යුක්රේනයේ ප්‍රතිප්‍රහාරය අවහිර කිරීමින්  භූමිය නැවත අත්පත් කර ගැනීම වළක්වමින්  යුද අගල් තුල සිටිනා රුසියානුවන් මරා දැමීමට සඳහා හොඳම ක්‍රමය බවයි.

යුක්රේන දරුවන් පරම්පරා ගනනාවකට ආබාධිත කරන ආයුධ යැවීමේ තීරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීමේදී සෙලෙන්ස්කිගේ භූමිකාව, යුක්‍රේන ජනගහනය මත නේටෝ බලවතුන්ගේ කැමැත්ත බලාත්මක කිරීමේ මෙවලමක් ලෙස සේවය කරන ඔහුගේ ආන්ඩුවේ භූමිකාව සාරාංශ කරයි.

එක්සත් ජනපදයේ මෙම නවතම උත්සන්න කිරීම අනතුරු ඇඟවීමක් ලෙස සැලකිය යුතුය. කියෙව්හි එහි ප්‍රොක්සි බලකායට තවදුරටත් මිලිටරි පසුබෑම් වැලැක්වීමට සහ රුසියාවට මූලෝපායික පරාජයක් ලබා දීමේ මිලිටරි අරමුනු සාක්ෂාත් කර ගැනීමට වොෂින්ටනය කිසිවකින් නතර නොවනු  ඇත. ක්ෂය වූ යුරේනියම් උණ්ඩ සහ පොකුරු බෝම්බ යෙදවීම යුක්ති සහගත කරන එම මිනීමරු තර්කයම, නේටෝව යුද්ධයට සෘජුවම ඇතුල් වීමේ සිට න්‍යෂ්ටික අවි යෙදවීම සහ භාවිතය දක්වා වන , ඊටත් වඩා විශාල හා නොසැලකිලිමත් අපරාධ යුක්ති සහගත කිරීමට භාවිතා කරනු ඇත.

යුක්රේනයට පොකුරු බෝම්බ යවමින් වොෂින්ටනය කිසිවකින් නතර නොවන බව පෙන්වයි Read More »

us-israel

ඉරානය-එක්සත් ජනපදය තාවකාලික “අවබෝධයකට” ආසන්න බව මාධ්‍ය ආයතන පවසයි

ජීන් ෂෝල් විසිනි

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ජුනි 20 දින පල වූ ‘Media outlets claim Iran-US close to a temporary “understanding”’යන ජීන් ෂෝල් විසින් ලියන ලද ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය කිත්රුවන් මොලදන්ඩ විසිනි.

us-israel
එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ජෝ බයිඩෙන් ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු සමඟ. බයිඩන් යටතේ, පුලුල් ඉරාන විරෝධී මිලිටරි සන්ධානයක් ගොඩනැගීමට එක්සත් ජනපදය ඊශ්‍රායලය සමඟ සමීපව කටයුතු කර ඇත. [AP ඡායාරූපය/AP ඡායාරූපය/ඩෙබී හිල්]

නොබෝදා, නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස්, වෝල් ස්ට්‍රීට් ජර්නල් සහ මැදපෙරදිග විවිධ  ප්‍රචාරක මාධ්‍ය “අවබෝධයක්” ලෙස නම් කරන ලද විභව, තාවකාලික න්‍යෂ්ටික ගිවිසුමක් සම්බන්ධව ඕමානයේ පැවැති රැස්වීම් ඇතුළුව, එක්සත් ජනපදය හා ඉරානය අතර සෘජු සාකච්ඡා නොබෝදා වාර්තා කර ඇත.

“අවිධිමත්,” නොලිඛිත නො ලියැවුනු ගිවිසුමක් යනු කුමක්ද යන්න පිලිබඳ  තොරතුරු, ඒවා හෙළිදරව් වී ඇති තාක් දුරට, දශක ගනනාවක පවත්වාගෙන යන ලද ගැටුම්වලින් අස්ථාවර වූ කලාපයක් තුල එහි (ගිවිසුමෙහි) ඉතා සීමිත හා බිඳෙනසුලු ස්වභාවය පෙන්නුම් කරයි. එක්සත් ජනපදය හා නේටෝව යුක්රේනය සම්බන්ධයෙන් රුසියාවට එරෙහි  තමන්ගේ යුද්ධයේ දරුණු මිලිටරි උත්සන්න කිරීමක් සූදානම් කරද්දී එහි අරමුන වන්නේ ටෙහෙරානය සහ මොස්කව් අතර ගැටුමක් නිර්මාණය කිරීමයි.

රටෙහි වර්තමාන සියයට 60ක පැහැදිලි සීමාවෙන් ඔබ්බට යුරේනියම් බහුල නොකරන බවට, එක්සත් ජාතීන්ගේ ජාත්‍යන්තර පරමාණුක බලශක්ති ඒජන්සියේ (IAEA) න්‍යෂ්ටික පරීක්ෂකවරුන් සමඟ සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන බවට, ටෙහෙරානය මිලිෂියාවන් සමග සන්ධානය නවතා දමා

ඉරාකයේ සහ සිරියාවේ එක්සත් ජනපද කොන්ත්‍රාත්කරුවන්ට පහර දීමෙන් වැලකී සිටින බවට, රුසියාවට බැලස්ටික් මිසයිල නොසපයන බවට සහ ඉස්ලාමීය ජනරජයේ වැරදි ලෙස රඳවාගෙන සිටින්නේ යයි වොෂින්ටනය පවසන ඇමරිකානු-ඉරාන සිරකරුවන් තිදෙනෙකු නිදහස් කරන බවටද  ඉරානය  ප්‍රතිඥා දෙනු ඇත.   

එක්සත් ජනපදය තමන්ගේ පැත්තෙන්, ඉරාන ආර්ථිකය  ඇන හිටවා ඇති ආර්ථික සම්බාධක දැඩි නොකරන බවටත්, ඉරාන තෙල් රැගෙන යන බව පවසන 

විදේශීය ටැංකි අල්ලා නොගන්නා බවටත්, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය හෝ එහි න්‍යෂ්ටික ක්‍රියාකාරකම් සදහා ජාත්‍යන්තර පරමානුක ඒජන්සිය IAFA  ටෙහෙරානයට එරෙහිව දණ්ඩනීය යෝජනා ක්‍රියාත්මක නොකරන බවටත් එක්සත් ජනපදය පොරොන්දු වනු ඇත. ඉරාන පුරවැසියන් සඳහා ආහාර සහ ඖෂධ වෙනුවෙන් එක්සත් ජනපදය විසින් අනුමත කරන ලද තුන්වන පාර්ශ්ව වෙළෙන්දන්ට පමණක් භාවිතා කිරීමට සීමා  වූ, විදේශීය බැංකුවල තබා ඇති ඉරාන වත්කම්වල ඩොලර් බිලියන 20 ක් වොෂින්ටනය විසින් මුදා හරිනු ඇත.

අනුගමනය කළ හැකි දේ පිළිබඳ ඇඟවීමක් ලෙස, ඉරාකයට  ඉරාන විදුලිය සහ ගෑස් ආනයනය සඳහා යුරෝ 2.5 (ඩොලර් බිලියන 2.76 ට සමාන) ගෙවීමට සහ ඉරානයේ සමහර ණය හිමියන්ට ප්‍රේෂණ කිරීමට ඉඩ දෙමින්  නිදහස් කිරීමක් බිඩෙන් පරිපාලනය  පසුගිය සතියේ නිකුත් කළේය.

ඕමානය විසින් සත්කාරක්වය දරන සාකච්චා ඉරනය, ජ්‍යෙෂ්ඨ ඊශ්‍රායල නිලධාරීන් තිදෙනෙකු සහ එක්සත් ජනපද නිලධාරියෙකු  පිළිගෙන ඇති අතර, ධවලමන්දිරය  එවන් විසදුමකට එරෙහිව පෙනී සිටින කොන්ග්‍රසයේ අනුමැතිය විදිමත් ගිවිසුමක් සදහා අවශ්‍ය වන බැවින් අන්තර්කාලීන ගිවිසුමක් තහවුරු කිරීම යොමු වූ එම සාකච්ඡාව ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත. 

එවැනි ගණුදෙනුවක් ලුහුබැඳීමේ බයිඩන් පරිපාලනයේ අරමුනු වන්නේ, යුක්‍රේන යුද්දයට සමගාමීව විවෘත මිලිටරි යුද්දයක් දක්වා පුපුරා යිමට තර්ජනය කර ඇති, එක්සත් ජනපදය සහ ටෙල් අවිව්හි එහි ප්‍රහාරක බල්ලා අතර තීව්‍ර වන රහසිගත ගුවන් හා සමුද්‍ර යුද්ධයක් මධ්‍යයේ, වොෂින්ටනයේ භූ මූලෝපායික අවශ්‍යතා කපා හරින සහ කලාපයේ වැඩෙන ආතතීන් ලිහිල් කරන ටෙහෙරානය සහ මොස්කව් අතර වැඩෙන සහයෝගීතාවය කඩාකප්පල් කිරීමයි. 

බටහිර නිලධාරියෙක් රොයිටර් පුවත් සේවයට පැවසුවේ එක්සත් ජනපදය සහ ඉරානය අතර ගනුදෙනුවේ අරමුණ ඊශ්‍රායලය ඉරානයට ප්‍රහාර එල්ල කිරීම නැවැත්වීම බවයි, මන්ද “ඉරානියානුවන් වැරදි ලෙස ගණනය කරන්නේ නම්, ප්‍රබල ඊශ්‍රායල ප්‍රතිචාරයක විභවය අපට වළක්වා ගැනීමට අවශ්‍ය දෙයකි.”

2020 මැතිවරණ ව්‍යාපාරය අතරතුර, තේරී පත් වුවහොත් 2015 ඉරාන න්‍යෂ්ටික ගිවිසුම සම්බන්ධයෙන් සාකච්ඡා නැවත ආරම්භ කිරීමට බයිඩන් පොරොන්දු විය. ටෙහෙරානය ගිවිසුමට සම්පුර්ණයෙන්ම අනුකූල වීම නොතකා,ට්‍රම්ප් පරිපාලනය 2018 දී ඒකපාර්ශ්විකව එය අත්හැර දමා , ඉරානයට එරෙහිව සමස්ත ආර්ථික යුද්ධයක් දියත් කර ඇති අතර, එහි නීති විරෝධී සම්බාධක බිඳ දැමූ ඕනෑම රටකට එරෙහිව පලිගැනීමේ තර්ජනයක් විය. බයිඩන් , බලාපොරොත්තු වූයේ ගිවිසුම යලි ඇරඹීම ඉරානය රුසියාවෙන් හා චීනයෙන් වෙන් කිරීමට ඇමක් ලෙස භාවිතා කිරීමටත්, එක්සත් ජනපද-නේටෝව රුසියාව සමග යුද්ධය අවුලුවාලීමත් සමඟ යුරෝපයට නව බලශක්ති සැපයුම් විවෘත කිරීමටත් ය.

2015 ගිවිසුමට විරුද්ධ වූ ඉරානයේ පූජක නායකත්වයෙන් යුත් ධනේශ්වර ජාතිකවාදී තන්ත‍්‍රය තුළ ගතානුගතික කල්ලියෙන් පැමිනි ජනාධිපති ඊබ‍්‍රහම් රයිසි යටතේ, ටෙහෙරානය රුසියාව-යුක්‍රේන යුද්ධයෙන් සහ රුසියාවට එරෙහි බටහිර සම්බාධකවලින් වාසි ලබා ගැනීමට උත්සාහ කර තිබුණේ රුසියාව සහ චීනය යන දෙකටම ඉරානයේ වැදගත්කම අවධාරණය කර, එක්සත් ජනපදය සමග ගිවිසුමක විකල්පය විවෘතව තබා ගනිමිනි.  තම ආර්ථිකය විනාශ කර දැමූ සදාකාලික දැඩි සම්බාධකවලින් මිදීමට මංමුලා සහගතව, ටෙහෙරානය බොහෝ දුරට ගිවිසුමක් සඳහා එහි පූර්ව කොන්දේසි ඉවත් කර ගත් අතර, එක්සත් ජනපදය ඉස්ලාමීය විප්ලවවාදී ආරක්ෂක බලකාය (IRGC) ත්‍රස්ත සංවිධානයක් ලෙස නම් කිරීම ඉවත් කර ගත්තේය.

එහෙත් වොෂින්ටනය නව කොන්දේසි අමුණා තිබුණි . ඉන්පසුව, මිසයිල සහ ගුවන් ආරක්ෂාව පිලිබද සහයෝගිතා වර්ධනය කිරීමට කල රුසියානු සූදානමට හිලව් වසයෙන්  ඉරානියානු  ඩ්‍රෝන යානා, කාලතුවක්කු සහ ටැංකි උණ්ඩ මොස්කව් – 2022 පෙබරවාරියට පෙර ලබා දුන් බව ටෙහෙරානය පවසයි- වෙත ලබා දිමට ඉරාන වගන්තිවලින් කෝපයට පත්  වොෂින්ටනය ඉරානයට එරෙහිව තවදුරටත් සම්බාධක පැනවීය. ඉරානයෙහි  න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන සම්බන්ධයෙන් විවේචනය කිරීම සහ හිරිහැර කිරීම ජාත්‍යන්තර පරමාණුක බලශක්ති ඒජන්සිය (IAEA) මත පැවතුණු අතර 2022 සැප්තැම්බර් ආරම්භය වන විට සාකච්ඡා සම්පූර්ණයෙන්ම අත්හැර දමන ලදී.

ඊශ්‍රායලය දිගු කලක් තිස්සේ ප්‍රකාශ නොකළ න්‍යෂ්ටික අවි තොගයක් ඇති බව දන්නා අතර, ටෙහෙරානය සෑම විටම සිය න්‍යෂ්ටික වැඩසටහන පවත්වා ගෙන යන්නේ සිවිල් අරමුණු සඳහා පමණි. න්‍යෂ්ටික ප්‍රශ්නය ඉරානය කෙරෙහි වොෂින්ටනයේ සතුරුකම සහ ආක්‍රමනශීලීත්වය සඳහා දුම් තිරයක් මිස අන් කිසිවක් නොවන බවට සාක්ෂි දෙමින් සිය ප්‍රකාශයට පටහැනිව කිසිදු සාක්ෂියක් නොමැති බව සියලු ප්‍රධාන බලවතුන්, IAEA සහ CIA පිළිගෙන ඇත.

ඒ අතරම, වොෂින්ටනය ගල්ෆ් රාජ්‍යයේ සහ ඊශ්‍රායලයේ ඉරාන විරෝධී සන්ධානයකට මැදිහත් වී ඇති අතර ඉරානයට සහ සිරියාවේ එහි කලාපීය සහචරයින්ට සම්බන්ධ ඉලක්කවලට එරෙහිව ටෙල් අවිව්හි ආක්‍රමණශීලී ගුවන් ප්‍රහාර අනුමත කර ඇත. අවම වශයෙන් සමහර ඊශ්‍රායල ප්‍රහාර සිදු කර ඇත්තේ ජෝර්දානය සහ ඉරාක දේශසීමාවට ආසන්න සිරියානු විපක්ෂයේ පාලනය යටතේ පවතින අල්-තාන්ෆ් හි එක්සත් ජනපද කඳවුරේ සහාය ඇතිව ය.

අධිරාජ්‍යවාදී බලවතුන්ගේ කුරිරු සම්බාධක තන්ත්‍රය ඉරානයේ තෙල් අපනයන පහත වැටීමට හේතු වී ඇති අතර, රටේ වැදගත්ම ආදායම් මාර්ගය කප්පාදු කරමින් එහි ආර්ථිකය විනාශ කර ඇත. මේ වසර මුලදී, ඉරාන මුදල් ඩොලරයට සාපේක්ෂව එහි අඩුම මට්ටමට වැටී ඇති අතර, මාර්තු මාසයේදී චීනය විසින් තැරැව්කාර සෞදි-ඉරාන සහයෝගීතාවය නිවේදනය කිරීමෙන් පසුව තරමක් යථා තත්ත්වයට පත් විය.

නමුත් උද්ධමනය නිල වශයෙන් සියයට 50ක් පමණ වන අතර ආහාර උද්ධමනය සියයට 71ක් වන විට, අන්ත දරිද්‍රතාවය, 2022 දී , නිල වශයෙන්, මිලියන 87ක ඉරාන ජනගහනයෙන් සියයට 30කට වඩා වැඩි  ප්‍රමාණයක් වූ  පුළුල් ස්ථරයන්ට බලපා ඇත.

පසුගිය සැප්තැම්බරයේ විරෝධතා පැන නැගුනේ, 22 හැවිරිදි මහ්සා අමිනී, පූජක තන්ත්‍රයේ සදාචාරාත්මක පොලිසිය අතින් මියයාමත් සමඟය. රටේ බිහිසුණු සමාජ හා ආර්ථික තත්වය පිලිබඳ මහජන කෝපයෙන් ඇවිලුනු අතර එම ජනයා, මාස ගනනාවක් තිස්සේ පැවති මහජන පෙලපාලි තුලට වේගයෙන් සර්පිලාකාරව ඇතුළු  වූ තත්වයේදී, සමූහ අත්අඩංගුවට ගැනීම්, මාරාන්තික බලය යෙදවීම මගින් එය මර්දනය කරන ලද අතර අවම වශයෙන් විරෝධතාකරුවන් හත් දෙනෙකු ඝාතනය කරන ලදී . මැයි 9 දා, එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් පිළිබඳ මහ කොමසාරිස් කාර්යාලයේ ප්‍රකාශකයෙකු පැවසුවේ ඉරානය මේ වසරේ මේ දක්වා පුද්ගලයින් 209 දෙනෙකුට මරණ දණ්ඩනය ලබා දී ඇති අතර එහි විස්තර කර ඇති වාර්තාව “පිළිකුල් සහගත”   බවයි.

අපේක්ෂා කළ හැකි පරිදි, ඉරාන ධනේශ්වරයේ ඇති ඛණ්ඩනය උත්තේජනය කර “පාලන වෙනසක්” පවා ගෙන ඒමේ අපේක්ෂාවෙන්, එක්සත් ජනපදය ප්‍රමුඛ බටහිර බලවත්තු නරුම ලෙස තම ප්‍රතිගාමී අරමුණු සඳහා විරෝධතා ගසාකෑමට උත්සාහ කළහ. සියලු “මානව හිමිකම්” ප්‍රචාර පිටුපස ඇති කොල්ලකාරී අරමුනු අවධාරනය කරන වර්ධනයක් තුල, බටහිර මාධ්‍ය, 1979 ඉරාන විප්ලවය මගින් පෙරලා දැමූ ලෙයින් පොඟවා ගත් ෂාගේ පුත් “ඔටුන්න හිමි කුමරු” රීසා පහ්ලවි පාලන තන්ත්‍රය ද ඇතුලු විවිධ අන්ත දක්ෂිනාංශික පිටුවහලුවන් “පශ්චාත් ඉස්ලාමීය” ඉරානයේ හඬ ලෙස හුවා දැක්වූහ. 

තම විශ්‍රාම වැටුප්වල වටිනාකම අතුරුදහන් වීමට එරෙහි ඉරානයේ විශ්‍රාමිකයින්ගේ අඛණ්ඩ විරෝධතා සහ ගුරුවරුන් හා කාර්මික කම්කරුවන්ගේ වරින් වර පැන නගින වැඩ වර්ජන තුලින් ප්‍රකාශ වන සමාජ අර්බුදය දැක ඇති, දූෂිත පූජක පාලන  තන්ත්‍රයට නැවත සාකච්ඡා මේසයට යාමට බල කර ඇත. IAEA සමඟ සහයෝගීතාවය පවත්වා ගනිමින් ඉරානයේ න්‍යෂ්ටික යටිතල ව්‍යුහය නොවෙනස්ව තබා ගන්නේ නම් බටහිර සමඟ ගිවිසුමක් අනුමත කළ හැකි බව රටේ උත්තරීතර නායකයා වන අයතුල්ලා අලි කමේනි පැවසීය.

ඊශ්‍රායල අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු ඔහුගේ අන්ත දක්ෂිණාංශික සභාග හවුල්කරුවන් සහ විපක්ෂය යන දෙපාර්ශවයේම විවේචන වළක්වා ගැනීමට උත්සාහ කරන බැවින් විභව ගිවිසුම ගැන පරස්පර ප්‍රකාශ කර ඇත.

ටෙහෙරානය න්‍යෂ්ටික අවි නිපදවීම වැළැක්විය නොහැකි බව පවසමින් එක්සත් ජනපදය සහ ඉරානය අතර ඇති ඕනෑම අන්තර්කාලීන ගිවිසුමකට තමා විරුද්ධ බව ඔහු සිය කැබිනට් මණ්ඩලයට පැවසීය. රූපවාහිනිය ඔස්සේ අදහස් දක්වමින් නෙතන්යාහු අවධාරනය කලේ, “අපගේ ස්ථාවරය පැහැදිලිය. ඉරානය සමඟ ඇති කිසිදු ගිවිසුමක් ඊශ්‍රායලයට බැඳී නැත, එය ආරක්ෂා වීමට අවශ්‍ය සෑම දෙයක්ම කරනු ඇත. ඔහු තවදුරටත් පැවසුවේ, “ ගනුදෙනුවට  අපගේ විරුද්ධත්වය – මුල් (2015) ගනුදෙනුවට නැවත පැමිණීම – මම හිතන්නේ. නමුත් ඉදිරි දැක්මේ තවමත් වෙනස්කම් පවතින අතර කුඩා ගිවිසුම් සම්බන්ධයෙන්ද අපි මේවා සඟවන්නේ නැත. සංවෘත සහ විවෘත සැසිවලදී අපි අපගේ ස්ථාවරය පැහැදිලිව ප්‍රකාශ කර ඇත්තෙමු.

නෙතන්යාහු සාකච්ඡා “කුඩා ගිවිසුමක් නොව ගිවිසුමක්” ලෙස හෑල්ලුවට ලක් කිරීමට උත්සාහ කර ඇති බව වාර්තා වන පරිදි, ඔහු නෙසෙට් (Knesset) [ ඊශ්‍රායල පාර්ලිමේන්තුව] හි විදේශ කටයුතු සහ ආරක්ෂක කමිටුවේ රැස්වීමකදී, “වොෂින්ටනය සහ ටෙහෙරානය අතර මේ මොහොතේ න්‍යාය පත්‍රයේ ඇත්තේ න්‍යෂ්ටික ගිවිසුමක් නොවේ. එය කුඩා ගණුදෙනුවකි, ” තවදුරටත් සදහන් කලේ ” අපිට එය හැසිරවීමට හැකි වනු ඇත.” යන්නයි.

 හාරේචිස් ( Ha’aretz ) [ දින පතා හීබෲ පුවත්පතකි] ට අනුව, ජ්‍යෙෂ්ඨ ඊශ්‍රායල නිලධාරියෙකු පැවසුවේ එක්සත් ජනපදය ඊශ්‍රායලය නැගී එන අවබෝධයන් පිළිබඳව යාවත්කාලීන කරමින් සිටි බවත්, ජෙරුසලම සාකච්ඡා අසාර්ථක කිරීමට උත්සාහ නොකරන බවත්, ඒ වෙනුවට එහි විරෝධතා ඉදිරිපත් කරන බවත්ය. “ඇමරිකානුවන් සමඟ විවෘත හා අඛණ්ඩ සංවාදයක් පවතී”, එම නිලධාරියා තවදුරටත් පැවසුවේ, නැගී එන “අවබෝධයක්” පිළිබඳ නවතම වාර්තා මගින් ඊශ්‍රායලය “පුදුමයට පත් නොවූ” බවයි.

පසුගිය බ්‍රහස්පතින්දා ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක අමාත්‍ය යොආව් ගැලවූ (Yoav Gallant), ඉරානයට එරෙහි ඔවුන්ගේ සහයෝගිතාව පුළුල් කිරීම පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීමට බ්‍රසල්ස් හි නේටෝ ආරක්ෂක ඇමතිවරුන්ගේ රැස්වීමට සමගාමීව එක්සත් ජනපද ආරක්ෂක ලේකම් ලොයිඩ් ඔස්ටින් හමුවිය.අන්තර්වාර ගිවිසුමකට ඇතුළත්, බැලස්ටික් මිසයිල සහ ප්‍රහාරක ඩ්‍රෝන යානා නිෂ්පාදනය අවසන් කිරීමට ඉරානයේ කැපවීමක් ඊශ්‍රායලයට මෙහිදී ඊශ්‍රාලයට වැදගත් බව ගැලන්ට්  මතු කළේය.

ජනාධිපති බෂාර් අල්- අසාද්ගේ  සිරියාවේ පාලන තන්ත්‍රය ආරක්ෂා කර ඇති කිරීමට ඉරානය සමග එක් වූ  රුසියාවට එරෙහි විවෘත බලය පෙන්වීමේ කොටසක් ලෙස, එක්සත් ජනපදය එහි බොහෝ දියුණු F-22 Raptor stealth ප්‍රහාරක ජෙට් යානා මැද පෙරදිගට යවා ඇති බව යුරේසියම්යම් ටයිම්ස් ගිය සතියේ වාර්තා කළේය. “CENTCOM ප්‍රදේශයේ සිටියදී, 94 වන ප්‍රහාරක බලඝණය භූමියේත් ගුවනේත් සහයෝගිතා හමුදා සමඟ ඒකාබද්ධ වනු ඇති බව  CENTCOM [ එක්සත් ජනපද මධ්‍යම විධානය] මාධ්‍ය නිවේදනයක් සඳහන් කළේය.

රුසියානු ප්‍රහාරක ගුවන් යානා බොහෝ විට එක්සත් ජනපද ජෙට් යානා සමඟ අනතුරුදායක ක්‍රියාකාරකම්වල නිරත වන බවත්, අල්-තාන්ෆ් වැනි එක්සත් ජනපද කඳවුරු හරහා ඉතා වැදගත් බුද්ධි තොරතුරු රැස්කරමින් පියාසර කරන බවත් පවසමින් එය පැමිනෙන්නේ CENTCOM විසින් පසුගිය මාස කිහිපය තුළ විවිධ අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කිරීමෙන් පසුවය.

මෙය ජූනි මස මුලදී සෞදි අරාබියේ සති දෙකක හමුදා අභ්‍යාසයකින් පසුව එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය ලේකම් ඇන්ටනි බ්ලින්කන් රියාද්හි කලාපීය නායකයින් හමු වීමෙන් අනතුරුව සිදු වි ය. ඉරානයට එරෙහිව ගුවන් සහ මිසයිල ආරක්ෂණ සහයෝගීතාව වර්ධනය කිරීම අරමුණු කරගත් එක්සත් ජනපද ප්‍රහාරක ජෙට් යානා, අරාබි රටවල් කිහිපයක් සහ ඊශ්‍රායලය එයට ඇතුළත් විය.

වැලැක්විය නොහැකි ලෙස මැද පෙරදිග බල තුලනයට බලපෑම් කරන  රුසියාවට එරෙහි එක්සත් ජනපද-නේටෝ යුද්ධයේ නාටකාකාර තීව්‍රවීමක් මධ්‍යයේ එන මෙම වර්ධනයන් අවධාරනය කරන්නේ, විභව එක්සත් ජනපද-ඉරානය “අවබෝධ කර ගැනීමේ” ක්ෂනික ඉරණම කුමක් වුව ද, කලාපය වැරදි පිලිවෙත් මගින්  පීඩිතව ඇති  අතර, ලෝකය යලි බෙදීමේ , ප්‍රසාරණය වන අධිරාජ්‍යවාදී තල්ලුවක සුළි කුණාටුවට වඩ වඩාත් උරා ගනිමින්  සිටී.

ඉරානය-එක්සත් ජනපදය තාවකාලික “අවබෝධයකට” ආසන්න බව මාධ්‍ය ආයතන පවසයි Read More »

Jenin

එක්සත් ජනපද මාධ්‍ය ජෙනින් හි ඊශ්‍රායල යුද අපරාධ වසන් කරයි

පැට්‍රික් මාර්ටින් විසිනි

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ජුලි 07 දින පල වූ ‘US media covers up Israeli war crimes in Jenin‘ යන පැට්‍රික් මාර්ටින් විසින් ලියන ලද ඉදිරිදර්ශන ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය මිගාර මල්වත්ත විසිනි.

Jenin
පලස්තීන කාන්තාවක් 2023 ජූලි 5, බදාදා, බටහිර ඉවුරේ ජෙනින් සරනාගත කඳවුරේ හානියට පත් මාර්ගයක ගමන් කරයි. (AP ඡායාරූපය/මජ්ඩි මොහොමඩ්) [AP ඡායාරූපය]

එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් විශේෂඥයින්ගේ මන්ඩලයක් බදාදා ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් ජෙනින් සහ බටහිර ඉවුරේ වෙනත් තැන්වල ඊශ්‍රායල හමුදා මෙහෙයුම් හෙලා දැක ඇත. ඒවා “බලය භාවිතය පිලිබඳ ජාත්‍යන්තර නීතිය සහ ප්‍රමිතීන් දරුනු ලෙස උල්ලංඝනය කිරීම්වලට සමාන වන අතර එය යුද අපරාධයක් විය හැකි” බව ඔවුහු ප්‍රකාශ කලහ.

එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කොමිසමේ අනුග්‍රහය යටතේ ක්‍රියාත්මක වන ත්‍රිපුද්ගල කන්ඩායම ඊශ්‍රායල හමුදාවේ ක්‍රියා මාලාවක් පෙන්වා පෙන්වා දෙමින් ඒවාය‌ේ  ප්‍රතිඵල ලෙස, “වාඩිලාගෙන සිටින ජනගහනය මරා දැමීම සහ බරපතල ලෙස තුවාල කිරීම, ඔවුන්ගේ නිවාස සහ යටිතල පහසුකම් විනාශ කිරීම සහ අත්තනෝමතික ලෙස දහස් ගනනක් අවතැන් කිරීම සිදු විය. ” යනුවෙන් ප්‍රකාශ කලේ කලේය. 

පදිංචිකරුවන් 14,000ක් සිටින ජෙනින් නගරයෙන් පිටත විශාල, අර්ධ-ස්ථීර සරනාගත කඳවුරට සිදුකල දින දෙකක ප්‍රහාරය, පලස්තීන සටන්කාමීන් සමඟ  දරුනු ලෙස සටන් වැදීමටත්, ජලය සහ විදුලි සැපයුම් සහ සෞඛ්‍ය පහසුකම් ඇතුලු සිවිල් යටිතල පහසුකම් හිතාමතා සහ පුලුල්ව විනාශ කිරීමටත් හේතු විය. අඩුම තරමින් පලස්තීනුවන් 12 දෙනෙකු මිය ගිය අතර, ඔවුන් අතර නව යොවුන් වියේ පසුවන්නන් හතර දෙනෙකු ද විය. 100 කට වැඩි පිරිසක් තුවාල ලැබූ අතර කඳවුරේ ජනගහනයෙන් හතරෙන් එකකට පලා යාමට බල කෙරුනි .

වැඩි පිරිසක් විශේෂ කමාන්ඩෝ ඒකකවලට සම්බන්ධිත වූ 1000 පමන සොල්දාදුවන් මෙම ජනාකීර්න නේවාසික ප්‍රදේශයට යවන ලදුව ,  ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක බලකාය (IDF) විසින් විනාශ කරන ලද නිවාස සහ විශාල ව්‍යුහයන් පිලිබඳ මාධ්‍යවේදීන් ඇතුලු ඇසින් දුටු සාක්ෂිකරුවන් විස්තර කලහ.

එක්සත් ජාතීන්ගේ මන්ඩලයට අනුව, “2002 දී ජෙනින් කඳවුර විනාශ කිරීමෙන් පසු බටහිර ඉවුරේ සිදුවූ දරුනුතම ප්‍රහාරයයි.” දශක දෙකකින්  පසු පලමු වරට ගුවන් ප්‍රහාර ද ඒවාට ඇතුලත් විය. සෞඛ්‍ය සේවා පද්ධතිය විශේෂිත ඉලක්කයක් වූ අතර, ගිලන්රථ මගින් තුවාල ලැබූවන් ඉවත් කිරීම වැලැක්වූ බවට සහ IDF භටයින් ජෙනින් මහ රෝහලට කඳුලු ගෑස් ප්‍රහාර  එල්ල කල බවට  විවිධ වාර්තා පවතී.

“ප්‍රහාරයන්, ඊශ්‍රායල බලධාරීන්ගේ ඇස් හමුවේ ‘සාමූහික ආරක්ෂක තර්ජනයක්’ ලෙස ලේබල් කර ඇති පලස්තීන ජනතාවට කල සාමූහික දඩුවම් කිරීමකි,” එක්සත් ජාතීන්ගේ මඩුල්ල පැවසීය. “ආක්‍රමනය කරන ලද පලස්තීන භූමියේ සිටින පලස්තීනුවන් නිර්දෝෂීභාවය පිලිබඳ පූර්ව නිගමනය ඇතුලු සියලුම මානව හිමිකම් සහතික කර ඇති, ජාත්‍යන්තර නීතිය යටතේ ආරක්‍ෂිත පුද්ගලයන් වේ …සුවිශේෂවම, වාඩිලාගෙන සිටින පලස්තීන භූමිය ඈඳා ගැනීම සහ එහි පලස්තීන වැසියන් අවතැන් කිරීම සහ ඉවත් කිරීම ඉදිරියට ගෙන යන අතරතුර, වාඩිලාගෙන සිටින බලයට (ඊස්රායලයට), ඔවුන් සාමූහික ආරක්‍ෂක තර්ජනයක් ලෙස සැලකිය නොහැකිය.”

කෙසේ වෙතත්, ඇමරිකානු මාධ්‍යවල, ජෙනින් භූමියේ සැබෑ තත්වයන් හෝ එක්සත් ජාතීන්ගේ මඩුල්ලේ  අනාවරනය කර ගැනීම් ගැන කිසිදු සඳහනක් නොමැත. ඊශ්‍රායල මෙහෙයුම පිලිබඳ වාර්තා කිරීම සාමාන්‍යයෙන් සීමා කර ඇත්තේ, එහි අරමුන “ප්‍රතිත්‍රස්තවාදය” බවට වූ පැරනි  කියාපෑම්  ‘නැවත සකසා ඉදිරිපත් කිරීමට’ය. වොෂින්ටන් පෝස්ට් එක්සත් ජාතීන්ගේ මන්ඩලයේ ඊශ්‍රායල මෙහෙයුම ජාත්‍යන්තර නීතිය උල්ලංඝනය කිරීමක් ලෙස හෙලා දැකීමට කැප කලේ තනි වාක්‍යයකි. නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් කිසිවක් ලිව්වේ නැත. රූපවාහිනී ජාල ඒ තරමටම නිහඬ විය.

ඊශ්‍රායල වාඩිලා ගැනීම යටතේ බටහිර ඉවුරේ පවතින ම්ලේච්ඡ යථාර්ථය මෙයයි: පලස්තීනුවන්ට එරෙහිව අනවරත (නොකඩවා පවතින) සහ ක්‍රමානුකූල ප්‍රචන්ඩත්වය සහ මර්දනය. ඊශ්‍රායල සොල්දාදුවන් සහ අන්ත දක්ෂිනාංශික පදිංචිකරුවන් යන දෙපිරිසම මිනිසුන් ඝාතනය කරති, වෙඩි තබා බිම දමති, ඔවුන්ගේ නිවාස විනාශ කරති, ඔවුන් සියවස් ගනනාවක් ජීවත් වූ භූමිය කොල්ලකති.

අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහුගේ ආන්ඩුව බටහිර ඉවුරේ නීති විරෝධී ජනාවාසවල විශාල පදනමක් ඇති, සම්පූර්න ෆැසිස්ට්වාදීන් ද ඇතුලු දක්ෂිනාංශික පක්ෂවල සභාගයකි. මෙම තන්ත‍්‍රය , ත‍්‍රස්තයේ සහ ඝාතන ව්‍යාපාරයේ තාර්කික අවසානය සඳහා  සූදානම් වෙමින් සිටී: එනම් , මිලියන සංඛ්‍යාත පලස්තීනුවන් බලහත්කාරයෙන් අවතැන් කිරීම සහ බටහිර ඉවුර ඊශ්‍රායලයට ඈදා ගැනීමයි.

ෆැසිස්ට් පක්ෂ නායකයෝ බටහිර ඉවුරේ සමස්ත අරාබි ජනගහනය ඉවත් කර එම භූමිය ඈඳා ගැනීමේ ඔවුන්ගේ අධිෂ්ඨානය ගැන විවෘතව කතා කරති. මෙහිදී ඔවුන් 1947-48 ඊශ්‍රායලයේ පිහිටුවීම සමඟ අරාබිවරුන්ට එරෙහිව  සිදුකල සංහාරයන් ආදර්ශයට ගනිමින් සිටිති. අද දින “වාර්ගික ශුද්ධ කිරීම” ලෙස හැඳින්විය හැකි මෙම ව්‍යාපාරය, අරාබි බහුතරයක් වූ පලස්තීන ප්‍රදේශය යුදෙව් බහුතරයක් සිටින ඊශ්‍රායල රාජ්‍යයක් බවට පරිවර්තනය කලේය.

බටහිර ඉවුරේ ඊශ්‍රායල ආක්‍රමනය සිදුවන්නේ ඇමෙරිකානු රජයේ පූර්න අනුමැතිය ඇතිවය. බයිඩන් පරිපාලනය නිසැකවම මෙහෙයුමට කල්තියාම කොල එලියක් දැල්වූ අතර, සිද්ධියෙන් පසුව එය අනුමත කලේය. ධවල මන්දිර මාධ්‍ය ලේකම් කරීන් ජීන්-පියර් ( Karine Jean-Pierre) බදාදා පැවසුවේ, “අපි මෙය බොහෝ වාරයක් ප්‍රකාශ කර ඇත්තෙමු: හමාස්, පලස්තීන ඉස්ලාමීය ජිහාඩ් සහ අනෙකුත් ත්‍රස්තවාදී කන්ඩායම්වලට එරෙහිව ඊශ්‍රායලයේ ආරක්ෂාවට සහ එහි ජනතාව ආරක්ෂා කිරීමට ඇති අයිතියට අපි සහාය දෙමු… ඊශ්‍රායලය සමීප මිතුරෙකු සහ හවුල්කරුවෙකු වන අතර, අපි ජාතික ආරක්ෂාව සහ නිසැකවම ආරක්ෂක නිලධාරීන් සමඟ සම්බන්ධව සිටිමු. එබැවින් අපගේ සංවාදයේ කියවීමට කිසිවක් නැත, නමුත් අපි නිතිපතා සම්බන්ධව සිටිමු.”

මිලිටරි ප්‍රචන්ඩත්වය පලස්තීන නගර සහ ගම්වලට එරෙහිව සන්නද්ධ පදිංචිකරුවන්ගේ ප්‍රහාරයන් සමඟ ඒකාබද්ධ වී, වාඩිලාගැනීමේ පාලන තන්ත්‍රයේ විසින් වඩ වඩාත් හිරකරමින් පවතින ග්‍රහනය බලාත්මක කිරීම සදහා ,බටහිර ඉවුරේ ඊශ්‍රායලය විසින් ප්‍රදර්ශනය කරන ලද ම්ලේච්ඡත්වය කෙරෙහි සංගත මාධ්‍යවල ආවරනයේ උදාසීනතාව, ඔවුන්  ලබා ගත්තේ බයිඩන් ගේ ඉඟි කිරීමෙනි.

මෙම වසරේ මේ දක්වා අවම වශයෙන් පලස්තීනුවන් 155 දෙනෙකු සොල්දාදුවන් සහ පදිංචිකරුවන් විසින් මරා දමා ඇති අතර, එය 2002 දෙවන ඉන්ටිෆාඩාවෙන් පසු විශාලතම ප්‍රමානය වේ.

මේ අතර මාධ්‍යය , ඊශ්‍රායල රාජ්‍යයේ හැසිරීම විවේචනය කරන ඕනෑම අයෙකු යුදෙව් විරෝධීන් ලෙස හෙලා දකිමින් ‘මායාකාරීන්-දඩයමේ’ (witch-hunts) යෙදී ගනී. මෙය විශේෂයෙන් ප්‍රසිද්ධ පුද්ගලයින්ට එරෙහිව යොමු කර ඇත. මෑතක දී, ” පින්ක් ෆ්ලොයිඩ්” රොක් සංගීත කන්ඩායමේ නිර්මාතෘ , දශක ගනනාවක් තිස්සේ පලස්තීන ජනතාවගේ ප්‍රතිපත්තිමය ආධාරකරුවෙකු වූ , දැන් යුක්රේනයේ එක්සත් ජනපද-නේටෝ යුද්ධයෙහි  ප්‍රමුඛ විරුද්ධවාදීන් ස්වල්ප දෙනාගෙන් කෙනෙකු වන සංගීතඥ රොජර් වෝටර්ස් ද ඇතුලත් වේ.

යුක්රේනයේ යුද්ධය සහ බටහිර ඉවුරේ වෙසෙන පලස්තීනුවන්ට එරෙහිව සිදුවෙමින් පවතින ප්‍රහාර සම්බන්ධයෙන් ඇමරිකානු මාධ්‍ය නිර්ලජ්ජිත දෙබිඩි පිලිවෙතක් අනුගමනය කරයි. ඊශ්‍රායල ප්‍රචන්ඩත්වය සහ වාඩිලාගෙන සිටින ප්‍රදේශ වල බලයෙන් පහකිරීම වසන් කරන අතරම, රුසියානු හමුදාව යුක්‍රේනයේ ජන ඝාතන අපරාධවල නිරත වන බව පවසමින් මාධ්‍ය වසරකට වැඩි කාලයක් තිස්සේ උමතු ව්‍යාපාරයක නියැලී සිටී.

සෝවියට් සංගමය විසුරුවා හැරීම මත තම ධනය ගොඩනගා ගත් ධනේශ්වර බිලියනපතියන්ගේ කතිපයාධිකාරයේ අවශ්‍යතා නියෝජනය කරන පුටින් පාලන තන්ත‍්‍රයේ ම්ලේච්ඡත්වය වසන් කිරීමට  හෝ සමාව දීමට හේතුවක් නැත. එහෙත් එම ප්‍රමිතියම ෆැසිස්ට්වාදීන්ගෙන් සහ නාසි ගෝලබාලයෙකු වූ ස්ටෙපාන් බන්ඩෙරාගේ වන්දනාකරුවන්ගෙන් පිරී ගිය ජනාධිපති වොලොඩිමියර් සෙලෙන්ස්කිගේ යුක්‍රේනියානු පාලන තන්ත්‍රයට අදාල විය යුතුය. එමෙන්ම, එය මැද පෙරදිග ඇමරිකානු අධිරාජ්‍යවාදයේ දිගුකාලීන ප්‍රධාන සගයා වන ඊශ්‍රායල රාජ්‍යයේ අපරාධ සම්බන්ධයෙන් ද එය අදාල විය යුතුය.

එ.ජ. ආන්ඩුව සමග නොගැලපෙන පාලන තන්ත‍්‍රයක එවැනි මෙහෙයුමක් කර්නකටුක හෙලාදැකීමකට තුඩු දෙනු ඇතත්, ජෙනින් හි ඊශ්‍රායල ප්‍රහාරය පිලිබඳ කතුවැකියකින් අදහස් දැක්වීමට නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් හෝ වොෂින්ටන් පෝස්ට් උත්සුක වූයේ නැත.

ප්‍රහාරයට පෙර දින, “රුසියාව එහි යුධ අපරාධ වලට වග කරමු ” යන ශීර්ෂ පාඨය සහිත කතුවැකියක් පල කලේය. යුක්රේනයේ රුසියානු ක්‍රියාවන් පිලිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ සහ මානව හිමිකම් සංවිධාන රාශියක අනාවරනයන් එය උපුටා දක්වත්දී – ජෙනින් හි ඊශ්‍රායල මෙහෙයුම සම්බන්ධයෙන් වන එකම වර්ගයේ සාක්ෂි එය නොසලකා හරියි නැතහොත් ප්‍රතික්ෂේප කරයි.

 කතුවැකිය අපූර්ව නිගමනයක් ගෙන එයි, සුවිශේෂ සහාසික අපරාධ වලට අමතරව, “ඇත්ත වශයෙන්ම, පුටින් මහතා සහ ඔහුගේ ඉහල උපදේශකයින්ගේ කන්ඩායමක් යුද්ධය මුලින්ම මුදා හැරීමෙන් පුලුල් වරදක් කර ඇත – දෙවනුව සිදු වූ සියලු සාහසිකකම්  ඇති වූයේ මෙම අපරාධයෙනි.  දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයෙන් පසු නියුරම්බර්ග් නඩු විභාගවලදී නාසි යුද අපරාධකරුවන්ට එරෙහිව භාවිතා කරන ලද චෝදනාව වන ආක්‍රමනශීලී අපරාධයක් කිරීම සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් නඩු පැවරීමට මුහුන දිය යුතුය.”

ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය, නියුරම්බර්ග් පූර්වාදර්ශය ඇෆ්ගනිස්ථානයේ සහ ඉරාකයේ ඇමරිකානු පරිපාලනයේ ක්‍රියාවන්ට, ජෝර්ජ් ඩබ්ලිව් බුෂ්ගේ සිට අදාල වන බව   යලි යලිත් සඳහන් කර ඇත. වොෂින්ටන්, ඩීසී හි පවතින රජය තරම් යුද්ධය මුදා හැරීමෙන් “ආක්‍රමනශීලී අපරාධයක්” දියත් කිරීමේ ගිලුනු රජයක් ලෝකයේ වෙන නැත.

නියුරම්බර්ග් විනිශ්චය සභාව නාසි පාලන තන්ත්‍රයේ ප්‍රධාන මාධ්‍ය ක්ෂමාලාපකයින් ද යුද අපරාධ සම්බන්ධයෙන් වරදකරුවන් කලේය. එහෙයින්, සෑම එක්සත් ජනපද හමුදා ප්‍රයානයකම විශ්වාසවන්ත උපදේශකයින් වන පෝස්ට් හි සංස්කාරකවරුන්, ඔවුන් පතනා දේ සම්බන්ධයෙන් ප්‍රවේසම් විය යුතුය.

එක්සත් ජනපද මාධ්‍ය ජෙනින් හි ඊශ්‍රායල යුද අපරාධ වසන් කරයි Read More »

new york

ලොව ධනවත්ම පුද්ගලයෝ 2023 පලමු භාගයේදී තම ධනයට ඩොලර් බිලියන 852 ක් ගොඩ ගසා ගත්හ

මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ජුලි 03 දින පල වූ ‘World’s richest added $852 billion to their fortunes in first half of 2023‘ යන ජෙරී වයිට් ලියන ලද ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය එස්එෆ් විසිනි.
new york
2022 පෙබරවාරි 20 වන දින නිව් යෝර්ක් නගරයේ මධ්‍යම උද්‍යානයේ (Central Park) සිට මෑන්හැටන් හි “බිලියනර්ස් රෝ” හි සුඛෝපභෝගී, අහස සූරන නේවාසික ගොඩනැගිලි දැකගත හැකිය.[AP ඡායාරූපය/Ted Shaffrey]

බ්ලූම්බර්ග් විසින් සම්පාදනය කර සඳුදා නිකුත් කරන ලද දත්ත වලට අනුව, ලොව ධනවත්ම පුද්ගලයින් 2023 පලමු භාගයේදී ඔවුන්ගේ ධනයට ඩොලර් බිලියන 852 එකතු කර ඇත. ලෝක ජනගහනයෙන් සියයට 47ක් දිනකට ඩොලර් 6.25කින් යන්තම් දිවි ගලවා ගනිද්දී, ගෙවුනු මාස 6 තුල බ්ලූම්බර්ග් බිලියනපති දර්ශකයේ (Bloomberg Billionaires Index) හි සෑම සාමාජිකයෙක්ම දිනකට ඩොලර් මිලියන 14ක සාමාන්‍යයක ට වඩා උපයා ඇත.

2020 දෙවන භාගයේ සිට ලෝකයේ බිලියනපති 2,640 ගේ ධනය ඉහල යාම,  මාස හයක් තුල විශාලතම  ඉහල යාමයි.  මින් පෙර  අත්දුටු පිම්ම, එක්සත් ජනපදය හා ලොව පුරා අනෙකුත් ආන්ඩු වසංගතයේ බලපෑමෙන් සුපිරි ධනවතුන්ගේ වත්කම් ආරක්ෂා කිරීම සඳහා මූල්‍ය වෙලඳපොලවල් වෙත ගලා හැලු ඩොලර් ට්‍රිලියන ගනන් වල  ප්‍රතිඵලය විය. 2020 මාර්තු සහ 2023 මාර්තු අතර වූ  තෙවසර තුල, නිව් යෝර්ක් කොටස් වෙලෙඳපොලේ විශාලතම දර්ශක තුනම සියයට 70 කින් ඉහල ගොස් ඇත. මූල්‍ය අස්ථාවරත්වයේ වැඩෙන සංඥා සහ ආර්ථික අවපාතය පිලිබඳ අනතුරු ඇඟවීම් නොතකා පසුගිය කාර්තුවේ දී ඒවා අඛන්ඩව ඉහල ගොස් ඇත.

බ්ලූම්බර්ග් සටහන් කල පරිදි, “ආයෝජකයින්, මහ බැංකු පොලී අනුපාත ඉහල දැමීම්, යුක්රේනයේ පවතින යුද්ධය සහ කලාපීය බැංකු අර්බුදය යනාදියෙහි බලපෑම් ගසා දැමූහ.  “මෙම වාසි ගරා ගැනීම්” “පුලුල් කොටස් වෙලඳපොල රැලියක් (එක දිගට පවත්නා මිල ඉහල යෑමක්)” සමග සමපාත විය. කෘත්‍රිම බුද්ධිය පිලිබඳ ආයෝජක උන්මාදය තාක්ෂනික කොටස් මිල ඉහල නැංවීම නිසා  එහි හොඳම  පලමු භාගය ලෙස වාර්තා වෙමින් Nasdaq 100,  39% කින් ද,  S&P,  500 16% කින් ද ඉහල ගියේය. 

ග්‍රහලෝකයේ බිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් ඉහල යන ජීවන වියදම්වලට, සැබෑ වැටුප් පහත වැටීමට සහ වැඩෙන අසරනභාවයට මුහුන දෙද්දී, ලොව ධනවත්ම පුද්ගලයා වන ඉලොන් මස්ක් (Elon Musk), 2023 මුල් මාස හය තුල ඩොලර් බිලියන 96 කින් වඩා  ධනවත් විය. ෆේස් බුක් (Facebook) හිමි මෙටා ප්ලැට්ෆෝම්ස් (Meta Platforms) හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී මාර්ක් සකර්බර්ග් (Mark Zuckerberg) බ්ලූම්බර්ග්  හි ධනවත්ම බිලියනපතියන් 500 ලැයිස්තුවේ අංක 10), ඔහුගේ ධනයේ දෙවන ඉහලම පිම්ම ලෙස, 2023 පලමු මාස ​​හය තුල ඩොලර් බිලියන 58.9කින් ඩොලර් බිලියන 99.2 දක්වා ඉහල යනු දුටුවේය.

ද ගාඩියන් ට (The Guardian) අනුව, කැලිෆෝනියාවේ මස්ක් ගේ ටෙස්ලා කම්හලේ වත්මන් සහ හිටපු සේවකයින් පහලොස් දෙනෙක් , “ප්‍රධාන විධායක නිලධාරියාගේ අභිලාෂකාමී නිෂ්පාදන ඉලක්ක සපුරා ගැනීම සඳහා දැඩි පීඩනය යටතේ, සමහර විට වේදනාව සහ තුවාල හරහා දිගු පැය” වැඩ සංස්කෘතියක් විස්තර කරයි. ටෙස්ලා හි නිෂ්පාදන කාර්මිකයෙකු වන ජොනතන් ගැලෙස්කු, “මිනිස්සු  ක්ලාන්ත වෙනවා, පෑන්කේක් එකක් වගේ බිමට වැටිලා, එයාලගේ මූන කඩා ගන්නවා” තමන් දැක ඇති බව ද ගාඩියන් ට විස්තර කරයි. ඔහු තවදුරටත් පැවසුවේ, “ඔහු තවමත් බිම වැතිර සිටිද්දී ,  ඔහු වටා වැඩ කිරීමට ඔවුන් අපව මෙහෙයවයි.”

chart
[ඡායාරූපය: ලෝක අසමානතා වාර්තාව 2022]

පසුගිය වසරේ මස්ක් ටෙස්ලා හි කම්කරුවන් 10,000 ක් සහ ට්විටර් හි තවත් 3,700 ක් කපා දැමීය. ඔහුගේ පැත්තෙන්, සකර්බර්ග්,  වසර දෙකක් තුල රැකියා 21,000 ක් ඉවත් කාරනා පිරිවැය කැපීමේ සැලැස්මක  කොටසක් ලෙස, සිය තුන්වන වටයේ දොට්ට දැමීම් මැයි මාසයේදී මෙටා හි ආරම්භ කලේය. 

බ්ලූම්බර්ග් බිලියනපති දර්ශකයේ  මස්ක් පසුපසින් එන්නේ යුරෝපීය සුඛෝපභෝගී භාන්ඩ නිෂ්පාදක LVMH Moët Hennessy Louis Vuitton වලින් අඩක් පාලනය කරන බර්නාඩ ආර්නෝ ය.  

එක්සත් ජනපදයේ විභව ආර්ථික මන්දගාමිත්වයක්, සුඛෝපභෝගී භාන්ඩ සඳහා ඇති ඉල්ලුම අඩු කරනු ඇතැයි යන කනස්සල්ල හේතුවෙන්, එක් දිනක් තුල ඔහුගේ ධනයෙන් ඩොලර් බිලියන 11.2 ක් අතුගා දැමීමෙන් පසු ආර්නෝ ප්‍රථම ස්ථානයෙන් ඉවතට වැටුනි. විකුනා දැමීමෙන් පවා, බ්ලූම්බර්ග්ට අනුව, ප්‍රංශ ප්‍රකෝටිපතියාට තවමත් ඩොලර් බිලියන 191.6 ක ශුද්ධ වටිනාකමක් ඇති අතර, මේ වසරේ මේ දක්වා ඩොලර් බිලියන 29.5 එකතු කර ගන  ඇත.

2012 දී ආර්නෝ බදු ගෙවීමෙන් වැලකී සිටීම සඳහා බෙල්ජියමට ඔහුගේ පුරවැසිභාවය මාරු කිරීමට උත්සාහ කලේය. අප්‍රේල් මාසයේ දී, ජනාධිපති එමානුවෙල් මැක්‍රොන්ගේ විශ්‍රාම වැටුප් කප්පාදුවලට විරෝධය පාමින් කම්කරුවන් LVMH මූලස්ථානයට කඩා වැදුනේ, රජයට විශ්‍රාම වැටුප් සඳහා මුදල් අවශ්‍ය නම් එය ආර්නෝ  වෙතින් ලබා ගත යුතු බව පවසමිනි.

ඇමේසන් නිර්මාතෘ ජෙෆ් බෙසෝස් මේ වසරේ මුල් මාස හය තුල තම ධනය ඩොලර් බිලියන 47.4 කින් වැඩි කර ගනිමින්ඩොලර් බිලියන 154 ක්  ධනයක් සමඟ ලොව  තුන්වන ධනවත්ම පුද්ගලයා වේ. නැවත නැවතත් සිදුකරන උල්ලංඝනය කිරීම් සම්බන්ධයෙන් වෘත්තීය ආරක්ෂාව සහ සෞඛ්‍ය පරිපාලනය (OSHA) විසින් ඇමේසන් දැනටත්  විමර්ශනය කරනු ලැබේ. 2021 දී, අනෙකුත් සියලුම ගබඩාවල එය  කම්කරුවන් 100 කට 3.3 වෙද්දී ඇමේසන් හි බරපතල තුවාල අනුපාතය කම්කරුවන් 100 කට 6.8 ක් වශයෙන්  දෙගුනයකටත් වඩා ඉහල විය.

ලැයිස්තුවේ බෙසෝස්ට පසුව මයික්‍රොසොෆ්ට් නිර්මාතෘ බිල් ගේට්ස් (ඩොලර් බිලියන 134, ඩොලර් බිලියන 24.4 කින් ඉහල ගොස් ඇත) වේ. පසුගිය වසරේ ගේට්ස්, කැනේඩියානු ජාතික දුම්රිය සමාගමේ ඔහුගේ කොටස් ඩොලර් මිලියන 940ක් විකුනා දැමූ නමුත් තවමත් CN Rail හි සියයට 9ක කොටස් හිමිකාරීත්වයක් දරයි. එය, ඔහායෝ හි   නැගෙනහිර පලස්තීනය ඇතුලු නැවත නැවතත්  සිදුවන පීලි පැනීම්වලට තුඩු දී ඇති, කම්කරුවන්ට එරෙහිව මිලේච්ඡ  පිරිවැය කප්පාදු  ප්‍රහාර හා යටිතල පහසුකම් කප්පාදු  එල්ල කර ඇති, උතුරු ඇමරිකාවේ ඉහලම පලමු පන්තියේ 1 දුම්රිය මාර්ග හතෙන් එකකි.

ලැයිස්තුවේ හත්වන ස්ථානය වොරන් බෆට් (ඩොලර් බිලියන 113, ඩොලර් බිලියන 5.6 කින් ඉහල ගොස් ඇත).ගනී. ඔහු BNSF දුම්රිය මාර්ගය සහ Geico, Clayton Homes සහ Dairy Queen හිමි බර්ක්ෂ හතවේ (Berkshire Hathaway) ආයෝජන සමාගමේ හිමිකරු වන අතර , Coca-Cola සහ American Express හි කොටස් හිමිය .

මිලියන 22 ක් පමන මිය ගොස් ඇති, තවත් මිලියන දස ගනනක් දිගු කාලීන දුර්වලතාවයෙන් පෙලෙන වසංගතය අතරතුර ධනය පිම්බී ගිය  බ්ලූම්බර්ග්ගේ බිලියනපති  ලැයිස්තුවෙන් කිහිප දෙනෙකු පමනකගේ  සමාජ විරෝධී ස්වභාවය මේ ආකාර  වේ.

chart 2
[ඡායාරූපය: ලෝක අසමානතා වාර්තාව 2022]

මෙම වසර මුලදී ලෝක ආර්ථික සමුලුවට පෙර ඔක්ස්ෆැම් පුන්‍යායතනය විසින් නිකුත් කරන ලද වාර්තාවකට අනුව:

  • “ධනවත්ම 1% 2020 සිට අලුතින් නිර්මානය කරන ලද ඩොලර් ට්‍රිලියන 42 ක ධනයෙන් තුනෙන් දෙකකට ආසන්න ප්‍රමානයක් ඩැහැගෙන ඇත. මෙය මානව වර්ගයාගේ ඉතිරි 99% විසින් එම කාලය තුල උපයා ගත් මුදල මෙන් දෙගුනයකට ආසන්න මුදලකි. පසුගිය දශකය තුල බිලියනපතියන්ගේ  සංඛ්‍යාව සහ ධනය දෙගුන වී ඇති අතර නව ගෝලීය ධනයෙන් අඩක් පමන ලබා ගත්තේ  ධනවත්ම 1% යි.”
  • “‘සාමාන්‍ය ‘බිලියනපතියා’,   පහලම 90% පුද්ගලයෙකු විසින් උපයන සෑම ඩොලර් 1ක නව ධනයක් සඳහාම, දල වශයෙන් ඩොලර් මිලියන 1.7ක් ලබාගන ඇත. ලෝකයේ සුපිරි ධනවතුන්ගේ සාමූහික ධනය දිනකට ඩොලර් බිලියන 2.7කින් වැඩි වෙමින් පවතී.
  • “ඊලඟ වසර පහ තුල, ලෝකයේ ආන්ඩුවලින් හතරෙන් තුනක් ඩොලර් ට්‍රිලියන 7.8 ක රාජ්‍ය වියදම් කප්පාදුවක් සැලසුම් කරයි.”
  • “මිලියන 820කට අධික ජනතාවක් දැන් කුසගින්නේ සිටිති, ඔවුන්ගෙන් වැඩි දෙනෙක් අන්තිමට හා අවම වශයෙන් ආහාර ගත යුතු කාන්තාවන්ය. මීට අමතරව දැන්, වෙන කිසිදා කටත් වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් වන ,  මිලියන 339 ක්  මිනිසුන් සදහා  හදිසි ආහාර සලාක, පිරිසිදු ජලය සහ නවාතැන් ඇතුලු මානුෂීය ආධාර අවශ්‍ය කර තිබේ.”

එක්සත් ජනපදයේ සහ ලොව පුරා, ජීවිතයේ සෑම අංගයක්ම මෙම සමාජ ස්ථරය පොහොසත් කිරීමට යටත් වන අතර, එහි පරපෝෂිතභාවය සහ පරිහානිය, ‘අනුප්රාප්තිය’ නම්  රූපවාහිනී කතාමාලාවේ උද්දීපනය කෙරුනි.

එක්සත් ජනපදයේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරනය කම්කරු පන්තියේ සහ මධ්‍යම පාන්තික විද්‍යාල සිසුන්ට සුලු නය සහනයක් ලබා දීම ව්‍යවස්ථා විරෝධී බව ප්‍රකාශ කරයි. ඒ අතරම, බයිඩන් පරිපාලනය සහ කොංග්‍රසය බැංකුවලට ඇප දීමට, කොටස් වෙලඳපොලවලට මුක්කු ගැසීමට සහ ලෝකයේ සම්පත් මත පාලනය,  තම රටේ කම්කරුවන්ට එරෙහිව යුද්ධය දියත් කරන එම සංගත හා මූල්‍ය කතිපයාධිකාරය වෙත පතුරුවා හැරීම සදහා,  රුසියාවට හා චීනයට එරෙහිව යුද්ධය දියත් කිරීමට නිමක් නැති සම්පත් සොයා ගනියි. 

පාලක ප්‍රභූව හා වැඩකරන මහා ජනතාව අතර ඇති සමනය කල නොහැකි ගැටුම ලොව පුරා පන්ති අරගලයේ පුපුරන සුලු පුනර්ජීවනයකට ඉන්ධන සපයයි. ප්‍රන්සයේ විශ්‍රාම වැටුප් කප්පාදුව හා පොලිස් ප්‍රචන්ඩත්වයට එරෙහි මහජන විරෝධතා, එක්සත් රාජධානියේ, ජර්මනියේ, ඉතාලියේ හා ස්පාඤ්ඤයේ දුම්රිය, තැපැල්, ගුවන් හා අනෙකුත් කම්කරුවන්ගේ වැඩ වර්ජන හා අරගල, ලතින් ඇමරිකානු ගුරු වැඩ වර්ජන රැල්ල සහ ලංකාවේ පෞද්ගලීකරනයට සහ  කප්පාදුවට එරෙහි මහජන විරෝධතා මෙයට ඇතුලත් ය. 

උතුරු ඇමරිකාවේ, ඔන්ටාරියෝ  හැමිල්ටන් හි ජාතික වානේ කාර් කම්කරුවන් 1,500 ක් සහ  කැනේඩියානු නැව් තටාක කම්කරුවන් 7,400 ක් වැඩ වර්ජනය කර ඇත. එක්සත් ජනපදයේ, ලොස් ඇන්ජලීස් ප්‍රදේශයේ හෝටල් කම්කරුවන් 15,000ක් වැඩවර්ජන කරති, නලුවන් 160,000කට වැඩි සංඛ්‍යාවක් දැනට පවතින ලේඛකයින්ගේ වැඩ වර්ජනයට සම්බන්ධ වීමට උත්සාහ කරති, පෙන්සිල්වේනියාවේ ඊරි හි, Wabtec දුම්රිය එන්ජින් කම්කරුවන් 1,600ක්, බටහිර වෙරලේ නැව් තටාක කම්කරුවන් (West Coast dockers) සහ   නිව්යෝර්ක් නගර ප්‍රවාහන කම්කරුවන්  වෘත්තීය සමිති පිටුබලය ලත් පාවා දැමීමේ ගිවිසුම් වලට විරෝධය පානා  අතර UPS සහ මෝටර් රථ කර්මාන්තයේ කම්කරුවන් මිලියන අඩකට වැඩි පිරිසක් මෙම ගිම්හානයේදී වැඩ වර්ජන ක්‍රියාමාර්ගයක් සදහා  බලපෑම් කරති.

කම්කරු පන්තියේ වැඩෙන සටන්කාමීත්වයේ සහ දේශපාලන රැඩිකල්කරනයේ විප්ලවවාදී ඇඟවුම් පිලිබඳව පාලක පන්තිය තුල වැඩෙන භීතියක් පවතී. ලන්ඩනයේ ස්පියර්ගේ ධනය කලමනාකරන (Spear’s wealth management) සඟරාව විසින් සංවිධානය කරන ලද ආයෝජන සම්මන්ත්‍රනයක් ගැන, ද ගාඩියන් මෑතකදී වාර්තා කල අතර, එහිදී “ගෝලීය ප්‍රභූ පැලැන්තියේ සාමාජිකයින්ට සහ ඔවුන්ගේ මූල්‍ය කන්ඩායම්වලට ප්‍රගතිශීලී උපදේශකයින් පවසා ඇත්තේ මිරිකන ලද කුටුම්භයන්ට බලපාන  බලශක්ති සහ ආහාර මිල ඉහල යාමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ධනවතුන් හා දුප්පතුන් අතර විහිදා ගත් අසමානතා පරතරය පුලුල් වීමට ඉඩ හැරියොත් ‘සැබෑ කැරැල්ලක  යථා අවදානමක්’ සහ ‘සිවිල් කඩාකප්පල් වීමේ’ අවදානමක් පවතින බවයි .

කෙසේ වෙතත්, සමාජයේ ධනය රැඩිකල් ලෙස යලි බෙදා හැරීමක්, වැඩි බදු ගෙවීමට පාලක පන්තියට කරන ආයාචනා මගින් හෝ බර්නි සැන්ඩර්ස්, ජෙරමි කෝබින්, ජීන් ලූක් මෙලන්චොන් සහ ධනවාදයේ අනෙකුත් ව්‍යාජ වාම ආරක්ෂකයින්ගේ වෙනත් ප්‍රතිසංස්කරනවාදී යෝජනා කිසිවක් හරහා, හෝ   සාක්ෂාත් කරගත නොහැක.

පාලක පන්තිය සහ එහි  පද්ධතිය ඓතිහාසිකව යල්පැන ගොස් ඇත. සමාජයේ හුදු පැවැත්ම සඳහා, මූල්‍ය කතිපයාධිකාරය අස්වාමික කල යුතු අතර මානව අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා එහි අති විශාල ධනය යලි බෙදා හැරිය යුතුය. ඔවුන්ට පුද්ගලිකව හිමි නිෂ්පාදන බලවේග ජාත්‍යන්තර කම්කරු පන්තිය අතට පත් කල යුතුය.

කම්කරු ක්‍රියාකාරී කමිටුවල ජාත්‍යන්තර සන්ධානයේ  (IWA-RFC) මඟ පෙන්වීම යටතේ පුලුල් වන කම්කරු ක්‍රියාකාරී කමිටු ජාලය හරහා එහි වඩාත්ම සවිඥානික ස්වරූපය ගනිමින් සිටින කම්කරු පන්තියේ වැඩෙන ව්‍යාපාරය, කම්කරුවන්ගේ බලය සහ සමාජවාදය සඳහා දැනුවත් දේශපාලන අරගලය සමඟ ඒකාබද්ධ කල යුතුය. 

ලොව ධනවත්ම පුද්ගලයෝ 2023 පලමු භාගයේදී තම ධනයට ඩොලර් බිලියන 852 ක් ගොඩ ගසා ගත්හ Read More »

Nathasha

නතාෂාගේ ප්‍රහසන කලාවට කෝපාවිශ්ට වූ ව්‍යාජ වාම පෙරමුනට එරෙහිව කලාවේ නිදහස සදහා අරගලය  පෙරට

නන්දන නන්නෙත්ති විසිනි

නතාෂා එදිරිසූරිය හිටිවන ප්‍රහසන කලා නිර්මානයකින් බුද්ධාගමට අපහාස කලේ යැයි මැයි 28 දින අත් අඩංගුවට ගෙන, ආගමික සමගියට බාධා පැමිනවීම හා වෛරය පැතිරවීම සිදු කලේ යයි ICCPR පනත යටතේ චෝදනා ඉදිරිපත් කර, අද දින (6) දක්වා බන්ධනාගාරගත කර තබා ගන්නා ලදී.  ජුලි 5 බදාදා  ඇගේ ඇප ඉල්ලීම සලකා බැලූ කොලඹ මහාධිකරන විනිසුරු ආදිත්‍ය පටබැදි ඇයට ඇප ලබා දීමට තීන්දු කරමින් කියා සිටියේ නතාෂාගේ ප්‍රකාශය “කිසිසේත්ම බෞද්ධයන් ඉලක්ක කරගෙන ඔවුනට එරෙහිව ප්‍රචන්ඩත්වය හෝ සතුරුකම් කිරීමේ අරමුනින් එහි ප්‍රෙක්ෂකයන් උසිගැන්විමේ ක්‍රියාවලියක යෙදුනු බවට පෙනී නෙයන”  බවත් ඒ අනුව එය “වෛරී ප්‍රකාශයක්” ලෙස පෙනී නොයන බවත්ය.  

වාර්තා වන පරිදි, විද්‍යාව තරයේ විශ්වාස කරන පුද්ගලයෙකුට ආගම්වල තිබෙන ඇතැම් කාරනා ප්‍රායෝගිකදැයි ප්‍රශ්න කිරීමට හැකියාව ඇතැයි සඳහන් කල මහාධිකරන විනිසුරුවරයා එයින් වෛරය ප්‍රකාශ වන්නේ කෙසේදැයි පැමිනිල්ලෙන් ප්‍රශ්න කලේ ය.   

මෙම තීන්දුව නතාෂාට එරෙහිව බොරු පැමිනිලි කල ආන්ඩුවේ බෞද්ධ කටයුතු කොමසාරිස් ඇතුලු ආගම්වාදී නඩය මෙන් ම ඊට සහයෝගය දුන් සියලු අවස්ථාවාදීන්ගේ ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී හා කලා විරෝධී මුග්ධ නිරුවත ප්‍රදර්ශනය කලේය. 

Nathasha
නතාෂා ඇප ලබා නිදහස්ව (fb)

නතාෂා අත්අඩංගුවට ගැනීමට ආගම සම්බන්ධ කල ද එය ආගම පිලිබද කරුනක් නො වන බවත්, අවශ්‍ය නම් ආගම ප්‍රශ්න කිරීමට අයිතිය ඇති බවත් තහවුරු කරමින්, ඇගේ නිදහස වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම කලාවේ හා ප්‍රකාශනයේ නිදහස ගැන සංවේදී සියලු මිනිසුන්ගේ වගකීම බව මුල සිටම අවධාරනය කලේ හා, ඒ වෙනුවෙන් තනිවම, ප්‍රතිගාමී බලවේගයන්ට අභිමුඛව, උද්⁣ඝෝෂනය ආරම්භ කලේ කොලඹ ක්‍රියාකාරී කමිටුව (කොක්‍රික) යි. ඊට ප්‍රගතිශීලී කලාකරුවන්, කම්කරුවන් හා තරුනයන් අතර බලගතු සහායක් ගොනු විය. 

පැමිනිල්ල පරාජය වූයේ හුදෙක් මහාධිකරන තීන්දුවෙන් පමනක් නො වේ. සියලු ධනේශ්වර හා ව්‍යාජ වාම පක්ෂ හා කල්ලි, අපේක්ෂා භංග, දිරිය බල සිදුනු බුද්ධිමතුන්, තමන්ගේ වේල පිරිමැසීමට එහා දෙයක් නොසිතන ඇතැම්  කලාකරුවන් හා ඊනියා රැඩිකලුන්, පාලක පන්තිය නතාෂාට එරෙහිව අවුලන ලද ප්‍රකෝපකාරීත්වය සමග පෙල ගැසුනි. එහෙත් පාලක පන්තියේ දරුනු වික්ෂෝපයකට හේතු වෙමින්, කම්කරු පන්තිය ප්‍රමුඛ පීඩිත මහජනතාව එම ගිනි මැලයට දර දැමීම උදෙසා මෙහෙයවා ගැනීමට හැකි නොවී ය යනු නින්දාසහගත පරාජයකි. 

තතු එසේ තිබිය දී, ධනපති සංස්ථාපිතයේම පක්ෂයක් වන ජනතා විමුක්ති පෙරමුන(ජවිපෙ) හා ඉන් බිදී ව්‍යාජ-වාම පක්ෂයක් ලෙස සංවිධානය වූ පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂය (පෙසප) නතාෂාට හා ඇගේ කලාවට විරුද්ධව තම පන්ති පැවැත්ම සඳහා අත්‍යවශ්‍ය වන මතයක් ගොඩ නැගීමට අන්ත ප්‍රතිගාමී උත්සාහයක නිරත වීය. රටේ සිවිල් සාමය කඩ වී, තමන් ගත කරන සාපේක්ෂ සුව පහසු ජීවිත අවුල් වනවාට බියෙන් පසුවන සුලු ධනේශ්වර පන්ති ස්ථරයක කම්කරු විරෝධී අවශ්‍යතාවන් මේ පක්ෂ විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. 

Jayagoda
පුබුදු ජයගොඩ

පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂයේ අධ්‍යාපන ලේකම් පුබුදු ජයගොඩ නතාෂා අත් අඩංගුවට ගැනීමට පසු දින  මෙසේ නිවේදනය කලේ ය: පීඩාවට පත් මිනිසුන් “විශ්වාස කරන සමහර ආත්මීය කරුනු, සමහර සංස්කෘතික දේවල්, ආගමික සංවේදී දේවලට” ප්‍රහාරයක් එල්ල වී ඇත. එය පාලක පන්තියේ අවශ්‍යතාවක් බව සදහන් කල ඔහු “ෆාස්ටර් ජෙරමුයි, නතාෂයි … ආගම් අතර මේ බෙදීම හදන්න යනවා” යි චෝදනා කරමින් “මේකට ඉඩ දෙන්න එපා” යි ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියේ ය.  

ධනපති පක්ෂයක් ලෙස තමන්මගේ සුදුසුකම ධනපතියන් හා අධිරාජ්‍යවාදීන් හමුවේ සනාථ කිරීමට දැඩි වෙහෙස දරන ජවිපෙ ද මෙම යොජනාව ම  තවත් ආකාරයකින් ඊට දින දෙකකට පසු ඉදිරිපත් කලේ ය. “මෑතකදී කිසියම් කාන්තාවක් සිදුහත් කුමරු සම්බන්ධයෙන් කරපු කතාවක් පදනම් කරගෙන ලොකු සිද්ධියක් වෙලා තියෙනවා. …ඒක අහම්බෙන් සිද්ධ වුනත්, සැලසුම් කරල සිද්ධ වුනත් අර දුෂ්ට ආගම්වාදී, ජාතිකවාදී අරමුනුවලට එකතු වෙනවා,” යැයි එහි ප්‍රධාන ලේකම් ටිල්වින් සිල්වා ප්‍රකාශ කලේ ය. සිල්වාගේ ඉල්ලීම මෙසේ ය: “ජනතාවගේ හිතේ තියෙන ඉතා සියුම් තැන් අවුස්සලා ජනතාවගෙ ඇත්ත ප්‍රශ්න අමතක කරන්න දරන උත්සාහය හරියට අදුනගන්න.”

කලාවේ හා ප්‍රකාශන⁣යේ නිදහසට විරුද්ධ වන ආන්ඩුව ඇතුලු ධනේශ්වර පෙරමුනත්, නතාෂාගේ කලාත්මක නිර්මානයත් යන අංශ දෙකම එකට අනා මේ දෙපැත්තටම විරුද්ධ වන ලෙස ජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටීමේ දී ජවිපෙ මෙන්ම පෙසප හි අභිප්‍රාය කුමක් ද?

පසුගිය “අරගල” සමයේ “ජාතික සමගියට කිසියම් ප්‍රවේශයක් ඇති වීම ගැන බිය” වූ  “ජනතාවගෙන් ප්‍රතික්ෂේප වෙලා ඉන්න රාජපක්ෂල රනිල්ලා… ආපහු එලියට එන්න මේවා පාවිච්චි කරන” බව පවසන  සිල්වා වාර්ගික යුද්ධයේ දී දෙමල ජනයාගේ ලෙයින් පොඟාගත් අත් සගවාගෙන දැන් වාර්ගික ආගමික භේද ප්‍රතික්ෂේප කරන බව අඟවන්නේ එය හුදෙක් රාජපක්ෂලාට වාසි වන බව ගැන කනස්සල්ලෙනි. එයින් පැහැදිලි වන පරිදි, ජවිපෙ බිය වී සිටින්නේ එවැනි තත්වයක් තුල තම පාර්ලිමේන්තු සිහිනය බිද වැටෙනු ඇත යන්න ගැන මිස මහජන විරෝධී, වර්ගවාදී ආන්ඩුවක් බලයට ඒම වැනි දෙයක් ගැන නො වේ. සියල්ලටමත් වඩා ජවිපෙ, පාර්ලිමේන්තුවේ 225ම එපා යි කී මහජන විරෝධය, රාජපක්ෂ විරෝධයකට සිඳවා ධනපති ක්‍රමය බේරාගෙන, එතනින් නතර නොවී, ඒ තුල සමාජ අර්බුදය සැඟවීමට මෙය ද අවස්ථාවක් කර ගනී. ජවිපෙන් කැඩී සමාජවාදය පිලිබඳ ඉඳහිට තොල් මතුරන පෙසප ද මෙය යහමින් උපයෝගී කර ගනී. 

Tilwin
ටිල්වින් සිල්වා

නතාෂා සිය කලාව තුල කාන්තාව සිමා බන්ධනයන්ගෙන් වට කර, පුද්ගලික දේපලක් ලෙස සලකා පීඩාවට ලක් කිරීම, හා වැඩවසම්වාදී ආගමික සංකල්ප යොදාගෙන තවදුරටත් කාන්තාව ගර්හා කිරීම අභියෝයට ලක් කලා ය. ඇය ධනවාදය තුල කිසි දිනක විසඳිය නොහැකි නිදහස පිලිබද ප්‍රශ්න ඒ තුල ඉස්මතු කලා ය. ප්‍රස්තුත සිල්වාගේ කතාවේදී ඔහු නතාෂාගේ නම පවා පාවිච්චි කිරීමට තරම් නුසුදුසු යයි තීරනය කිරීම මගින්, නතාෂාගේ නිර්මානය තුලින් එලි දකින නිදහස්කාමය සම්බන්ධව  ආන්ඩුව හා බෞද්ධ අන්තවාදී නඩවල පවතින  භීතිය සමඟ තමන් අනන්‍ය වීම ප්‍රකාශයට පත් කලේ ය. 

නතාෂා, සුද්ධෝදන, සිද්ධාර්ථ හා දෙව්දත් යන බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ එන වාසගම් හා සිද්ධීන් සිය නිර්මානයේ සංකල්ප රූප ගොඩ නැගීමට යොදා ගත්තා ය. කෘතියේ මුඛ්‍යාර්ථය වූයේ ධනේශ්වර සමාජයේ කාන්තාව හා දරුවන් මුහුන දී සිටින ඛේදජනක තත්වය ප්‍රතිනිර්මානය කිරීම වු අතර අතීත කලා නිර්මානයෙන් පරිහරනයට ගත් මෙම උපුටා ගැනීම් ඊට මැනවින් උචිත විය.      

නතාෂාගේ කලාව සහ එහි ඇගවුම් ගැන, විශේෂයෙන් අදාල ප්‍රහසනයේ ආකෘතිය හා අන්තර්ගතය සම්බන්ධයෙන් එක වචනයක්වත් සිල්වා හෝ ජයගොඩ තම නිවේදන තුල ප්‍රකාශ නො කිරිම අහම්බයක් නො වේ. බොරුව සමාජගත කිරීම සදහා ඔවුන්ට ඒ ගැන සාකච්ඡා කිරීමෙන් වැලකීම අවශ්‍යය විය. නමුත්, ජයගොඩගේ කතාව තුල ම කලාකාරිනියට එල්ල වී ඇති ප්‍රහාරය ගැන එක වැකියක් විය. ඒ “අත්අඩංගුවට ගැනීම ගැන අපට කියන්න තියෙන්නෙ, මීට කලින් ආගමට අපහාස කල අය අත්අඩංගුවට ගත්ත ද?” යි යන්නයි. අවස්තාවාදී ලිස්සායෑමේ නියම ස්වභාවය පෙන්වන මෙම ප්‍රශ්නය, ආගමික උන්මත්තකයන් “අතීතයේ ඉඳන් එන මේ නාඩගමේ කොටස්කරුවො සියලු දෙනාම” අත් අඩංගුවට ගත යුතු යයි දියත් කර ඇති උද්ඝෝෂනයට සමපාත වේ. එමතුද නොව, එය රාජ්‍ය මර්දන හස්තය ශක්තිමත් කිරීම සඳහා කරන පැහැදිලි ඇරයුමකි.

ජවිපෙ හා පෙසප නිදහස් කලාවට දක්වන හතුරුකම එහි පන්ති ස්වරූපයයන්ම නිපන්නකි. නතාෂාගේ නිර්මානයට විරුද්ධත්වය පැන නගින්නේ එතැනිනි. කලාවට සම්බන්ධ ජවිපෙ සුලු ධනේශ්වර දේශපාලන වාර්තාව තුල 1988-89 කාලයේ අතිෂය නිර්මානශීලී හා ජනප්‍රිය ප්‍රවීන කලාකරුවන් ගනනාවක් ධනපති ඒකීය රාජ්‍ය රැකීමේ දේශප්‍රේමය උදෙසා ලෝබ නැතිව මරා දැමීම ඇතුලත් ය. ටිල්වින් සිල්වාට අනුව රැඩිකල් කම ලෝකයට මවා පෑම සඳහා නතාෂා ආගමික හිත් රිදවා ඇත. ඔහුගේ කලා විචාරය ඉස්මතු වන්නේ තම අවශ්‍යතාවට ගැලපෙන පරිදි නතාෂා “රැඩිකල්කම පෙන්වීම වැනි” කලාකරුවාගේ සිතිවිලි ලෙස තමන් විසින් ම සකසා ගත් අදහස්වලිනි. කලා කෘතිය හා එහි අදහස් කරන දෑ මොනවා වුවත් මේ ඊනියා කලා විචාරකයාට අදාල නැත.

දැන් ජයගොඩගේ යෝජනාව “සමාජයට සම්බන්ධ නැති ව්‍යුක්ත කලාව කියා එකක්” නැති නිසා කලාව හැම විටම සමාජය ගැන සංවේදී වී දේශපාලනය සමග සම්බන්ධ විය යුතු බව ය. “ඒ නිසා කලාකරුවා දේශපාලනික වෙන්න ඔනෙ” යි ඔහු අවධාරනය කලේ ය. මෙහි දී ජයගොඩ “තමන්ට හිතෙන හිතෙන විදියට වල් බූරු නිදහස කලාවට තියෙන්න ඕන කියල කලාව කිරීම හා සමාජය ගැන හිතා කලාව කිරිම” යනුවෙන් පැති දෙකක් යෝජනා කරයි. උක්ත ප්‍රකාශයේ දී  ඔහු පැහැදිලි ම තර්ක කරන්නේ ආගමික හැගීම් වැනි සංවේදී කාරනාවලින් කලාව පාලනය විය යුතු බව ය.

උදාහරනයක් හැටියට බෞද්ධයන්ගේ හිත් රිදවිමක් වෙලා තියෙනවා, මේ ප්‍රකාශය (නතාෂාගේ නිර්මාන) මගින්. මේ ප්‍රකාශය පාවිච්චි කරල අදහස් දැක්වීමේ අයිතියට, ප්‍රකාශනයේ නිදහසට, භාෂනයේ නිදහසට පහර දෙන්න හදනවා එක පැත්තකින්. ….තක්කඩි බලවේග මේ අස්සෙ සලු වෙන්න හදනවා,” මෙසේ ජයගොඩට අනුව ආන්ඩුව ප්‍රකාශනයේ හා භාෂනයේ නිදහසට පහර දීමට පෙරට පැමින ඇත්තේ  නතාෂාගේ නිර්මාන නිසා ය. ඒ නිසා එවන් නිර්මාන නො කල යුතු ය. 

ජයගොඩගේ හෝ සිල්වාගේ කලාව පිලිබඳ මෙම ආස්ථානයට මාක්ස්වාදී හෝ සමාජවාදී ආස්ථානය සමග මොනම හෝ සම්බන්ධයක්  නැත. ධනපති සමාජයේ පවතින අධිකාරී සංස්කෘතියට, පැවැත්මට කලාව යටකිරීමට යෝජනා කරන මෙම ප්‍රතිගාමී පිලිවෙතට එරෙහිව කලාව පිලිබඳ සමාජවාදී ආස්ථානය වොරොන්ස්කි පැහැදිලි කරන්නේ මෙසේය:

 “කලාව යනු ජීවිතය සංජානනය කිරීම යි…කවියා හෝ ලේඛකයා අවට යථාර්ථයෙන් සෑහීමකට පත් නොවන විට, ඔහු නිරායාසයෙන්ම එය තිබෙන ආකාරයට නොව, විය යුතු ආකාරයට නිරූපණය කිරීමට උත්සාහ කරයි;  ඔහු අනාගතයේ වැස්ම අර්ධ වශයෙන් ඉවත් කර මිනිසාට ඔහුගේ පරමාදර්ශය පෙන්වීමට උත්සාහ කරයි.  ඔහු පරමාදර්ශී “හෙට දවස” නම් ප්‍රිස්මය හරහා අද යථාර්ථය බැලීමට පටන් ගනී. ඉහලම තලයන් දක්වා අඳිනු ලැබූ මිනිසාගේ සිහින, ආශාවන් හා පැතුම් හොඳම කලාකරුවන්ගේ නිර්මාන කාර්යයන්හි පදනම වූ අතර එය දිගටම එසේ වන්නේය.” [ඒ.කේ.වොරොන්ස්කි, ‘කලාව ජීවිතය සංජානනය කිරීම ලෙස, හා සමකාලීන ලෝකය’, 1923]

කලා කෘතියක  සීමාව තීරනය කරනුයේ කලාවමය. කලාවේ දේශපාලනය යනු සීමා පනවා ගැනීම නො ව සීමා බිදීම ය. නො එසේ ව, එය නැවුම් දෑනීම් හා හැඟීම ජනිත කරන්නේ කෙසේ ද?  සමාජ ඥෙය මඩල පුබුදුවන්නේ කෙසේ ද? ලෝකය වෙනස් කිරීමේ මිනිසාගේ නොතිත් යත්නයට දායක වන්නේ කෙසේ ද? කලාවේ මෙම නිදහස ප්‍රතික්ශේප කරන්නෝ එහි හතුරෝය. 

පෙසප නායකයා පෙරට දමන්නේ අතිෂය ආත්මාර්තකාමී සුලු ධනේශ්වර අවශ්‍යතාවකි. ඔහුගේ මේ වචන සලකා බලන්න: “අරගලයේ දී දේශපාලනය ගැන හිතන අයයි, එලෙස නොවන සාමාන්‍ය ජනතාවයි  අතර කිසියම් ආකාරයේ අවබෝධයක් හැදිල තියෙනවා. ජාතිකවාදයට, ආගම්වාදයට විරුද්ධ නමුත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අයිතිවාසිකම් ගැන සංවේදී වූ ලිබරල් අදහස් දැරූ පිරිස් සහ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන ඒ තරම් සංවේදී නැති නමුත් තමන්ගේ ජාතික ආගමික අනන්‍යතා ගැන සංවේදී ව හිටපු ජාතකවාදී කොටස් අතර යම් අවබෝධයක් හැදිල තියනවා.” මෙම මලකුනු සමාජ කන්ඩායම් අතර වඳ බහු විවාහයට යතාර්තවාදී කලා නිර්මාන බාධාවක් වීම ය ජයගොඩගේ සංවේදීතාව ය. ඔහුට අනුව මේ ලිබරල්ලු, ජාතික ආගමික අනන්‍යතා කල්ලි, ආගම්වදයට විරුද්ධ කන්ඩායම්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට සංවේදී නැති කල්ලි යනාදී සියලු දේ එකට ඇනූ ඔහු හා පෙසප ද අයත් සංධානය පවත්වා ගැනීම හෙවත්, වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්, දක්ෂිනාංශික ව්‍යාජ-වාම පෙරමුන පන පිහුටුවා පවත්වා ගැනීම කලාකරුවාගේ කර්තව්‍ය විය යුතු ය!

මීට ප්‍රතිපක්ෂව කොක්‍රික උද්ඝෝෂනය පදනම් වූයේ කලාවට සීමා පැනවීමට එරෙහිව එහි නිදහස රැකීම වැඩකරන පන්තියේ නිදහස සමඟ බැඳී පවතීය යන සත්‍යය  මත ය. අර්බුදය ගැඹුරුවත්ම ධනපති පාලක පන්තිය කලාවට හා ප්‍රකාශනයේ නිදහසට එරෙහිව, අද පෙසප ආරක්ෂා කරන සංධානයටම අයත්  අන්ත ප්‍රතිගාමී බලවේග මත පදනම් වූ ෆැසිස්ට් බලවේග සූදානම් කරනු ඇත. කලාවට එරෙහි ⁣ඉහත කී ව්‍යාජ වාම ප්‍රතිපත්ති වලට නෑකම් කියූ ස්ටැලින්වාදී ප්‍රහාරය සම්බන්ධව අන්ඩ්‍රේ බ්‍රෙටන් හා ඩියෝගෝ රිවේරා 1938 දී කරන ලද කැඳවුම මේ නිසා අදට ද අදාල ය:

“කලාවේ සෑම ප්‍රගතිශීලී ප්‍රවනතාවක්ම ෆැසිස්ට්වාදය විසින් ‘පරිහානිගත’ ලෙස හදුන්වා විනාශ කරයි.  සෑම නිදහස් නිර්මානයක්ම ස්ටැලින්වාදීන් විසින් ‘ෆැසිස්ට්’ ලෙස හඳුන්වයි.  ස්වාධීන විප්ලවවාදී කලාව දැන් ප‍්‍රතිගාමී ප්‍රහාරයට එරෙහි අරගලය සඳහා සිය බලවේග එකතු කල යුතුය.  එය තම පැවැත්මේ අයිතිය උස් හඬින් ප්‍රකාශ කල යුතුය.” [ස්වාධීන විප්ලවවාදී කලාවක් සඳහා ප්‍රකාශනය]

අව්‍යාජ, නිදහස් කලාව ඊට නියමිත තැනට ඔසවා තබනු ඇත්තේ කම්කරු පන්තිය ධනේශ්වරයට එරෙහි දේශපාලන බලය තහවුරු කරගැනීම සදහා ගෙන යන අරගලයේ ජයග්‍රහනයෙන් ම පමනක් බව සෑම අතින් ම සත්‍යාපනය වී ඇත. ඒ සදහා ප්‍රථම කොන්දේසිය වන්නේ මෙම ප්‍රතිගාමී ව්‍යාජ-වාම පෙරමුන හෙලිදරව් කර කුඩු කර දැමීම ය.

නතාෂාගේ ප්‍රහසන කලාවට කෝපාවිශ්ට වූ ව්‍යාජ වාම පෙරමුනට එරෙහිව කලාවේ නිදහස සදහා අරගලය  පෙරට Read More »

Scroll to Top