සිවිල් ජීවිත හානි “යුද්ධයක් කිරීමේ මිල” ලෙස බයිඩන් හදුන්වන අතර ගාසා තීරයේ මානුෂීය අර්බුදය දරුනු වේ
ජෝර්ඩන් ෂිල්ටන් විසිනි
මෙහි පලවන්නේ ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවියේ 2023 ඔක්තෝබර් 25 දින පල වූ ‘Humanitarian crisis worsens in Gaza, as Biden describes civilian casualties as “the price of waging a war”’ යන ඇලෙක්ස් ලැන්ටියර් විසින් ලියන ලද ඉදිරිදර්ශන ලිපියේ සිංහල පරිවර්තනය යි. පරිවර්තනය මිගාර මල්වත්ත විසිනි.
ගාසා තීරයට ඊශ්‍රායලයේ ම්ලේච්ඡ බෝම්බ හෙලීම නොනවතින ලෙස අඛණ්ඩව සිදුවෙමින් පවතින අතර, එහි මිලියන 2.3 ක පදිංචිකරුවන් මුහුණ දෙන මානුෂීය අර්බුදය බිහිසුණු මානයන් කරා ළඟා වී තිබේ. 7,000ට ආසන්න වන නිල මරණ සංඛ්‍යාවට අමතරව, ඊශ්‍රායලයේ ජන සංහාරක ප්‍රහාරයෙන් මිලියන 1.4 කට අධික ජනතාවක් අවතැන් වී ඇති අතර, ආහාර, පිරිසිදු ජලය සහ ඉන්ධන සැපයුම් අවසන් වීමේ අද්දර පවතී.
බදාදා, ගෝලීය පුණ්‍යායතනයක් වන ඔක්ස්ෆෑම් ඊශ්‍රායල රජය විවේචනය කළේ “සාගින්න යුද අවියක් ලෙස” භාවිතා කිරීම ගැන ය. ඔක්තෝබර් 9 වැනිදා සිට සාමාන්‍ය ආහාර බෙදාහැරීම්වලින් සියයට 2 ක් පමණක් ගාසා තීරයට ළඟා වී ඇති බව සඳහන් කරමින් පුණ්‍යායතනය පෙන්වා දුන්නේ ඉන්ධන හිඟකම සහ ඊශ්‍රායල බෝම්බ ප්‍රහාරයෙන් මාර්ගවලට හානි වීම හේතුවෙන් දේශීය සැපයුම් බෙදා හැරීමට නොහැකි වූ බවයි. විදුලිය නොමැතිකම හේතුවෙන් ශීතකරණ ක්‍රියාත්මක නොවන බැවින් ආහාර ගබඩා කිරීම ද කළ නොහැකි බව පැහැදිලි වී ඇත. නොනවතින ඊශ්‍රායල ගුවන් ප්‍රහාර සමඟ බලශක්ති හිඟකම හේතුවෙන් බොහෝ බේකරි සහ සුපිරි වෙළඳසැල් වසා දැමීමට බල කර ඇති අතර, ආහාර ලබා ගැනීම පවා දුෂ්කර වී ඇත.
ගාසා තීරයේ එක් පුද්ගලයෙකුට ලබා ගත හැක්කේ පිරිසිදු ජලය ලීටර් තුනක් පමණි. එය මානුෂීය අර්බුදයකට මුහුණ දෙන ජනගහනයක් සඳහා අවශ්‍ය අවම ප්‍රමාණය වන ලීටර් 15 න් පහෙන් එකක් පමණි. රෆා දේශසීමා පිවිසුම හරහා ගමන් කරන ආධාර ප්‍රවාහයට පරිප්පු, පිටි සහ අනෙකුත් වියළි ආහාර ඇතුළත් වන අතර , ඒවා පිළියෙළ කිරීමට ජලය නොමැති ජනගහනයකට ඒවායින් පලක් නොමැත.
ඔක්ස්ෆැම් හි මැදපෙරදිග කලාපීය අධ්‍යක්ෂ සැලී අබි කලීල් පැවසුවේ, “තත්වයෙහි භයානක දෙයක් අඩු නැත – මනුෂ්‍යත්වය කොහිද? මිලියන සංඛ්‍යාත සිවිල් වැසියන් පිරිසකට ලෝකයට පෙනෙන පරිදි සාමූහිකව දඬුවම් කරනු ලැබන අතර, කුසගින්න යුද අවියක් ලෙස භාවිතා කිරීම සාධාරණීකරණය කළ නොහැක. ලෝක නායකයින්ට දිගටම වාඩි වී බලා සිටිය නොහැක; ඔවුන්ට දැන් ක්‍රියා කිරීමට සහ ක්‍රියා කිරීමට බැඳීමක් තිබේ.”
ප්‍රථමයෙන් සහ ප්‍රධාන වශයෙන් එක්සත් ජනපද ජනාධිපති ජෝසප් බයිඩන් ඇතුළු “ලෝක නායකයින්” ඊශ්‍රායල පාලන තන්ත්‍රයේ ජන සංහාරය මුලුමනින්ම අනුමත කරන බව ඉතා පැහැදිලිව පෙන්වා දී ඇත. බදාදා, ඕස්ට්‍රේලියානු අගමැති ඇන්තනි ඇල්බනීස් සමඟ කතා කරමින් බයිඩන් ප්‍රකාශ කලේ, “මිනිසුන් කී දෙනෙක් මරා ඇද්ද යන්න ගැන,
පළස්තීනුවන් සත්‍යය පවසන බවට මට අදහසක් නැත. අහිංසකයන් මරා දමා ඇති බව මට විශ්වාසය.
“එය යුද්ධයක් කිරීමේ මිලයි.”
බයිඩන් ගේ ප්‍රකාශයන්ට ප්‍රතිචාර දක්වමින් හියුමන් රයිට්ස් වොච් සඳහන් කළේ පලස්තීන සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශය විසින් වාර්තා කරන ලද මරණ 6,500 කට වඩා වැඩි හෝ අඩු ප්‍රමාණය නිවැරදි යැයි තමන් විශ්වාස කරන බවයි. ගාසා තීරයේ වසර 30 ක සේවා කාලය තුළ සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ මරණ වාර්තා විශ්වාසදායක බව එය සඳහන් කළේය.
( ට්විටර් පණිවිඩය)
බයිඩන් සහ ඔහුගේ යුරෝපීය අධිරාජ්‍යවාදී සහචරයින් විසින් ගාසා තීරය තුළ ඊශ්‍රායල මිලිටරියට රිසි පරිදි කටයුතු කිරීමට ඉඩ ලබා දී , පුලුල් කලාපීය යුද්ධයකට සූදානම් වෙමින් සිටී. වොෂින්ටනය දැනටමත් කලාපයට ගුවන් යානා වාහක යුධ කණ්ඩායම් දෙකක් යවා ඇති අතර ඉරාකය, සිරියාව, සෞදි අරාබිය සහ කුවේටයේ ස්ථානගත කර ඇති හමුදා ආරක්ෂා කිරීම සඳහා මිසයිල ආරක්ෂණ පද්ධති 11 ක් යෙදවීමට කටයුතු කරමින් සිටින බව වාර්තා වේ. ඔවුන්ගේ සැබෑ ඉලක්කය ඉරානයයි. ඊට එරෙහිව එක්සත් ජනපදය ප්‍රකෝපකාරී ලෙස මුළුමනින්ම ජල යුද්ධයක් උත්සාහ කරයි.
ගාසා තීරයේ ඊශ්‍රායල සංහාරය සඳහා ඇමරිකානු අධිරාජ්‍යවාදයේ පිටුබලය අවධාරනය කරමින්, ට්‍රම්ප්ගේ මිත්‍ර, මයික් ජොන්සන් නව කථානායකවරයෙකු ලෙස තෝරා ගැනීමෙන් පසු නියෝජිත මන්ත්‍රී මණ්ඩලයේ පළමු ක්‍රියාව වූයේ ඊශ්‍රායලයට සහයෝගීතාවයේ යෝජනාවක් සම්මත කිරීමයි. “හමාස් සහ අනෙකුත් ත්‍රස්තවාදීන් විසින් දියත් කරන ලද ම්ලේච්ඡ යුද්ධයට එරෙහිව ඊශ්රායලය තමන් ආරක්ෂා කරන විට ඊශ්රායලය සමඟ සිට ගැනීම” යන ඔර්වේලියන් [ඒකාධිපති] මාතෘකාව මෙම යෝජනාවට ඇතුළත් විය. Haaretz පුවත්පත [ ඊශ්‍රායලයේ පලවන හීබෲ , ඉංග්‍රීසි ද්වී භාෂා පුවත්පතකි] වාර්තා කළේ ජොන්සන්, 2020 දී පදිංචිකරුවෙකුගේ ආරාධනය මත ඊශ්‍රායලයට ගොස් ටෙම්පල් මවුන්ට් [ පැරණි ජෙරුසලමේ පිහිටි යුදෙව් , ක්‍රිස්තියානි, ඉස්ලාම් පූජනීය ස්ථානයකි] හි සංචාරය කළ බවයි.
ගාසා තීරයේ අධිරාජ්‍යවාදී බලවතුන් විසින් ඊශ්‍රායලයට ලබා දී ඇති නිදහස් හස්තය බිහිසුණු පරිමානයෙන් මරණය හා දුක් වේදනා ඇති කරයි. ඊශ්‍රායල් අගමැති බෙන්ජමින් නෙතන්යාහු ඊයේ ජාතිය අමතා කල ඇග සීතල කරවන දේශනයක දී, ඊශ්‍රායල ආරක්ෂක හමුදාව (IDF) විසින් “ත්‍රස්තවාදීන්” දහස් ගණනක් ඝාතනය කිරීම උපුටා දක්වමින්, “එය ආරම්භය පමනි” යනුවෙන් තර්ජනාත්මකව සඳහන් කිරීමට පෙර ප්‍රකාශ කලේ, ඊශ්රායලය “හමාස්ගේ මිලිටරි සහ පාලන හැකියාවන් විනාශ කරමින් හමාස් තුරන් කිරීමට” ක්‍රියා කරයි යනුවෙනි , “සියලු හමාස් සාමාජිකයන් ගාසා තීරයේ ඇතුළත සහ පිටත පොළව මත සහ යටින් ඇවිද යන මළ මිනිසුන්ය” යනුවෙන් ඔහු තවදුරටත් පැවසීය.
ප්රහාරයේ ම්ලේච්ඡත්වය පෙන්නුම් කරන එක් දර්ශකයක් වන්නේ ඝාතනයට ලක්වූ මාධ්‍යවේදීන් සහ මාධ්‍ය සේවකයින් සංඛ්‍යාව වන අතර එය දැනට 24ක් වන බව මාධ්‍යවේදීන් සුරැකීමේ කමිටුව පවසයි. ඊයේ, නුසෙරාට් සරණාගත කඳවුරට එල්ල කළ ඊශ්‍රායල ගුවන් ප්‍රහාරයකින් ,අල් ජසීරා හි ගාසා කාර්යාංශයේ ප්‍රධානියා වන වේල් ඩහ්ඩෝහ් ට ඔහුගේ බිරිඳ සහ දරුවන් දෙදෙනා අහිමි විය. “දැන් සිදු වූ දෙය පැහැදිලිය – එය ගාසා තීරයේ කාන්තාවන් සහ ළමයින් ඉලක්ක කර ගනිමින් සිදු කෙරෙන ප්රහාරයේ කොටසකි. මම නුසෙයිරාට් ප්‍රදේශය ඉලක්ක කරගත් ඊශ්‍රායල ප්‍රහාර ගැන වාර්තා කරමින් සිටියෙමි, ”ඔහු මඳ වේලාවකට පසු පැවසීය.
ඊශ්‍රායල පාලන තන්ත්රය විසින් පනවන ලද, බලහත්කාරයෙන් ඉවත් කිරීමේ නියෝගයෙන් පසුව , වෙනත් බොහෝ අය මෙන් ඩහ්ඩෝගේ පවුල ද ගාසා තීරයේ උතුරු ප්‍රදේශවලින් දකුණට පලා ගියහ. ලෝක සමාජවාදී වෙබ් අඩවිය එකල පිළිවෙළ සංලක්ෂිත කළේ , එය පලස්තීනුවන්ගේ “මරණයේ පා ගමනක්” ලෙස වන අතර එය සම්පූර්ණයෙන්ම සනාථ කර ඇත.
ගාසා තීරයේ ඈත දකුණේ ඛාන් යුනිස් සහ රෆාහි ඉලක්ක වෙත ඊයේ ගුවන් ප්‍රහාර එල්ල විය. පලස්තීනුවන් 4,000කට අධික පිරිසක් රෆා හි නවාතැන් ගෙන සිටි එක්සත් ජාතීන්ගේ සරණාගත ඒජන්සියේ පාසලකට බෝම්බයක් පතිත වීමෙන් පසු විශාල හානියක් සිදුවිය.
ප්‍රධාන නගර සහ අසල්වැසි රටවල් පෙන්වන ගාසා තීරයේ සිතියමක්. [ඡායාරූපය Gringer / CC BY-SA 3.0]
සෞඛ්‍ය සේවා සහ අනෙකුත් මූලික අවශ්‍යතා සැපයීම බිඳ වැටෙමින් තිබේ. පලස්තීනය සඳහා වන එක්සත් ජාතීන්ගේ සරණාගත ඒජන්සිය වාර්තා කළේ එහි ඉන්ධන ඉතිරිව ඇත්තේ පැය කිහිපයක් පමණක් බවත්, ඉන් පසුව බේකරි සහ පුද්ගලයන්ට ආහාර ද්‍රව්‍ය සැපයීම නවත්වන බවත්ය. “අද රාත්‍රියේ මෙම ඉන්ධන තොගය අපට නොලැබුණහොත්, හෙට උදෑසන, බ්‍රහස්පතින්දා උදෑසන වන විට, මානුෂීය ආධාර මිනිසුන්ට අහිමි කරමින්, අප සේවය කරන ප්‍රජාවන්ට අහිමි කරමින්,අපි ඉතා දැඩි තීරණ ගැනීමට යා යුතුය”
UNRWA සඳහා සන්නිවේදන අධ්‍යක්ෂ ජුලියට් ටූමා අදහස් දැක්වීය. ඔක්තෝබර් 7 වැනිදා සිට UNRWA සේවකයන් 38 දෙනෙකු ගුවන් ප්‍රහාරවලින් මිය ගොස් ඇත
උතුරු ගාසා හි බෙයිට් ලාහියා හි කමල් ඇඩ්වාන් රෝහලේ සිට අදහස් දක්වමින් වෛද්‍ය හුසාම් අල් සෆියා අනතුරු ඇඟවූයේ බ්‍රහස්පතින්දා ඉන්ධන සැපයුම අවසන් වූ විට ආයතනය “සමූහ මිනීවළක්” වනු ඇති බවයි. “තුවාල වූ, මිය යන සහ මියගිය ළමයින් දුසිම් ගනනක් පැමිණීමෙන් අපිට අධික බරක් දැරීමට සිදුව ඇත. ” ඔහු අල් ජසීරාට පැවසීය. මධ්‍යම ගාසා තීරයේ අල්-වෆා රෝහලේ රෝගීන්ට ප්‍රතිකාර කරන වෛද්‍ය පහසුකමක් ලෙස තවදුරටත් ක්‍රියාත්මක නොවේ.
ඛාන් යුනිස් හි නසාර් රෝහලේ සිට අදහස් දක්වමින් වෛද්‍ය මොහොමඩ් කන්දීල් ව්‍යසනකාරී තත්ත්වයන් විස්තර කළේ , “තත්වය කොයිතරම් නරකද කියලා වචනවලින් විස්තර කරන්න බැහැ. ඊයේ රාත්‍රියේ සිට අපට තුවාල ලැබූ රෝගීන් 300ක් ලැබුනා. මැරුණු අය 150ක් ලැබුනා. බරපතළ තුවාල ලැබූ ගැබිනි කාන්තාවන් දෙදෙනෙකුට අපි සිසේරියන් සැත්කම් කළා.” ලෙසයි.
ඊයේ උදෑසන උතුරු ඊශ්‍රායලයට රොකට් ප්‍රහාර එල්ල කිරීමෙන් පසු,ඊශ්‍රායල හමුදාව වෙනත් ස්ථානවල ද ප්‍රහාර එල්ල කිරීම වේගවත් තරමින් , එය ඊයේ දකුණු ලෙබනනයේ හිස්බුල්ලා අණදෙන මුරපොළකට සහ තවත් ස්ථාන කිහිපයකට පහර දුන් බව වාර්තා වේ. ඇලෙප්පෝ ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළට ඊශ්‍රායල බෝම්බ ප්‍රහාරයක් එල්ල වූ බව සිරියානු මාධ්‍ය වාර්තා කළේය. වාඩිලාගත් බටහිර ඉවුරේ, ඊශ්‍රායල සොල්දාදුවන්ට වෙඩි තැබූ බවට චෝදනා ලැබූ පුද්ගලයෙකුට එරෙහිව ජෙනින් හි ගුවන් ප්‍රහාරයක් දියත් කරන ලදී.
